Lankide:InharOFFISIAL/Proba orria

Nafar kornatuak

Fitxategi:FIII-30496.jpg

Cornados de Navarra

"Kornatu" hitza Gaztela sortu zen 1926an. Txanpon bat non erregearen burua koroa batekin agertzen zena. Baina, Nafarrora ailegatu zenean, irudia iada aldatu zen. XV. mendean nafar kornatuak monarkaren inizialak agertzen ziren edo monarka bat koro batekin. Bitartean, erdi kornatuak antzeko gauzak erakusten zituen, inizialak koro gabe agertzen ziren. Urte zehar marrazki edo figurak aldatzen joan dira

2.1 figura

Fernando katolikoa Nafarrora iristean, dirua faltarengatik kornatuaren irudia aldatu zuten. Atzealdea “F” letra koro batekin eta kondaira bat (D:G:R:NAVARRE:ET:A) aurkezten zuten, bitartean, aurrealdean, Gurutzen bat agertzen zen eta beste kondaira bat (SIT NOMEN DOMINI)

2.2 figura

Lehenengoaren berdina baina, beste kondaira bat, batez ere, FERDINANDVS:D:G:RX. Carlos I -ri atribuitu zioten.

2.3 figura

Karlos l reinadoan (1516-1558) kornado tipoa aldatzen da, modelo berria Herkulesen zutabeak ditu eta PLVS ULTRA kondaira marraztuta.

2.4 figura

Fitxategi:Figura 24.02 dibujos de cornados en color CON MARCA DE AGUA.jpg

Tipos de cornados navarros

Monarkaren dibisa (1519) dokumentatua, kornado hauen lehenego emisioa PLVS ULT-ren anverso kondaira horizontala (zutabeen banaketa). Bigarren emisioa, kondaira zirkularra rotatzen du, zutabe gainean dagoen koroan beraien artean “P” letra agertzen zen.

2.5 figura

Kondaira alde desberdinetan agertzen da. Hauen atzealdean “N” letra agertzen da, koro gabe gehienetan “X” edota borobilekin agertzen ziren. Hor SIT NOMEN DOMIN kondaira agertzen zen. Lehenengoa Carlos I egotzia zegoen, bigarrenean “P” letra agertzen zen Felipe II egotziz. 1561-an Sangüesako erreinua eskaintza hau egin zuen “Kornatuak hemendik aurrera lehengokoak bezala izango dira, gurutzea izango dute eta “N” bat izango dute koro batekin”. Eskaintza onartu zen.

2.6 figura

Kornatu berriaren bizitza efimera dauka (1561-1574) kornado berrien formal deskribatzen ditu (Nafarroakoak).

Ondoren

XVI mendetako kornatuak Nafarroaren inguruan bidaiatu zuten, bereziki Gaztelan. Aurkitu direnak Guipuzkoan aurkitu dira batez ere, Guetarian, Oyarzun eta Donostian.

http://numisarchives.blogspot.com/2017/02/cornados-navarros-del-siglo-xvi.html