Atazetan oinarritutako hizkuntza ikaskuntza

Zereginetan edo atazetan oinarritutako hizkuntzen irakaskuntza (Task-based language teaching TBLT), zereginetan edo atazetan oinarritutako irakaskuntza ( Task-based instruction, TBI) izenarekin ere ezagutzen dena, benetako hizkuntzaren erabileran eta ikasleei xede-hizkuntza erabiliz zeregin esanguratsuak egiteko eskatzean oinarritzen da.

Horrelako zereginak honakoak izan daitezke: medikuarengana joatea, lan-elkarrizketa bat egitea edo bezeroarentzako arreta zerbitzura deitzea edo horrelako zerbitzu bat eskaintzea.

Ebaluazioa batez ere zereginen emaitzetan oinarritzen da (beste era batera esanda, mundu errealeko zereginak behar bezala betetzean, funtzio komunikatibo garrantzitsuenak betetzean), agindutako hizkuntza formen zehaztasunean edo zuzentasunean baino. Horrek TBLT bereziki ezaguna egiten du xede-hizkuntzaren jarioa eta ikasleen konfiantza garatzeko. Horrenbestez, TBLT hizkuntzen irakaskuntza komunikatiboaren (CLT) adartzat har daiteke.

Aurrekariak

Zereginetan edo atazetan oinarritutako hizkuntzen ikaskuntza hizkuntzen irakaskuntzan komunikatiboan du jatorria, eta horren aldaeratzat jo izan da. Hezitzaileek zereginetan oinarritutako hizkuntza ikaskuntza hainbat arrazoirengatik onartu izan zuten. Batzuek zereginetan oinarritutako programa batera jo zuten ikaslearen edukiak eta emozioak adierazteko gaitasuna garatu nahian, beste batzuek, berriz, ikasgelan hizkuntza benetan komunikatiboa lortu nahi zuten, eta errealitatean, bizitza errealeko egoeretan, ematen ez diren sasi-komunikazio egoerak saihestu nahi zituzten ikasgeletan.

Zeregin edo ataza baten definizioa

"Komunikazio jarduera" izenarekin ezagutzen zen kontzeptu bat, geroago zeregin edo ataza (ingelesez task) terminoarekin ordezkatu zuten. Gero akademikoek hainbat modutan definitu zuten. David Nunanek (2004) beste aditu batzuek emandako definizioetatik abiatzen da, bi zeregin edo ataza mota berezitzeko: xede-zereginak (helburu atazak) eta zeregin pedagogikoak, ataza pedagogikoak.

Helburu atazak ikasgelatik kanpo eta mundu errealean zerbait egitea da; zeregin pedagogikoak, berriz, ikasleek ikasgelan barruan eta xede-hizkuntza sarrera edo prozesamenduari erantzuteko egiten dituzten atazak dira.

David Nunan-ek ondorioztatu zuen helburu zereginak ez zirela zertan hizkuntzakoak izan. Zeregin pedagogikoa, ordea, ikaslea nolabait behartzen du xede-hizkuntza erabiltzera, eginbeharrekoak ulertzen eta ekoizten. Nunan-ek azken hau ikasgelako jarduera gisa definitzen du, esanahia transmititzeak lehentasuna baldin badauka eta ikaslea hizkuntza-formarekin gehiegi arduratzen ez den bitartean.

Rod Ellisen arabera, zeregin edo ataza batek lau ezaugarri nagusi ditu:

1. Zeregin edo ataza batek esanahi (pragmatikoa) ardatz nagusia dakar.
2. Zeregin batek nolabaiteko "hutsunea" du, ikaslearen lana, besteak beste, komunikazio hutsune hori betetzea izango da. (Prabhu-k informazio hutsuneak hiru motatan berezitu zituen: informazio hutsunea, arrazoinamendu hutsunea eta iritzi hutsunea.)
3. Parte-hartzaileek ataza burutzeko behar diren hizkuntza baliabideak aukeratzen dituzte, eta erabiltzen dituzte.
4. Ataza batek argi eta garbi zehaztutako azken emaitza ez-linguistikoa izaten du.

