Newsha Tavakolian

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Newsha Tavakolian

Bizitza
JaiotzaTeheran, 1981 (42/43 urte)
Herrialdea Iran
Familia
Ezkontidea(k)Thomas Erdbrink (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria eta fotokazetaria

Newsha Tavakolian ((persieraz: نیوشا توکلیان‎ (1981) fotokazetaria eta argazkilari dokumentala da[1] Time, The New York Times, Le Figaro eta National Geographic aldizkarietan lan egin du. Bere lana emakumeekin zerikusia duten gaietan oinarritzen da. 2011n, Rawiya emakume argazkilarien elkartea sortu zuen.[2][3] Tavakolian Magnum Agentziako eskubide osoko kidea da.

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teheranen jaio eta hazi zen, eta 16 urte zituela sei hilabeteko argazki-ikastaroa egin zuen. Laster hasi zen Irango prentsan argazkilari profesional gisa lanean.[4] Lehenik eta behin, Zan emakumeen egunkarian lan egin zuen, eta gero beste bederatzi egunkari erreformistatan, guztiak geroago debekatu zituzten.[5] 1999ko uztaileko ikasleen protestaren berri eman zuen, 50 mm-ko objektiboa duen Minolta erabiliz,, eta haren argazkiak hainbat argitalpenetan agertu ziren.[4] Hala ere, Iranen lehendakaritzarako hauteskundeetako "kaosa" zela eta, 2009an fotoperiodista lana eten behar izan zuen. Denbora horretan, argazkilaritza eta dokumental soziala erabiltzen zuten beste arte-proiektu batzuk hasi zituen.[6] Hala, bere lana iruzkin sozialak eskatzen zituzten arte-lan bihurtu zen.

2001ean, 21 urterekin, nazioartean ezagutarazi zen JP Pappis, Polaris Images-en sortzailea (New York), Perpiñango argazki-jaialdi batean. Handik aurrera, albisteak ematen hasi zen Iranen Polaris Imagesentzat, eta hiru urte geroago The Timesentzat independente gisa hasi zen lanean.

Nazioartean, Tavakolianek gerrak, hondamendi naturalak eta erreportaje sozialak egin ditu Iraken, Libanon, Sirian, Saudi Arabian, Pakistanen eta Yemenen. Bere lana nazioarteko aldizkari eta egunkariek argitaratu dute, hala nola Time, Newsweek, Stern, Le Figaro, Colors, New York Times Magazine, Der Spiegel, Le Monde, NRC Handelsblad eta National Geographic.[5][7]

Irango emakume, lagun eta auzokoen argazki-istorioak dira bere obran gehien erabiltzen diren gaiak; emakumeek generoan oinarritutako desberdintasunak gainditzeko duten zereginaren bilakaera eta Mendebaldeko komunikabideen estereotipoen kontrastea.[8] Hauek dira haren argazki-proiektuak: Mother of Martyrs (2006), Women in the Axis of Evil (2006), The Day I Became a Woman (2010) eta Look (2013).

Listen” (Entzutea) izan zen Palma Photo 2011 zikloaren barruan La Caja Blanca galerian, Palma de Mallorcan, aurkeztu zen lehen banakako erakusketa Espainian.[9]

Carmignac bankari frantsesak sortutako Fondation Carmignac-en fotoperiodismo saria irabazi zuen 2014. urtean. Sari horren bidez (50.000 euro), Tavakolianek proiektu bat sortu nahi izan zuen Irani buruz zuen ikuspegia jasotzeko. Irango argazki-album baten orrialde zuriak izena jarri zion proiektu horri.[10] Proiektu honek iraultza garaian nerabe izandako iraniar talde baten bizitza arakatzen zuen. Tavakolianen atsekaberako, Carmignacek bere obra manipulatu nahi izan zuen. Proiektuari "Belaunaldi galdua" izenburu topikoa emateko eskatu zuen, bai eta Iranen bizitzeko esperientziari buruzko testua kentzeko ere. Berak hauxe esan zuen: "Ez naiz lore delikatua. Nire lanaren erantzukizuna baino ez dut hartu nahi. Defendatu? Egin dezaket. Baina norbaitek baztertzen banau, nola defenda naiteke? Gertaera asko izan ditut hemen, baina beti nire erabakien erantzule naiz".[11] Tavakolianek saria arbuiatzea erabaki zuen, Mendebalderantz zituen sentimenduak zirela eta, Tavakolianek Mendebaldeak bere artean duen eragina aktiboki ukatzen baitu. Hori funtsezkoa da artista irandar gisa egiten duen ibilbidean. Esan zuenez, "Mendebaldeak Iran uler dezan tematzen garenean, gure lana azalean geratzen da. Iranien historia kontatu nahi diet iraniei, hemen egin dezaket desafio eta estratu zailenetan sakondu". Haren lanak ez du mendebaldeko eraginik izan nahi, ez baita mendebaldeko jendearentzat. Iranen benetako ordezkaritza eta ordezkaritza pertsonala da oraindik ere bere lantokia.[12]

