Francesca Saperas
| Francesca Saperas | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Francesca Saperas i Miró |
| Jaiotza | Bartzelona, 1851ko otsailaren 12a |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Heriotza | Bartzelona, 1933ko abuztuaren 21a (82 urte) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Martí Borràs i Jover |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Familia | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | katalana gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | anarkosindikalista eta anarkista |
| Mugimendua | Anarkosindikalismoa |
Francesca Saperas i Miró (Bartzelona, 1851ko otsailaren 12a – 1933ko abuztuaren 21a) militante anarkista eta anarkosindikalista izan zen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1869an, Martí Borràs i Jover zapatari anarkistarekin ezkondu zen Francisca, Tierra y Libertad eta La Justicia Humana aldizkariko lehen zuzendaria eta Langileen Nazioarteko Elkarteko (AIT) Oinetagileen Batasuneko idazkari nagusia izan zenarekin. 1889an, Bartzelonako Katalunia plazan mitin bat antolatzen parte hartu zuen, baina azkenean ez zen egin, poliziak antolatzaileak atxilotu baitzituen. Borràs atxilotu egin zuten 1893ko irailean Paulino Pallásekin Arsenio Martínez Campos Kataluniako Gorteetako Bide Nagusian hiltzen saiatu zela leporatuta . Hori dela eta, Montjuiceko gazteluan espetxeratu zuten, eta bere buruaz beste egin zuen 1894an, emaztea gutun bidez agurtu ondoren.[1]
Saperas eta Borrás eta haien bost alabak (Salud, Antonieta, Mercedes, María eta Estrella) anarkismoak garai hartan jasan zuen errepresioaren biktima izan ziren. Martínez Camposen aurkako atentatuaren ondorioz Francisca eta haurdun zegoen haren alaba Salud atxilotu egin zituzten, beste lankide batzuekin batera (Teresa Maymi, Asunción Vallvé, Teresa Claramunt).[2]
Franciscak Bartzelonako Tallers kaleko bere etxea anartisten aterpe bihurtu zuen. Tomás Ascheri militante anarkistaren laguna izan zen, eta 1897an Montjuiceko Prozesuen ondoren Tomas heriotza zigorrera kondenatu eta exekutatu egin zuten, Corpusaren Prozesioaren atentatuaren arduraduna izatea leporatuta. Ondoren, Salud alabarekin atxilotu zuten berriro. Montjuiceko Prozesuak desegin zituen nazioarteko kanpainari esker, aske utzi zituzten, baina Frantziara erbesteratu zituzten, eta Marseillako hirian jarri ziren. Han, hainbat borroka-urtetan landutako harremanak izan zituzten. 1898an, Espainiara itzuli zen denbora batez.
Geroago, Francesc Callís Calderónekin bat egin zuen, Montjuiceko Prozesuetan torturatutako batekin. Senarrak bezala, bere buruaz beste egin zuenarekin. 1912tik 1914ra bitartean, Saperas Buenos Airesen (Argentina) bizi izan zen Josep Fontanillas suhiarekin. 1923an, 191919tik Mexikon bizi eta gero, Salud Borrás Saperas alaba han bizi baitzen, Espainiara itzuli zen behin betiko, eta Teresa Claramunt arkosindikatistarekin bizi izan zen. Haren osasunak paralisia jasan zuen, eta 1929an batzorde bat antolatu zen Franciscari laguntzeko.
Bartzelonan hil zen 1933an, laurogeita bi urte zituela.[3]
Francisca Saperas Antònia Fontanillas Borràsen amona izan zen, anarkismo katalanaren beste irudi garrantzitsu bat.[4]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Diccionari Bibliogràfic de Dones. .
- ↑ Sarka-SPIP, Collectif. «SAPERAS MIRÓ, Francisca - Dictionnaire international des militants anarchistes» militants-anarchistes.info.
- ↑ Francesca Saperas a estelnegre.org
- ↑ Pioniere e rivoluzionarie. Donne anarchiche in Spagna 1931 – 1975. 22 de octubre de 2017.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q19290969