María Victoria Atencia

María Victoria Atencia
	Maria Victoria Atencia, 2014 Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Málaga, 1931ko azaroaren 28a (92 urte)
Herrialdea	Espainia
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	poeta eta idazlea
Jasotako sariak	ikusi honorary doctorate of the University of Malaga (2014) ; [[]] (1998) ; Espainiako Kritika Saria (1998) ; Federico García Lorca International Poetry Prize (2010) ; Reina Sofía Award (2014) ; Premio Real Academia Española (2012) ;
Kidetza	Real Academia de Bellas Artes de San Telmo (en) ; Real Academia de Ciencias, Bellas Letras y Nobles Artes de Córdoba (en) ; Royal Sevillian Academy of Good Letters (en) ; San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia
Mugimendua	1950eko belaunaldia
Genero artistikoa	olerkigintza
	mvatencia.com

María Victoria Atencia García (Malaga, 1931ko azaroaren 28a) malagar poeta da. Adinagatik da klasizismoa eta modernotasuna batzen dituen 1950eko belaunaldikoa. Rainer Maria Rilkeren mireslea, bertso alejandrinoen maistratzat hartzen da.^[1]^[2]^[3]^[4]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María Victoria Atencia García Malagan jaio zen, 1931ko azaroaren 28an. Hiri horretan, bere bizitza eta lana garatu ditu, eta bertan ikaslea izan zen Asunción ikastetxean, eta, geroago, Familia Santuaren Ikastetxean.

Idazle ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Caracol aldizkariaren inguruan bildutako eta 1950eko hamarkadako belaunaldian kokatutako poetei lotuta dago. Bere poesia-ibilbideak (hamabost urtez etendakoa, 1961 eta 1976 artean) hiru etapa bereizten ditu: lehenengoa 1961. urtera arte, hunkigarria eta adierazkorra; bigarrena 1971n hasi zen, Marta eta Maria lanarekin; eta hirugarrena, berriz, 1979an argitaratutako El coleccionista lanarekin hasi zen, non etxeko kontuak pintura eta musika bezalako gaietatik haratago doazen.^[5]

Hogeita lau urte zituela, Rafael León Portillorekin (2011n zendua) ezkondu zen; Malagako kronista ofiziala zen, poeta, maisu inprimatzailea, zuzenbideko doktorea, sei akademiatako akademikoa, eta, azkenik, Atenciaren gida eta editorea.

Kidetzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Atencia bera Malagako San Telmo Arte Ederren Errege Akademiako akademiko numerarioa da; Cádizko, Kordobako, Sevillako eta San Fernandoko Errege Akademietako akademiko urgazlea; Andaluziako Juntako Letren Zentro Andaluziarreko kontseilaria, Madrilgo "Fundación de la Generación de la 27" de la Hispano, Málagako "Centro Cultural Generación del 27", María Zambrano Fundazioa (Vélez-Málaga) eta New Yorkeko "Honorary Associate of The Hispanic Society of America".

Argitaratutako lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arte y parte, (1961)
Cañada de los ingleses, (1961)
Marta & María, (1976)
Los sueños, (1976)
El mundo de M. V., (1978)
El coleccionista, (1979)
Ex libris, (1984)
Compás binario, (1984)
Paulina o el libro de las aguas, (1984)
Trances de Nuestra Señora, (1986)
De la llama en que arde, (1988)
La pared contigua, (1989)
La señal, (1990)
La intrusa, (1992)
El puente, (1992)
Las contemplaciones, (1997), Premio Andalucía de la Crítica y Premio Nacional de la Crítica 1998.
Las niñas, (2000)
El hueco, (2003)
De pérdidas y adioses (2005)
El umbral (2011), Premio Real Academia Española 2012.

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Andaluziako Kritika Saria (1998)
Kritikaren Sari Nazionala (1998)
Andaluziako Letretako Luis de Góngora saria (2000), Andaluziako Juntak bi urtean behin ematen duena.
Federico García Lorca Nazioarteko VII. Poesia Saria (2010), orduan, gaztelaniaz hitz egiten duten poesia-sarietan diru-kopuru handiena duena, 50.000 euro. Epaimahaiaren erabakiaren berri ematean, orduko Granadako alkate José Torres Hurtadok Espainiako mugetan eta mugetatik kanpo ospe handia duen autore horren ibilbide "bikaina" eta "pertsonala" nabarmendu zituen. Blanca Varela peruarra 2006an saritu ondoren, sari hau irabazi duen bigarren emakumea da.
Espainiako Errege Akademiako (2012) "n" besaulkiaren postulatzailea izan zen, Valentín García Yebra hil ondoren hutsik geratu zena, Carme Rierarekin batera. Azken hori aukeratu zuten hura betetzeko. Soledad Puértolasek, Inés Fernández Ordóñezek eta Luis María Ansónek proposatu zuten Atencia.
Literatura Sorkuntzaren Espainiako Errege Akademiaren saria (2012), El umbral liburuagatik.
Poesia Iberoamerikarreko Reina Sofía Sariaren XXIII. edizioa (2014). Saria lortzen duen laugarren emakumea da eta Espainiako lehena.
Andaluziako alaba Kuttun
Malagako Probintziako Urrezko Domina 2005ean.
Honoris Causa doktorea, Malagako Unibertsitatean
Andaluziako Letren Zentroak (Andaluziako Junta) emandako (2014) urteko egilea.
Besteak beste, bere izena dute: hiribide bat, bigarren hezkuntzako institutu bat eta bere jaioterriko Kultur Zentro Probintziala
Malagako Diputazioak (2014ko maiatzaren 8a) erabaki zuen Malagako Kultura Zentro Probintziala María Victoria Atencia Kultur Zentro Probintziala izango zela.^[6] Maria Victoria Atenciak Reina Sofía Poesia Iberoamerikarreko Saria irabazi ondoren egin zitzaion esker ona Malagako idazleari.
Malagako kanposantuan oroimen plaka

