Antonio José Uribe

Wikipedia, Entziklopedia askea
Antonio José Uribe

Bizitza
JaiotzaMedellín1869ko martxoaren 6a
Herrialdea Kolonbia
HeriotzaBogota, 1942 (72/73 urte)
Hezkuntza
HeziketaAntioquiako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakabokatua
KidetzaColombian Academy of History (en) Itzuli

Antonio José Uribe Gaviria (Medellín, 1869ko martxoaren 6a - Bogotá, 1942ko martxoaren 8a) kolonbiar jurista, diplomatikoa eta politikaria izan zen, Alderdi Kontserbadoreko kidea, XIX. mendearen amaierako eta XX. mendearen hasierako Latinoamerikako jurista garrantzitsuenetarikotzat hartua. [1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bogotan amaitu zituen ikasketak, Medellíneko irakasle faltagatik, eta Estudio sobre las servidumbres según los Códigos Civil y de Minas de Colombia y la legislación general comparada izeneko tesiarekin graduatu zen.

Antioquiako Ogasun Idazkaritzako langilea zen, Fernando Velez bere irakaslearen aginduetara (Kolonbian inoiz idatzi den zuzenbide zibileko itun garrantzitsuenaren egiletzat hartua), eta harekin argitaratu zuen bere lehen liburua, Código de minas colombiano comentado.

1899an, Edmond Champeau frantziarrarekin batera Tratado de Derecho Civil colombiano-ren lehen liburukia (bost aurreikusitakoa) argitaratu zuen, Larousse argitaletxeak 1899an Parisen argitaratua.

Kargu horretan, ministerio osoa berrantolatu zuen Carlos Martínez Silva ministroarekin (idazkariarekin), ozeano arteko ubidearen aurrekariak zeuden artxiboetatik hasita. Bertan Kolonbiak ubidea eraikitzeko egindako lan guztia zabaltzera dedikatu zen lehenik, Anales Diplomáticos y Consulares de Colombia aldizkariaren bitartez, eta ondoren Ameriketako Estatu Batuei Ozeano arteko Kanaleko Konpainia Unibertsala ordezkatzeari eskaini zion bere burua, Ferdinand Lesseps- ek ezarria, bere eraginkortasunik eza erakutsi zuena. Martínez Silva ministroak Ameriketako Estatu Batuetara egindako bidaiaren ostean, Uribe Jabetza ministro izendatu zuten, eta gero, 1902an, Instrukzio Publikoko ministroa, 1904ra arte izan zuena. 1903an bildutako La Opinión egunkarirako editorialak idazten aritu zen, La reforma administrativa izenburupean. Kanala eraikitzeko Herrera-Hay ituna sinatzen da azkenean, eta Kolonbiako Kongresuak gaitzesten du, Panama Kolonbiatik banantzea abiarazten duen arrazoia eta Uribe Panamari buruzko Libro Azul liburua idaztera bultzatzen duena, Kolonbia Roosevelten gobernuak jasandako erasoari buruzko nazioarteko iritzia argitzeko.

Instrukzio ministroa izanik, Instrukzio Publikoaren Lege Organikoa (1903ko 39. Legea) bultzatu zuen, lau hezkuntza maila agintzen dituena: lehen mailakoa, bigarren mailakoa, industriala eta profesionala. 1904an Clementina Portocarrero Carrizosarekin ezkondu ez ezik, ekainaren 6an Kolonbiako aparteko mandatari eta ministro guztiahaldun izendatu zuten Txilen, Argentinan eta Brasilen; Rafael Reyes boterera iritsi zenean, Uribe herrialdera itzuli zen eta abokatu eta zuzenbide irakasle gisa jardun zuen.

1909ko maiatzaren 30ean, Errepublikako Senaturako lehen aldiz hautatu zuten Batasun Errepublikanoaren izenean, alderdi politiko tradizionalen arteko koalizio zentrista baten izenean. 1913an (1911n beste iturri batzuen arabera) Ganberako ordezkari hautatu zuten, berak zuzentzen zuen organoa. Urte hartan, bere ekimenez, Administrazioarekiko Auzien Jurisdikzioa sortu zen eta Erregimen Politiko eta Udalerria Kodea eman zen. 1915ean senatari gisa errepikatu eta Kanpo Harremanetarako Aholku Batzordean sartu zen (1921era arte) eta Kolonbia eta Estatu Batuen arteko gatazkak amaitu zituen Urrutia-Thomson ituna onartu zuen. Kolonbiako mugako itun askotan eta Kolonbia Nazioen Elkartean sartzean esku hartu zuen.

1922an, berriz ere Kanpo Arazoetarako ministro izendatu zuten, baina urte berean erretiratu eta senatari kargua hartu zuen berriro. 1924an Perun enbaxadore izendatu zuten eta 1925ean berriro Ganberako ordezkari gisa hautatu zuten. 1927an Senatura itzuli zen.

Bogotan hil zen 1942an.

Familia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antonio José Uribe Gaviria José María Uribe Naranjo eta Isabel Gaviria Correaren semea zen, bere anaia bakarra José María Uribe Gaviria zen.

Ezkontza eta ondorengoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Uribe Clementina Portocarrero Carrizosarekin ezkondu zen, aristokraziaren zuhaitz genealogiko konplexua zuen aristokraziako dama batekin. Bere aita Carlos Portocarrero y Caicedo José María Portocarreroren biloba zen (hori aldi berean San Jorge Markesaren, Jorge Miguel Lozanoren eta María González Manrique Markesaren biloba zen, Jorge Tadeo Lozanoren iloba, Antonio González Manriqueren birbiloba eta Francisco González Manriqueren birloba) eta Valentín Froesen iloba, biak Kolonbiako Independentziaren heroiak.

Era berean, Domingo Caycedoren iloba eta Luis Caycedo y Flórezen biloba zen. Familia-lerro horretatik Andrés Pastrana bere emaztearekin erlazionatuta dago, bere amaren amona, Maruja Vega ( Carlos Arangoren emaztea eta harekin María Cristina Arango Vegaren ama da) Clementina Portocarrero Caicedoren biloba baita Domingo Caycedoren iloba [2] eta, beraz, Clementina Portocarrero Carrizosaren izeba eta Carlos Portocarrero y Caicedoren arreba da.

Clementinarekin Antoniok bere seme-alabak izan zituen María Isabel, Margarita, Antonio José eta Clara Uribe Portocarrero (ez da nahastu behar Jaime Michelsen Uribe familia homonimoaren beste adar batekin).

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jakina da Uribek Nazioarteko Código de Derecho Internacional zirriborroa idatzi zuela, [3] lege gisa ez zena inoiz onartua izan. Argitaratutako lanen artean, kapituluak, sarrerak eta aurkezpenak barne, hauek dira bereziki garrantzitsuak:

  • Estudio sobre las servidumbres, según el Código Civil y de Minas de Colombia y legislación general comparada.
  • Código de minas colombiano comentado (Fernando Vélezekin), 1894.
  • Tratado de Derecho civil colombiano (Edmond Champeaurekin), 1899. I. liburuki bakarra argitaratu zen, aurreikusitako bostetatik.
  • Introducción a la jurisprudencia colombiana, 1900 (Bogotá, Imprenta Nacional).
  • La reforma administrativa, 1903.
  • Tratado de Derecho Penal (Carlos E. Restreporekin).
  • Derecho Mercantil colombiano (Berlin, 1908).

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Antonio José Uriberen biografia [1]
  • Antonio José Uriberen biografia Luis Ángel Arango Liburutegian [2]