Alberto Korda
Alberto Korda | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Alberto Díaz Gutiérrez |
Jaiotza | Habana, 1928ko irailaren 14a |
Herrialdea | Kuba |
Heriotza | Parisko 7. barrutia, 2001eko maiatzaren 25a (72 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | argazkilaria, moda-argazkilaria, fotokazetaria eta artista bisuala |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Alberto Díaz Gutiérrez, ezagunago Alberto Korda gisa, (Habana, 1928ko irailaren 14a-Paris, 2001eko maiatzaren 25a), argazkilari kubatar ospetsua izan zen. Oso ezagunak dira Kubako Iraultzaren inguruan egin zituen lanak, bereziki Che Guevararen erretratuak.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1940ko hamarkadan, negozio klaseak hartu zituen Candler Collegen eta Habana Business Academyn, biak Habanan kokatuta. Luis Piercerekin batera (Luis Korda) Korda estudioak sortu zituen, eta bertan lan egin zuen 1953 eta 1968 artean; estudioan mota guztietako lan komertzialak burutu zituzten. Bere prestakuntza autodidakta bazen ere, argazkilaritza Newton Estapérekin ikasi zuen eta gero Luis Piercerekin ere ikasi zuen. 1959an Kubako Iraultzaren garaipena lortuta, Iraultzaren alde lan egin zuen eta Fidel Castrorekin batera argazkilari gisa Kubako buruzagiak urte horietan egindako bira desberdinetan ibili zen. 1960. urtea bere bizitza aldatuko zen urtea zen, Gerrillari heroiko argazki ospetsua egin zuenean, kritikari handien iritziz, garai guztietako hamar argazki erretratu onenetakoa dena. Argazki hori munduan gehien erreproduzitu den argazkia da. Horrek, aldi berean, betiko iraultzailearen estetika aldatu zuen. Kubako urpeko argazkigintzaren sortzailea izan zen. 1968an Zientzia Akademiako Ozeanologia Institutuan hasi zen Kubako koralen Atlasa egiten. Bere argazki lanak Europan zein Amerikan galeria nagusietan erakutsi dira.
Argitalpenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Argitalpen ugari egin zituen Kordak:[1]
- 1962: Cartilla Oficial de la Alfabetización. Ed. Mined.1963 Cuba ZDA
- 1974: Presencia del Che en la plástica. Aldo Menéndez. Revolución y Cultura 22 zenbakia.
- 1978: Hecho en Latinoamérica I. Ed. Consejo Mexicano de Fotografía.
- 1979: XX Aniversario Casa de las Américas. Apuntes para una historia de la Fotografía, María E. Haya. De INBA/SEP/FONAPAS.
- 1979: Colección Fotógrafos Cubanos, Ed. UNION.
- 1980: Calendar. Center for Cuban Studies N.Y
- 1982: Photographie Lateinamerika, Erika Billeter, Ed. Kunthaus Zurich.
- 1981: Fotografía Iberoamericana. Museo Español de Arte Contemporáneo.
- 1982: Una foto recorre el mundo. Raúl Rodríguez. Rev Moncada octubre 82.
- 1983: Cuban Photography 1959-82. Center for Cuban Studies N. Y. 198311 negartivo originale di Che Guevara. Giuliana Scime. Progresso Fotografico Junio 83. Italia.
- 1985: Colección Tarjetas Postales. Center for Cuban Studies N. Y.
- 1985: Cubansk Fotografi. Maria E. Haya. Fotograficentrums BILD. 2-3 zenbakia.
- 1985: Korda, Isabel B. Duran. FotoZoom No 123. Mexico DF.
- 1985: Sul filo della memoria. Lanfranco Colombo. Infinito 10 zenbakia. Italia.
- 1986: A Cuba, nous avons retrouve le photographe du Che. Cecile Cuchet. Photo Reporter 90 zenbakia. A Francia.
- 1988: Momenti della Storia. Centro Cultural Editorial Pier Paolo Pasolini. Agrigento, Italia.
Kordaren gaineko filmografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Korda eta bere argazkiak dokumental askoren protagonistak izan dira:[1]
- 1986 Pedro Chaskel: Una foto recorre el mundo, ICAIC, Habana.
- 1991 Alberto Korda, One World Channel.
- 1991 Lily Novo: Korda, imagen y leyenda, Habana.
- 1994 Raisa White: Alberto Korda, Mirarte, Habana.
- 1995 Castro, Che und Schöne Fragüen, Alemania.
- 2001 Jesús González: Luz Natural, Habana.
- 2003 Alejandro Strauss: Korda, Fotógrafo en Revolución, Mexiko.
- 2004 Héctor Cruz Sandoval: KORDAVISION, Los Ángeles, Kalifornia, USA.
- 2009 Roberto Chile: Sencillamente Korda, Habana.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Che Guevara arrantzan, 1960.
-
Che Guevara eta Fidel Castro, 1961.
-
Gerrillari heroikoa, 1960.
-
Kordaren argazki film batzuk.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz):Alberto Kordaren webgune ofiziala.
- (Gaztelaniaz):Omenaldia lagun bati.
- (Gaztelaniaz):Kordaren Leica kamera, 18.000 euros salduta enkantean.