Andre Mariaren eliza (Egiarte)

Andre Mariaren eliza
UNESCOren gizateriaren ondarea Kultura ondasuna
Frantses bidea Nafarroan
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Deierri
Koordenatuak	42°41′17″N 1°57′26″W
Arkitektura
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	669-490
Eskualdea	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	bilkura)
BIC	RI-51-0008304
490

Andre Mariaren eliza edota Egiarteko Andre Mariaren eliza Nafarroako Deierri udalerriko Egiarte herrian dagoen eliza erromaniko bat da. Herrigunetik kanpo eta iparraldean dago, Egiarte eta Allotz artean.

1993an Nafarroako kultura ondasuna izendatua izan zen.

Eraikina

Kanpoaldean, XII. mendean eraikitako ataria nabarmentzen da. Erdi-puntuko arkuak, zurezko habeak eta angeluzuzen formako zutabeak bermatzen dira harlauzez estalita dagoen antzinako hilerri baten gainean.

Erromanikoaren soiltasuna eta ateladako kapiteletan dauden elementuak nahasirik daude. Ezkerraldeko lehenbiziko biak Lizarrako Done Mikel elizako eskultoreak egin zituela uste da, eta Jesukristoren haurtzaroko uneak irudikatzen dituzte. Horien adierazkortasunak kutsu protogotikoak agertzen ditu. Eskuinaldekoetan ongiaren eta gaizkiaren arteko dualtasuna ageri da, eta horren ikurra zentauroa da, eta munstro itxurako hegaztienganantz apuntatzen ari da gezia.

Garaian, eliza basilika izan zenez, eraikitzeko eta apaintzeko aberastasun handia erabili zen XVII. mendean barnealdea barroko estiloan zaharberritzean. Antzinako eraikin erromanikotik bi kapitel gorde dira, oso ongi zaindurik. Urre-xaflez estalitako erretaulek dirdira egiten dute barnera sartzen den argiaren eraginez. Erregeorde baten urrearekin egin ziren xafla horiek. Erretaula nagusian zeruari egiten zaion aipamena nabarmentzen da, eguzkia eta elementu batzuk erabiltzen direlako. Aipatzekoa ere Egiarteko Ama Birjina, ederki egina baita. Esnearen Ama Birjina izenez ere ezaguna da, haurrari titia emateko jarreran ageri delako.

Erdi Aroko eskailera kiribil batetik igotzen da dorreraino. Zurezko habeek, harlanduek eta leihoen arteko kanpai handiek nabarmentzen dute eraikin berezi horren landa-itxura. Goialdetik dagoen panoramika ikustekoa da.

Ikus gainera

• Nafarroako kultura ondasunak
• Erromanikoa Euskal Herrian

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Nafarroa

• Egiarteko Andre Mariaren elizari buruzko orrialdea. Nafarroako Turismo Bulegoaren webgunea

• Datuak: Q20492457