	Bertsoa
Joan zirenen artean Joan zirenen artean, etorbide hauetatik inoiz baino beteago noa. Udaberria hurbil Nire azala hurbil dagoenaren iragarpen gisa. Marmolak eta laranjondoak, erle baten zurrumurrua Eta isiltasuna unearekin soilik konpara daiteke Bi predestinazio gurutzatzearekin. Ordu horretatik aurrera utziko ditut nartzisoak Eta haien izen gurutzatuak uki ditzatela. Esparru honetatik kanpo, dago hutsa nire argipeko hiri irrikatsua bizitzaren esanahi zehatzarekin bere burdin sareak binaka irekitzeko liburu gisa. [Atenciaren sinadura] 2021.11.01, García Parretoren zeramika lana da.^[7]	Entre los que se fueron Entre los que se fueron, por estas avenidas voy más llena que nunca. Roza la primavera Mi piel como un anuncio de lo que se avecine. Mármoles y naranjos, el rumor de una abeja Y un silencio tan solo comparable al momento En que van a cruzarse dos predestinaciones. Narcisos dejaré más allá de esta hora Y que toquen sus pétalos nombres entrelazados. Fuera de este recinto está el vacío sobre la ciudad anhelante a cuya luz me encuentro con el significado preciso de la vida como un libro de abriese de par en par sus verjas. [Atenciaren sinadura]». 2021.11.01, García Parretoren zeramika lana da.^[7]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ El año de María Victoria. .
↑ (Gaztelaniaz) «María Victoria Atencia, 90 años contemplando la vida en verso» ABC de Sevilla 2021-11-30 (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).
↑ «Biografía de María Victoria Atencia - Departamento de Bibliotecas y Documentación. Instituto Cervantes» www.cervantes.es (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).
↑ Ramon, Antonio. «Biografia María Victoria Atencia Poemas - María Victoria Atencia obra, biografía e imagenes - María Victoria Atencia, poeta andaluz» www.poetasandaluces.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).
↑ Morillo, Jesús. (15 de marzo de 2022). "Mi naturaleza no se abate por el paso del tiempo ni la proximidad de la muerte". Madrid, 38-39 or..
↑ Centro Cultural Provincial María Victoria Atencia
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) Hoy, Málaga. (2021-11-01). «Málaga homenajea a María Victoria Atencia con una placa con sus versos en el cementerio de San Miguel» Málaga Hoy (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

María Victoria Atenciaren Antología. A este lado del paraíso/Paradisuaren alde honetan. Aukeraketa eta sarrera Ruiz Noguera, Francisco (2014). Letren Andaluziako Zentroa. Andaluziako Junta. Lege Gordailua: SE-724-2014. Online deskargatu daiteke
María Victoria Atenciaren poesia.
María Victoria Atenciaren poemak.
María Victoria Atencia, Miguel de Cervantes liburutegi birtualean.
Antonio Deltoro eta María Victoria Atenciaren irakurketak Sevillako I. Topaketan, Poeten Etxean, 2005eko otsailaren 24an.

Datuak: Q6004752
Multimedia: María Victoria Atencia / Q6004752

[1] El año de María Victoria. .

[2] (Gaztelaniaz) «María Victoria Atencia, 90 años contemplando la vida en verso» ABC de Sevilla 2021-11-30 (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).

[3] «Biografía de María Victoria Atencia - Departamento de Bibliotecas y Documentación. Instituto Cervantes» www.cervantes.es (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).

[4] Ramon, Antonio. «Biografia María Victoria Atencia Poemas - María Victoria Atencia obra, biografía e imagenes - María Victoria Atencia, poeta andaluz» www.poetasandaluces.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).

[5] Morillo, Jesús. (15 de marzo de 2022). "Mi naturaleza no se abate por el paso del tiempo ni la proximidad de la muerte". Madrid, 38-39 or..

[6] Centro Cultural Provincial María Victoria Atencia

[:0-7] (Gaztelaniaz) Hoy, Málaga. (2021-11-01). «Málaga homenajea a María Victoria Atencia con una placa con sus versos en el cementerio de San Miguel» Málaga Hoy (Noiz kontsultatua: 2023-11-04).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]