Magnetroi

Magnetroia energia elektrikoa energia elektromagnetiko bihurtzen duen gailua da. Bigarren Mundu Gerran, zientzialari britainiarrek luzera laburreko uhin magnetikoak sortzeko tresna garatu zuten, mikrouhinak, eta, radar-sisteman instalaturik, Alemaniako bonbaketari aurkitzen laguntzen zuten Ingalaterrara iritsi aurretik^[1]. Radarra iturri irrati-elektriko indartsu baten bidez (ehunka wattekin), eta uhin luzera zentimetrikoarekin elikatu zen; beraz, garairako, 300 MHz-etik 3 GHz-erainoko frekuentzia handiak (uhin dezimetrikoak) eta 3 GHz-etik gorakoak (uhin zentimetrikoak).

Lehenago erabilitako hodi-oszilatzaileak ez ziren gai halako potentzia emateko (radarren helmen eskasa suposatzen zuen) hain maiztasun altuetan (hortik, angelu-diskriminazio ahula).

Funtzionamendua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Magnetroiak titaniozko harizpi metaliko bat du, korronte elektriko bat zirkularaztean berotu egiten dena eta inguruan elektroi-hodei bat sortzen duena. Harizpi hori metalezko barrunbe zilindriko batean dago, eta harizpiari dagokionez goi-tentsioko potentzial positiboa aplikatzean, harizpiak karga negatiboak erakartzen ditu. Forma erradialean bidaiatuko lukete, baina iman iraunkor banatan aplikatutako eremu magnetiko batek elektroiak harizpiaren inguruan espiral moduan biratzera behartzen ditu tentsio altuko polo positiboa lortzeko. Modu espiralean bidaiatzean, elektroiek uhin elektromagnetiko perpendikularra sortzen dute elektroien desplazamenduarekiko, eta uhin gidari gisa kanporatzen du barrunbeko zulo batetik. Normalean, iman iraunkorrek Curieren tenperaturara iristeko funtzionatzeari uzten ez diotelako, magnetroi industrialak urarekin hozten dira, edo, bestela, dispertsio-sistema batekin, hau da, hegal metalikoekin, zeinak, aldi berean, sortutako uhin elektromagnetikoak iragazten baitituzte erresonantzia-printzipioari esker.

Erabilerak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun, magnetroiak bi erabilera nagusi ditu:

Radarra, non gaur egun Klystronen (kartzinotroia) uhin progresiboko hodi eta erdieroaleen lehia daukan.
Mikrouhin labea. Aplikazioa teknikariek lehen radar ingelesen antenetatik gertu igaro ostean txolarreak erretzen ikusi zituztenean aurkitu omen zuten; gailuak igortzen dituen uhinak zulo batetik bideratzen dira berotu beharreko janarira iristeko, bere ur molekulak kitzikatuz eta handituz bere tenperatura; horregatik, gehienetan, beste solido batzuk baino irakite-puntu baxuagoa duten likidoak azkarrago berotzen dira. Bigarren Mundu Gerran, magnetroien fabrikatzaile nagusia Raytheon Inc. izan zen. Bertako ingeniari batek bere harridurarako deskubritu zuen nola bazkaltzeko poltsikoan zuen txokolate barra bat krema bihurtu zen radar ondoan lanean ari zela. Horrek asmakizun hori etxeko erabilerari buruz pentsatzera eraman zuen, lehen mikrouhin-labea prestatzera eramanez.