Anne Knight

Wikipedia, Entziklopedia askea
Anne Knight

(1855)
Bizitza
JaiotzaMulhouse1786ko azaroaren 2a
Herrialdea Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
 Britainia Handiko Erresuma  1801eko urtarrilaren 1a)
HeriotzaWaldersbach1862ko azaroaren 4a (76 urte)
Jarduerak
Jardueraksufragettea, sufragista eta abolitionist (en) Itzuli

Anne Knight (Chelmsford, 1786ko azaroaren 2aWaldersbach, 1862ko azaroaren 4a) ekintzaile, erreformatzaile sozial eta abolizionista britainiarra izan zen, feminismoaren aitzindarietako bat.[1] Mundu Konbentzio Abolizionistan izan zen, non emakumeen eskubideak hobetzeko beharra nabarmendu baitzen. 1847an, Knightek emakumeen sufragioaren aldeko lehen liburuxka sortu ei zuen, eta, 1851n, emakumeen sufragismoaren aldeko lehen erakundea sortu zuen, Sheffield hirian.[2]

Familia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anne Knight Chelmsforden jaio zen, 1786an. William Knight (1756–1814) izeneko tokiko merkatari baten alaba zen, eta ama Priscilla Allen (1753–1829) zuen. Haren gurasoak quakerrak ziren, eta familiako kide asko izan ziren neurritasunaren aldeko mugimenduan eta esklabotzaren kontrako mugimenduetan.[1]

Lehen ahaleginak eta frustrazioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1825ean, Chelmsfordeko Emakumeen Elkarte Abolizionistako kide izan zen Knight, Europan quaker talde batekin bidaia egiten ari zela. Bidaiaren zati bat turistikoa izan zen, baina ibilbidean karitate-lanak ere egin zituzten. Knightek bazekien frantsesez eta alemanez.[1]

Knightek buruzagi abolizionistekin hertsiki lan egin zuen, hala nola Thomas Clarkson, Elizabeth Pease Nichol eta Joseph Sturgerekin. Emakumeei, 1840an, Londresko Mundu Konbentzio Abolizionistan parte hartzea eragotzi zitzaienean, Knight haserretu egin zen, eta emakumeen eskubideen aldeko kanpaina hasi zuen. Emakume batzuk Knightekin egindako Konbentzioko pinturan agertzen dira, hala nola Elizabeth Pease Nichol, Amelia Opie, Byron Baronesa, Mary Anne Rawson, John Beaumont andrea, Elizabeth Tredgold, Thomas Clarkson-en erraina, Triunt eta Maryren iloba.

1847an, Knightek emakumeen sufragismoaren aldeko lehen liburuxka izango zena egin zuen. Henry Brougham eta Richard Cobden bezalako lider erreformistetan emakumeen sufragismoak zuen garrantzia nabarmentzeko egindako ahaleginak nahiko eskasak izan ziren, lidergo kartistarekin egindako ahaleginak bezalaxe.[1]

1840ko hamarkadaren erdialdean, AEBetako Triunetia Mott abolizionista eta quakerrak Knight honelaxe deskribatu zuen: ''Emakume berezia, oso atsegina eta hezia''.[3]

Egonaldia Frantzian[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1846an, Knightek Frantziara bidaiatu zuen, 1848ko Iraultzan parte hartu zuen, eta, 1849an, Bakearen aldeko Nazioarteko Konferentzian. Jeanne Deroinekin batera, emakumeak debekatzen zituzten klub politikoei aurre egin zieten eta material feministaren argitalpenean. 1851n, Anne Kentekin lan egin zuen Sheffieldeko Emakumeen Elkarte Politikoa sortzeko, emakumeen sufragioa eskatzen zuen lehen erakunde britainiarra.[1]

Heriotza eta oroitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Anne Knight ez zen inoiz ezkondu, eta ez zuen seme-alabarik izan. 1862ko azaroaren 4an hil zen, Waldersbachen, Estrasburgotik (Frantzia) gertu, bere iloba Jean-Frédéric Oberlin (1740–1820) filantropoaren etxean (Knightek miresten zuen haren lana).

Diotenez, Jamaikako herri bat bere ohorez izendatu zuten Knightsville izenez, edo, agian, Maria Knight ahizpa gaztearengatik (1791–1870). Izan ere, Mariak Mendebaldeko Indiak bisitatu zituen 1810eko hamarkadaren erdialdean, John Candler abolizionistarekin batera (1787–1869).

Essexko Unibertsitateko ikasle berrientzako sail batzuek Anne Knight House izena dute. Anne Knight Hoise ere bada, 2005eko urtarrilean inauguratua, Colchester Quaker Housing Association gazteentzako aterpetxea.

Chelmsfordeko (bere jaioterria) tren-geltokiaren aurrean dagoen 2. mailako katalogatutako eraikin bat bere ohorez izendatu zuten; eraikina, halaber, quakersen bilera-etxea izan zen 1823tik 1950eko hamarkadara arte. Eraikina Anglia Ruskin Unibertsitateko campus nagusiaren zati ere izan zen, 2008an beste leku batean kokatu zuten arte. Gero, eraikina hutsik geratu zen 2015 arte, eta, orduan, kultura-proiektu gisa erabiltzeko epe labur bat izan zuen, familia-jabetzako jatetxe-kate bihurtu baino lehen.[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c d e Edward H. Milligan: Knight, Anne (1786–1862). Oxford Dictionary of National Biography (Oxford: OUP, 2004) Retrieved 4 November 2010.
  2. «Anne Knight» www.quakersintheworld.org (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  3. Edward H. Milligan: Knight, Anne (1786–1862).... Quoting F. B. Tolles, ed.: Slavery and 'the Woman Question' (London: Journal of the Friends Historical Society Supplement, 1952), p. 29.
  4. (Ingelesez) «Anne Knight (Feminist and abolitionist campaigner)» www.chelmsford.gov.uk (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]