Praktikan

Ikasgaiaren edo proiektuaren muina zera da, izenak dioen bezala: zeregina bera, ataza bera. Irakasleek eta curriculum garatzaileek kontuan izan behar dute formari arreta emateak, hau da, gramatikari edo eremu semantiko jakin bateko lexikoa aberasteari, ikasleak zereginen edo atazen muinetik distraitu ditzake, eta gramatika-akatsak hautematen eta zuzentzen ibiltzea, edota hiztegi eta gramatikarekin gehiegi kezkatzea, hizkuntza bitartekari izatea baino, hizkuntza helburu bihurtzen dute, eta zereginaren helburu nagusiak lortzen ez omen du gehiegi laguntzen.

Zereginetan oinarritutako ikaskuntza ikasgaia sortzeko zenbait esparru eraginkor egon daitezkeen arren, hona hemen oinarrizko eskema:

Ataza aurrekoa

Ataza aurreko fasean, irakasleak ataza fasean ikasleengandik espero dena aurkeztuko du. Gainera, ikuspegi komunikatiboaren forma "ahulean", irakasleak funtsezko lexikoa edo gramatika eraikuntzak dituzten ikasleak nolabait saritu ditzake.

Zereginetan oinarritutako ikaskuntza "sendoan", ordea, ikasleak beraiek testuinguru bakoitzerako hizkuntza egokia hautatzeaz arduratzen dira, betiere zeregin edo ataza jakin bakoitzaren helburuei begira. Irakasleek egin dezakete atazaren eredu bat edo zeregina erakusten duten irudi, audio edo bideoak aurkeztuz.

Egitekoa, zeregina, ataza.

Ataza fasean, ikasleek zeregina burutzen dute, normalean talde txikietan, nahiz eta ikasleen antolaketa jarduera motaren araberakoa izan. Irakasleak atazan rol jakin bat jokatu ezean, normalean, irakaslearen rola, behatzaile edo laguntzaile izatera mugatzen da, horrela ikasleengan oinarritutako metodologia bihurtzen da. Edo curriculum askotan azpimarratzen den legez: ikaslea izan behar du betiere protagonista nagusia (eta ez irakaslea).

Berrikuspena

Ikasleek produktu linguistiko jakin batzuk sortu badituzte, adibidez, testuak, muntaiak, aurkezpenak, audioak edo bideo grabazioak, ikasleek elkarren lana berrikusi eta iritzi eraikitzaileak eskain ditzakete. Zeregin bat denbora luzeagoan egiteko programatuta baldin badago, adibidez astetan, eta berrikuspenarekin jarraitutako jarduera eraikitzailearen ziklo errepikakorrak barne hartzen dituena, TBLT Proiektuetan oinarritutako ikaskuntzaren antzekoa dela ikus daiteke.

Ataza motak

N. S. Prabhu-ren arabera, hiru ataza mota nagusi daude: informazio-hutsunea, arrazoitze-hutsunea eta iritzi-hutsunea proposatzen dituzten atazak. Ataza izaten da ikasleak hutsune horiek betetze lanetan ibiltzea.

Informazio hutsune ataza. Pertsona batetik bestera, formulario batetik bestera, edo leku batetik bestera, emandako informazioa hizkuntzatik deskodetzea edo hizkuntzara kodetzea eskatzen duen ataza mota da. Adibide bat bikote-lana da, non bikoteko kide bakoitzak informazio osoaren zati bat duen (adibidez, osatu gabeko irudi bat), eta ahoz besteari transmititzen saiatzen baita. Taldeka ere egin daiteke. Beste adibide bat da testu jakin batean dagoen informazioarekin irudikapen tabularra osatzea. Askotan, jarduerak informazio garrantzitsuena hautatzea ere eskatzen du, eta ikasleek integritate- eta zuzenketa-irizpideak bete behar izaten dituzte inferentziak eta transferentziak egiteko.

