Alicia de los Ríos Merino

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alicia de los Ríos Merino

Bizitza
JaiotzaBachíniva (udalerria)1945eko urtarrilaren 21a (79 urte)
Herrialdea Mexiko
Jarduerak
Jarduerakirakaslea eta partisanoa

Alicia de los Ríos Merino (San José Bachíniva, Chihuahua, Mexiko, 1945eko irailaren 22a) Susana izengoitiz ezaguna, ikaslea, ekintzailea eta gerrillari mexikarra da.[1][2][3]Desagertuta dago 1978tik, Segurtasun Zuzendaritza Federaleko elementuek atxilotu zutenetik.[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ingeniaritza-ikasketak egin zituen Chihuahuako Institutu Teknologikoan. 1972an, ikasle-teknologiko greban parte hartu zuen, eta kontseilu tekniko erabakitzaile bat eskatu zuen, non ikasleek parte har zezaketen.

1973ko udaberrian, irailaren 23ko Liga Komunistaren (LC23S) eskualde-fundazioan parte hartu zuen, Ciudad Juárezen. Erakundearen barne-krisiaren ondoren, Alicia kanporatu egin zuten. Urtebete eman zuen Sinaloan, jornalarien zelaietan. 1976ko urtarrilaren 22an, berriz ere onartu zuten eta Oblatosko penaletik (Guadalajara, Jalisco), ihes egiten lagundu zien sei preso politikori.

Han ezagutu zuen Enrique Pérez Mora alias Tenebras, eta harekin Alicia alaba izan zuen. Burkidea hil ondoren, Alicia arduradun militar izendatu zuten Mexikoko haranean.

"Ignacio Salas Obregón" LC23S brigadako kide gisa, César Antonio Solís Rodríguez alias Karatecarekin batera parte hartuko zuen Margarita López Portillo bahitzeko ahaleginean, eta Oblatoseko Zigor Ihesaren kanpo-batzordeko kide izan zen, Guadalajaran. Eta 1977ko irailaren 27an Margarita Wurtz de Keller-en hilketan parte hartu zuen, Lorena Keller Wurtzen ama, Susana eta Karateca Mexiko Hirian bahitzen saiatzen ziren hura.

1978ko urtarrilaren 5ean, Leticia Galarza Campos, LC23S-eko beste kide bat, atxilotu zuten Brigada Bereziko edo Brigada Zuriko agenteek. Leticiak egun horretako 16:30ean Susana eta Karateca-rekin hitzordu klandestinoa zuela aitortu zuen, Cien Metros hiribidearen eta Institutu Politeknikoaren bide gurutzatzean. Agenteek atxilotzeko operazio bat prestatu zuten. Biek su-armak eta etxeko lehergailuak zeramatzaten, eta balaz zauritu zuten ezkerreko sorbaldan Susana, eta Karateca liskarrean hilda suertatu zen. Harrezkero, Mexikoko estatuaren atxilotu-desagertua da eta instalazio militarretan bizirik atera diren lekukoek gehien ikusi duten pertsonetako bat izan da.[4]

Horren ondoren, galdeketa egin eta torturatu egin zuten, militatzen zuen erakundeari buruzko informazio gehiago eman zezan. Ondoren, bizilekuen eta ligako pertsonen identifikazio behartuan parte hartu zuen.[5]1978ko apirilean, José Alfredo Medina Vizcalias Guaymas atxilotu eta Mexiko Hiriko 1. eremu militarreko instalazioetara eraman zuten. De los Ríosek identifikatu zuen. Beste lekukotasun bat, Amanda Arciniega Canorena, 1980an berak ikusi zuela adierazten du, identifikatzean, eta Miguel Nazar Harok eta Alberto Estrellak gidatu zutela.[5]Lekuko batek bizirik identifikatu zuen 1983an.[6] Gertaera horren ondoren, Mexikoko agintariek ezkutatu egin zuten benetan non zegoen, eta familiari esan zioten Kubara joan zela.

Harrezkeroztik, Miguel Agustín Prodh Giza Eskubideen Zentroak ordezkatzen du kasua, estatuko eta nazioarteko erakundeen aurrean. 2002an, Iraganeko Mugimendu Sozial eta Politikoetarako Fiskaltza Bereziak (Femospp) salaketa jaso zuen De los Ríos Merinoren familiak bortxaz desagertzeagatik jarria, eta, emaitzarik izan ez zuenez, salaketa jarri zuen Amerikartekok Giza Eskubideen Batzordean.[7]

Erreferentziak kulturan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Alicia... amor de mi vida kanta, Francisco Barrios "El Mastuerzo"rena.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Caso Alicia de los Ríos, una doble búsqueda» El Universal.
  2. a b «Alicia de los Ríos Merino | Impunidad Ayer y Hoy» centroprodh.org.mx.
  3. De Los Ríos Merino, Alicia. (15 de febrero de 2015). «MILITANCIA, TESTIMONIO Y VIOLENCIA» Revista Electrónica de Psicología Iztacala 17 (1) ISSN 1870-8420..
  4. Dirección Federal de Seguridad. "[Informe de captura a miembros de la Liga Comunista 23 de Septiembre]", México, 5 de enero de 1978
  5. a b «La desaparición de Alicia de los Ríos» www.nexos.com.mx.
  6. Piden a la CIDH revisar caso de exguerrillera desaparecida - Proceso. 5 de abril de 2011.
  7. C.V, DEMOS, Desarrollo de Medios, S. A. de. (6 de abril de 2011). «La Jornada: Exigen indagar paradero de Alicia de los Ríos» www.jornada.com.mx.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]