Armi Kuusela

Wikipedia, Entziklopedia askea
Armi Kuusela

Bizitza
JaiotzaMuhos (en) Itzuli1934ko abuztuaren 20a (89 urte)
Herrialdea Finlandia
Hezkuntza
Hizkuntzakfinlandiera
Jarduerak
Jarduerakaktorea, zinema aktorea, modeloa eta edertasun lehiaketan parte-hartzailea
IMDB: nm0476614 Edit the value on Wikidata

Armi Helena Kuusela (Muhos, Oulu probintzia, Finlandia, 1934ko abuztuaren 20a) Finlandiako modelo ohia da. Suomen Neito (Finlandiako Doncella —ez nahasi Miss Suomirekin, edo Miss Finlandiarekin —) lehiaketaren lehen irabazlea izan zen, eta 1952ko ekainaren 29an Miss Unibertso edertasun-lehiaketaren lehen irabazlea.[1][2][3][4][5]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere gurasoak Aarne Kuusela eta Martta Kyrö izan ziren, Kanadako Ontario herrian elkar ezagutu eta ezkondu egin ziren, baina handik gutxira Finlandiako Muhos herrira itzuli ziren.

Marttak bost alaba eta gizon bat erditu zituen. Alabetako bat bi urte eta erdi zituela hil zen. Armi senar-emazte horien laugarren alaba izan zen. Haurtzaroan ongizatean bizi izan zen, lagun mordo batekin batera.

Muhos-en joan zen eskolara, eta 1951n Emakumearen Unibertsitatera joaten hasi zen, Porvoon. Garai hartan, igeriketa, eskia eta gimnasia zituen gogoko. Azterketak arrakastaz egin ondoren, Helsinkiko Unibertsitatera gimnasia ikastera joatea erabaki zuen.

Miss Unibertso 1952[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Armi Kuusela 1959an

1952ko maiatzean, Suomen Neito lehiaketa irabazi zuen (Finlandiako edertasun lehiaketa nazionala). Sari gisa, txokolate-kaxa bat, besokoa eta Ameriketako Estatu Batuetara joateko Pan American World Airways-eko billetea jaso zituen, 1952ko ekainaren 28an egin zen Miss Unibertso lehiaketa berria. Suomen Neito bezala, lehiaketako lehen koroa eskuratu zuen. 17 urte zituen, 1,65 m neurtzen zuen eta 49 kg pisatzen zituen orduan.

Irabazi eta berehala, Maailman kaunein tytö (Munduko neskarik ederrena) film finlandiarrean hartu zuen parte bere burua interpretatuta, Tauno Palo eta Jack Colemanekin,Veikko Itkonenek zuzendu zuen eta Mika Waltarik idatzi.

Irabazteagatik kontratuaren zati bat Universal Studiosekin izan zuen arren, produktore zinematografikoak ez sustatzea erabaki zuen, berak aukeratutako lehen paperari uko egin ondoren (Abbott eta Costellorekin egindako film batean) eta kontratuari buruz eztabaidatu ondoren (Sirkka ahizparen bidez, adin txikikoa baitzen eta ez baitzuen ingelesez hitz egiten). Horrez gain, esan zion Tony Curtisekin ezkondu behar zuela, lan-baimena saihesteko.

Miss Unibertsoren ondoren[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1953ko otsailaren 22an, Kuusela munduan zehar bidaiatzen hasi zen, eta, denbora horretan, Virgilio Hilario enpresaburu filipinarra ezagutu zuen Baguioko dantza batean, Filipinetako udako hiriburuan, Nazioarteko Merkataritza Erakusketa sustatzeko asmoz.

Koroatu eta urtebete baino gutxiagora, 1953ko maiatzaren 4an,[6] Kuuselak Miss Unibertsoren koroari uko egin zion Hilariorekin ezkontzeko erreginaldia amaitu baino lehen. Ezagutu eta bi hilabetera ezkondu ziren Tokion, eta gero Hawaiin igaro zuten eztei-bidaia, Filipinetan bizitzera itzuli aurretik. Han, bost seme-alaba zituen familia bat osatu zuten: Arne (1955), Anna-Lisa (1957 eta Miss Filipinas1974, Queen of the Pacific lehiaketan), Eva-Maria Hess (1958), Jussi (1959-2020) eta Mikko Hilario (1965).

Virgilio Hilario bihotzekoak jota hil zen 1975eko irailaren 7an. Kuusela berriro ezkondu zen 1978ko ekainaren 8an Albert Williams diplomazialariarekin. Senar-emazteak San Diegotik (Kalifornia) gertu bizi dira, eta ongintzako jarduerak egiten ditu.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) «Conoce a Armi Helena Kuusela Kovo, Miss Universo 1952» TELEMUNDO.com 2014-11-17 (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  2. (Gaztelaniaz) Gutiérrez, Leonor. (2021-08-06). «Ella es Armi Kuusela, la primera Miss Universo de la historia» CHICMagazine (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  3. (Ingelesez) Everyday, Vintage. (2018-11-01). «First Miss Universe Gave Up Her Crown for Marriage: Glamorous Photos of Armi Kuusela in the 1950s» Vintage News Daily (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  4. (Ingelesez) «The First Ever Miss Universe Contest, 1952» We Heart Vintage blog: retro fashion, cinema and photography 2015-11-25 (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  5. (Ingelesez) «Miss Universe 1952 - Alchetron, The Free Social Encyclopedia» Alchetron.com 2017-08-18 (Noiz kontsultatua: 2024-04-19).
  6. ISSN https://www.glamstar.news/showbiz/La-primera-Miss-Universo-Armi-Kuusela-no-concluyo-su-reinado-y-su-corona-era-de-los-Romanov-20211227-0012.html..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aurrekoa:

Lehiaketa berria

Miss Unibertso

1952

Hurrengoa:

Christiane Martel,  Frantzia