Arrazoitze hutsune jarduera, inferentzia, dedukzio, arrazoitze praktiko edo erlazio edo patroien hautematearen bidez informazio jakin baten berri ematea dakarrena. Adibide bat da irakasleentzako egutegi bat egiteko eskatzea, klase-ordutegi jakin batzuetan oinarrituta. Ikasleak ordutegi-tauletatik, dedukzioz, egutegiak sortu beharko. Beste adibide bat da helburu jakin baterako, eta mugatutako faktore batzuen barruan, zein ekintza izango den egokiena erabakitzea (adibidez, zein izango den merkeagoa edo zein azkarragoa). Jarduerak nahitaez eskatzen du informazioa ulertu eta transmititzea, informazio hutsuneko jarduera batean bezala, baina transmititu beharreko informazioa ez da hasierako informazioaren berdina, ikasleak informazioa prozesatu egin behar du eta ondorioak atera. Arrazoibide batek lotzen ditu eskatutakoa eta ondorioztatutakoa.

Iritzi urritasuneko jarduera, egoera jakin bati erantzuteko lehentasun pertsonala, sentimendua edo jarrera identifikatu eta artikulatzea dakarrena. Adibide bat historiaren ondorioa da; beste bat gizarte-auzi baten eztabaidan parte hartzea da. Jarduerak informazio faltsua erabiltzea eta norberaren iritzia justifikatzeko argudioak formulatzea ekar dezake, baina ez dago prozedura objektiborik emaitzak zuzen edo oker daudela frogatzeko, eta arrazoi bat baino gehiago dago gizabanakoen emaitza bera edo hainbat alditan itxaroteko.

Harrera

Jon Larsson-en arabera, hizkuntzak ikasteko arazoetan oinarritutako ikaskuntza kontuan hartzean, hau da, atazetan oinarritutako ikaskuntza:

...Atazetan Oinarritutako hizkuntza ikaskuntzaren bertute nagusietako bat da ikasleen komunikazio-trebetasunak hobetzeko metodo tradizionalen aldean abantailak nabarmenak dituela. Gizarte-elkarrekintzaren gaitasun orokorrak ere eragin positiboa du. Gehienak ados daude hizkuntzak ikasteko bi faktore nagusi direla. Ikasleek jardun, elkarreragin eta komunikatu behar dituzten zereginen inguruko hizkuntza-ikastaro bat eraikita, espero izatekoa da hizkuntza “in situ” ikasteko alderdi batzuk imitatzea, hau da, benetan hitz egiten den herrialde batean. Horrelako ingurune batean hizkuntza bat nola ikasi ikustea askoz eraginkorragoa da hizkuntza atzerriko hizkuntza gisa soilik irakastea baino, eta hori onuragarria izatea espero daiteke.

Larsson-ek, geroago, honela dio:

Atazetan Oinarritutako Hizkuntzaren Ikaskuntzaren beste abantaila handi bat da ikasleak ulermen sakonagoa hartzera bultzatzen direla. Azaleko ikaskuntza, askotan, arazo bat da hizkuntzaren ikaskuntzan; esate baterako, ikasleek beharko dituzten hitzak noiz eta nola erabili jakin ordez, hurrengo astean aztertzeko beharko dituzten hitz guztiak buruz ikasten dituztenean, eta berehala ahazten dituztenean.

Atazetan Oinarritutako Hizkuntzaren Ikaskuntzako ikasgela batean, horri aurre egiteko, beti sartzen da hiztegia mundu errealeko egoera batean. Hitzak zerrendetatik ikastea baino gehiago, ikaslea egoera esanguratsu batean aktibatzen da; ikasleak ez dira ezagutzaren hartzaile pasiboak, baizik eta ezagutza modu aktiboan eskuratzeko eskatzen zaie. Taldearen zati funtsezkoa izatearen sentsazioak ere bultzatzen ditu ikasleak, eta hori ez da lortzen azterketa baterako, besterik gabe, ikasten.

Atazetan oinarritutako ikaskuntzak mesede egiten die ikasleei. Metodologia honekin ikasleak arreta handiagoa jartzen baitu, metodologia honek arreta osoa jartzen duelako ikasleengan. Atazetan Oinarritutako Hizkuntzaren Ikaskuntzak komunikazio esanguratsuagoa ahalbidetzen du, eta sarritan hizkuntzaz kanpoko trebetasunen garapen praktikoa ematen du. Atazak ikasleen inguru-girokoak izango direnez (adibidez, medikua bisitatzea), ikasleek parte hartzeko joera handiagoa izaten dute, eta horrek are gehiago motibatu ditzake hizkuntzak ikastean.

