Granada (Espainia)

Koordenatuak: 37°10′41″N 3°36′03″W / 37.1781°N 3.6008°W / 37.1781; -3.6008
Wikipedia, Entziklopedia askea
Artikulu hau Espainiako hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Granada (argipena)».
Granada
Granada
Espainiako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Andaluzia
ProbintziaGranadako probintzia
AlkateaMarifrán Carazo (en) Itzuli
Izen ofizialaGranada
غرناطة
Jatorrizko izenaGranada
Posta kodea18001–18015, 18182 eta 18190
INEk ezarritako kodea18087
HerriburuaGranada city (en) Itzuli
Geografia
Koordenatuak37°10′41″N 3°36′03″W / 37.1781°N 3.6008°W / 37.1781; -3.6008
Map
Azalera88.02 km²
Altuera738 m
MugakideakArmilla, Pulianas, Maracena, Atarfe, Santa Fe, Vegas del Genil, Churriana de la Vega, Ogíjares, La Zubia, Cájar, Huétor Vega, Cenes de la Vega, Pinos Genil, Dúdar, Beas de Granada, Huétor Santillán, Víznar eta Jun
Demografia
Biztanleria230.595 (2023)
1.913 (2022)
alt_left 124.907 (%54,2) (%46,6) 107.555 alt_right
Dentsitatea2.619,8 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakFriburgo, Xarja, Aix-en-Provence, Belo Horizonte, Coral Gables (Florida), Agrigento, Marrakex, Tilimsen, Lublin eta Dubai
MatrikulaGR
granada.org

Granada[1] Espainiako hegoaldeko hiria da, izen bereko probintziako hiriburua. Andaluziako autonomia erkidegoan dago, Sierra Nevadaren oinetan. 2008. urtean, 236.988 biztanle zituen.

Geografia eta ingurune naturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sierra Nevada mendilerroak hiria inguratzen du.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

    Datu klimatikoak (Granada, Granadako aireportua, 567 m)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 13.0 15.3 18.6 20.1 24.6 30.0 34.4 33.9 29.4 22.7 17.2 13.5 22.8
Batez besteko tenperatura (ºC) 6.7 8.5 11.0 12.8 16.8 21.4 24.8 24.5 20.9 15.5 10.7 7.6 15.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 0.3 1.8 3.4 5.6 9.0 12.9 15.2 15.0 12.4 8.2 4.2 1.8 7.5
Pilatutako prezipitazioa (mm) 41 38 30 38 28 17 4 3 16 42 48 53 357
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 6 6 5 7 4 2 0 1 2 5 6 7 52
Eguzki orduak 165 172 225 231 293 336 373 344 262 215 170 149 2935
Iturria: [2]

Auzoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Granada zortzi barruti eta 36 auzoz osatuta dago. Barrutiak honakoak dira:

  • Ronda, 51.740 biztanle (2009an)
  • Zaidin, 47.731 biztanle
  • Norte, 41.820 biztanle
  • Genil, 35.028 biztanle
  • Centro, 32.916 biztanle
  • Chana, 27.533 biztanle
  • Beiro, 26.590 biztanle
  • Albaicín, 16.281 biztanle

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiria arabiarrek sortu zuten 756an. Kordobako kaliferriaren mendeko izan ondoren, Granadako Erresuma musulmaneko hiriburu izan zen. Garai horretan zibilizazio maila bikaina erdietsi zuen, eta haren lekuko diren hainbat monumentu gordetzen ditu; baina handikien familien arteko gerren ondorioz ahulduta, 1492an Errege-erregina Katolikoek bereganatu zuten.

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nekazaritzagune eta merkataritzagune garrantzizkoa da, vegatik (lur lau aberatsak eta ureztatuak) hurbil baitago.

Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alhambra jauregiaren ikuspegia.

Turismo leku garrantzizkoa da Granada, artearen aldetik duen historia luze eta aberatsagatik. Granadako monumentu ospetsuenak Alhambra (XIII.-XIV. mendeetako mairuen gotorlekua eta jauregia) eta Generalifeko lorategiak dira. Alhambra jauregia, nazarien egoitza nagusia izan zen, eta gizateriaren ondare izendatu zuten 1984an. Alhambrako estiloa da al Andalusko gailurra, XIV. mendean egina, Ben-Al-Hamarrek eraikia eta haren seme Mohamed II.ak indartua.

Gainera, Granadak baditu beste ondasun nabarmen batzuk ere:

Azkenik, bertako Aste Santua deklaratu zuten nazioarteko interes turistikodun jaia.

Granadar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiri senidetuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Granada ondorengo hiriekin senidetuta dago:

Alhambra

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]