Tavakolianek hainbat proiektu polemiko izan ditu mundu islamiarrean. Bere "Listen" lana emakume kantariei buruzkoa da, eta ez zaie uzten bakarlari gisa jokatzen edo beren CDak sortzen, 1979ko iraultzaz geroztik indarrean dauden arau islamiarren ondorioz. Kantari musulmanentzat CDko portadak sortzeaz gain, Tavakolianek abeslarien erretratuak ere baditu, begiak itxita, ahoa irekita eta zirrara bere aurpegietan. Emakume horiek argazkiak ateratzeko beldur ziren, eta Tavakolianek ia urtebete eman zuen argazki-saioan parte hartzeko konbentzitzen. Beren karrerak hautsi dituzten kantari profesional guztiak dira argazkietako emakumeak.[13] Printzipio islamiarraren arabera, emakumeek ezin dute gizonentzat kantatu. Bizitza irabazteko, abeslari hauek emakumeen festetan bakarrik kanta dezakete, abesbatzak egin edo Irandik kanpo kantatu. Beraz, haren lana oso eztabaidagarritzat jo daiteke gizarte musulmanentzat, Islamaren aldeko herrialdeez gain.

2016ko ekainean, Singapurreko Media Development Autority (MDA) erakundeak Tavakolianen 33 argazki zentsuratu zituen, Singapurreko Nazioarteko Arteen Jaialdiaren aurreko The OPEN programan parte hartzen zuen I Know Why the Rebel Sings erakusketarako aurreikusitakoak. Horietako hamabost, ISISen aurka borrokatzen diren emakume menderakaitzak erakusten dituztenak, 16 urtetik gorakoentzako eta ilunduentzako erakusketa mugatu batean aurkeztu ziren. Zinemaldiko zuzendariak, Keng Sen GKEak, komunikatu bat eman zuen, MDAren neurria eta azalpenik eza gaitzesten zituena, eta adierazi zuen argazkiak dagoeneko argitaratuta zeudela Time aldizkarian, sarean zein kanpoan erraz eskuratzeko moduan. “Beraz, beldur ezezagun batekin bizi gara, gure kontroletik kanpo”, esan zuen erakusketaren aurkezpenean.[14]

2015eko ekainean, Tavakolian Magnum Photoseko kide izendatu zuten eta 2019an eskubide osoko kide.[15][16]

2019an, Irango agintariek herrialdean lan egitea debekatu zioten.[17]

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teheranen bizi eta lan egiten du, eta Thomas Erdbrink kazetari holandarrarekin ezkonduta dago.[18]

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tavakolian World Press Photok antolatutako Joop Swart Masterclass 2006 saioko kide izan zen.[19] 2007an, Inge Morath sarian finalista izan zen.

Erakusketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere lana Britainia Handiko Museoan, Victoria and Albert Museoan, Los Angelesko Konderriko Arte Museoan, Bostongo Arte Ederren Museoan[20] eta Somerset Housen, Londresen (2014ko apirilean), Burnt Generation erakusketako zortzi argazkilari iraniarretako bat izan zen.[21][8][22]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Newsha Tavakolian» British Museum.
  2. Megan Gibson, "Rawiya: Photography Collective Finds Strength in Numbers", Time, November 3, 2011.
  3. Alyssa Coppleman, "Photos of Women Who Could Go to Prison for Singing for Men", Slate, October 3, 2012.
  4. a b David W. Dunlap. (2009-06-17). «On Assignment: Covering Tehran» The New York Times.
  5. a b Biography and introduction of Tavakolian in Persian
  6. Newsha Tavakolian Photography. .
  7. BBC reports "8 o'clock" gallery in Persian
  8. a b Leah Harper. (2014-04-06). «Newsha Tavakolian's portraits of Iran's middle-class youth – in pictures» The Observer.
  9. Hernández, Publicado por Hortensia. Newsha Tavakolian. (Noiz kontsultatua: 2022-12-18).
  10. Tavakolian, Newsha. 2015. Blank Pages of an Iranian Photo Album. Heidelberg: Kehrer.
  11. Gonzalez, David. Keeping True to an Iranian Vision, Minus Big Money. .
  12. Moaveni, Azadeh. «Through Story, a Look into Iran: Newsha Tavakolian's Portraiture» TIME.com.
  13. Photos of Women Who Could Go to Prison for Singing for Men. 2012-10-03 ISSN 1091-2339..
  14. Ng, Yi-Sheng. «Ong Keng Sen on censorship at Newsha Tavakolian's I Know Why the Rebel Sings» SIFA (SIFA).
  15. Magnum announces latest nominees. 162 Apptitude Media, 7 or..
  16. «News from the 2019 Annual General Meeting» Magnum Photos 2019-07-03.
  17. "Photographer Newsha Tavakolian Barred from Working in Iran". Artforum, June 11, 2019 (accessed 2019-09-17).
  18. Gladstone, Rick. "Iran Bars Times Correspondent From Reporting". The New York Times, June 20, 2019 (accessed 2019-09-17).
  19. «Newsha Tavakolian: photographer and artist, Iran» World Press Photo.
  20. Kerri McDonald, "A Show of Strength by Middle Eastern Women Photographers", The New York Times, August 26, 2013.
  21. "Newsha Tavakolian, from the series 'Mothers of Martyrs'", Victoria and Albert Museum (accessed 2013-11-16).
  22. «Prix Pictet Conversations on Photography - Newsha Tavakolian» World Photography Organisation 16 Jul 2014.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]