Bideoa

Bideo honetan 1766ko matxinadaren gaineko zortzi datu azaltzen dira.

Edukien arduradunak

• Gidoilaria: Galder Gonzalez
• Animazioen ekoizpena: Itziar Aranguren Arrizabalaga
• Off ahotsa: Anabel Arraiza
• Koordinazioa: EWKE
• Bideoa: Hiru Damatxo

Informazio iturriak

Euskal Herrian matxinada asko izan dira, baina gutxi 1766ko matxinada bezalakoak. Tori zortzi datu hobeto ezagutzeko:

1. Hamazortzigarren mendean, familiek diruaren ehuneko hirurogei baino gehiago gastatzen zuten garian. Prezioaren gorabeherek goseteak sortzen zituzten. Eta goseteek, matxinadak.
2. 1766ko apirilaren 14an Azpeitiko Egurbide burdinolan gariz betetako gurdi bat geldiarazi zuten, prezioak negoziatzen saiatuz.
3. Azkoitin prezioa jaistea lortu zuten, baina albistea Azpeitira iritsi zenean, armak hartu zituzten jauntxoek, euren aleak defendatzeko. Loiolako langileak, ordea, Azkoitiaren alde jarri ziren, eta armak hartu.
4. Apirilaren 15ean Azpeitiko agintariak errenditu ziren, eta laster hedatu zen matxinada Gipuzkoan barrena.
5. Debabarrenan zehar, Mutrikuraino iritsi ziren. Bergaratik Oñatiraino. Eta Elgoibartik, Getaria eta Zarautzera.
6. Donostiak eta Caracasko Gipuzkoar Konpainiak ordaindu zuten errepresioa, batez ere Azpeitian zentratu zena.
7. Ehunka atxilotu, deserriratze eta zigor izan ziren. Eta Espainiak Jesusen Lagundiaren aurka egin zuen, matxinada bultzatu zutela esanez.
8. Iñigo Aranbarrik Apirila eleberria eta Txanton Garrote eskenatokitik jaitsi zen eguna entsegua idatzi ditu gaiaren inguruan.

Lotutako artikuluak

• 1766ko matxinada

Erabilitako irudiak

1. 1850, España artística y monumental, vistas y descripción de los sitios y monumentos más notables de españa, vol 3, San Ignacio de Loyola en Guipúzcoa (recortado).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:1850,_Espa%C3%B1a_art%C3%ADstica_y_monumental,_vistas_y_descripci%C3%B3n_de_los_sitios_y_monumentos_m%C3%A1s_notables_de_espa%C3%B1a,_vol_3,_San_Ignacio_de_Loyola_en_Guip%C3%BAzcoa_(cropped).jpg
2. Genaro Pérez Villaamil, CC0, Wikimedia Commons bidez EliseuVisconti-P436-Trigal (1).jpgmhttps://commons.wikimedia.org/wiki/File:EliseuVisconti-P436-Trigal_(1).jpg
3. Eliseo Visconti (domeinu publikoa or domeinu publikoa), Wikimedia Commons bidezm32º catálogo anual (1902) (19944899443).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:32nd_annual_catalogue_(1902)_(19944899443).jpg
4. Internet Archive Book Images, Sin restricciones, Wikimedia Commons bidez Manual ilustrado de BK Bliss and Sons para la granja y el jardín de 1881, que contiene una lista de las variedades más conocidas y populares de semillas de jardín, campo y flores, seleccionadas de nuestra gran (19763300274).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:B.K._Bliss_and_Sons%27_illustrated_hand-book_for_the_farm_and_garden_for_1881_-_containing_a_list_of_the_best_known_and_most_poplular_varieties_of_garden,_field_and_flower_seeds,_selected_from_our_large_(19763300274).jpg BK Bliss e hijos;Colección de catálogos de comercio de semillas y viveros Henry G. Gilbert, No restrictions, Wikimedia Commons bidez
5. Reeve y Serfs.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Reeve_and_Serfs.jpg anónimo (Maestra Reina María), domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
6. España salvaje récords del deporte con fusil, vara y pistola, historia natural y exploración (1893) (14752243735).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wild_Spain_records_of_sport_with_rifle,_rod,_and_gun,_natural_history_and_exploration_(1893)_(14752243735).jpg Internet Archive Book Images, Sin restricciones, Wikimedia Commons bidez
7. Carlos III de España (Biblioteca Nacional de España).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Carlos_III_de_Espa%C3%B1a_(Biblioteca_Nacional_de_Espa%C3%B1a).jpg Biblioteca Nacional de España, domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
8. Battage à fléau (original).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Battage_%C3%A0_fl%C3%A9au_(original).jpg egile ezezaguna, domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
9. Tacuin Seigle37.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tacuin_Seigle37.jpg maestro desconocido, Public domain, Wikimedia Commons bidez
10. Loiola (Azpeitia). Loiolako Inazioren santutegia 712.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Loiola_(Azpeitia)._Loiolako_Inazioren_santutegia_712.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
11. MATXINADA Antzezlana 2018. 4.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MATXINADA_Antzezlana_2018._4.jpg Q25473585, CC BY-SA 3., Wikimedia Commons bidez
12. 045 curaciones azpeitia.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:045_curaciones_azpeitia.jpg Merase.Loiola, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
13. Mirandaola burdinola 0002.png https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mirandaola_burdinola_0002.png egile ezezaguna, CC POR 3.0, Wikimedia Commons bidez
14. España Museo del Ferrocarril Azpeitia.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Spain_Azpeitia_Railway_Museum.jpg Sudzie, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
15. Azpeitia. Udaletxea 726.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Azpeitia._Udaletxea_726.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
16. Azkoitia. Barriken iturria 650.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Azkoitia._Barriken_iturria_650.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
17. Lonja zaharra.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lonja_zaharra.jpg Aitzolete, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
18. Oñatiko Unibertsitatea00002.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:O%C3%B1atiko_Unibertsitatea00002.jpg O2q, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
19. Monumento a Getaria.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Getaria_Monument.jpg Jean Michel Etchecolonea, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
20. Zarautz Puerto Tempete.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zarautz_Port_Tempete.jpg Jean Michel Etchecolonea, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
21. Compañía Guipuzcoana Acción 763 San Sebastián 10 diciembre 1729.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Compania_Guipuzcoana_Acci%C3%B3n_763_San_Sebasti%C3%A1n_10_diciembre_1729.jpg Cuchilla de afeitar, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
22. Escudo de Azpeitia (Piferrer, 1860).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Escudo_de_Azpeitia_(Piferrer,_1860).jpg Francesc Piferrer Montells (1813-1863), domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
23. Campesino (Ciociaro) - Giuseppe Raggio.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Male_peasant_(Ciociaro)_-_Giuseppe_Raggio.jpg Giuseppe Raggio, Public domain, Wikimedia Commons bidez
24. Cerramiento veton.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cerramiento_veton.jpg Gargantilla, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
25. Premio de la Bastilla.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Prise_de_la_Bastille.jpg Jean-Pierre Houël, Public domain, Wikimedia Commons bidez