Jeremy Harmeren arabera, atazek hizkuntza eskuratzea sustatzen dute behar dituzten hizkuntza moten eta elkarreraginaren bidez. Harmerrek dioenez, irakasleak aurre-atazan hizkuntza aurkez dezakeen arren, ikasleak azkenean aske dira nahi dituzten gramatikako eraikuntzak eta hiztegia erabiltzeko. Horrek aukera ematen die, Hamerren arabera, ezagutzen dituzten eta ikasten ari diren hizkuntza guztiak erabiltzeko, eta ez balarrol ikasgaiaren "xede-hizkuntza". Bestalde, Loschky-k eta Bley-Vroman-en arabera, atazek zenbait xede-formak "zeregin-funtsezkoak" izan ditzaten diseinatu daitezke, eta horrela, komunikazio aldetik beharrezkoa da ikasleek horiek erabiltzea praktikatzea. Elkarreraginari dagokionez, informazio hutsuneen lanak erakutsi dira bereziki  esanahiaren negoziazioa eta irteera aldaketa sustatzea.

Plews eta Zhaoren arabera, atazetan, zereginetan, oinarritutako hizkuntza-ikaskuntzak, praktikan, gaizki egokitutako inplementazioa eta oinarrizko izaera aldatzen duten aldaketak, egokitzapen eskasak, jasan ditzake. Bi egile horiek diotenez, ikasgaiak maiz aldatzen dira, irakasleek zuzendutako eskola magistral tradizionalen antzera egiteko, zereginetan oinarritutako ikasgaiak teorian, baina praktikan metodologia honek saihestu nahi duen formatuko eskola magistralak.

Hitzaldiak eta erakunde profesionalak

Atazetan oinarritutako irakaskuntzan interes orokorra dagoenez, Atazetan oinarritutako hizkuntzen irakaskuntzari buruzko Nazioarteko Bi Urteko Konferentzia, bi urtez behin, egin izan da 2005az geroztik. Horrela, hitzaldiak egin dira Belgikan, Amerikako Estatu Batuetan, Ingalaterran, Zeelanda Berrian eta Kanadan. 2017. urtekoa Bartzelonan izan zen.

Ekitaldi horiek atazetan oinarritutako hizkuntzen irakaskuntzari buruzko, TBLTri buruzko, ikerketa teorikoa eta praktikoa sustatzen dituzte. Gainera, Hizkuntzen Irakaskuntzarako Japoniar Elkarteak zereginetan oinarritutako ikaskuntzari buruzko interes bereziko talde bat du. Japonian ere ikuspegi honek arrakasta handia du.

Hizkuntzen irakaskuntzari lotutako planteamenduak

• Problemetan Oinarritutako Ikaskuntza ikasleengan oinarritutako pedagogia da eta bertan ikasleek gai bat ikasten dute arazo konplexu, askotariko eta errealisten testuinguruan.
• Edukian oinarritutako irakaskuntzak hizkuntza irakaskuntza bultzatzeko benetako materialak eta zereginak biltzen ditu.
• Edukien eta hizkuntzen ikaskuntza integratua (CLIL) edukiak hizkuntza osagarri baten bidez (atzerrikoak edo bigarrenak) ikasteko ikuspegia da, horrela irakasgaia eta hizkuntza irakasteko. Haren bultzatzaileen asmoa hizkuntza "irakasteko bitarteko gisa" erabiltzeko modu desberdinak biltzen dituen "termino aterkia" sortzea zen.

Bibibliografia

• (Ingelesez) Teresa PICA. "Information Gap" Tasks: Do They Facilitate Second Language Acquisition?. 1986.
• (Ingelesez) Rod ELLIS. Task-based Language Learning and Teaching. Oxford Applied Linguistics. Oxford, New York. 2003 (ISBN: 978-0-19-442159-1)
• (Ingelesez) Richard FROST A Task-based Approach. British Council Teaching English. 2015.
• (Ingelesez) Jeremy HARMER. The Practice of English Language Teaching. Pearson Education. 2001. Essex. Ingalaterra.
• (Ingelesez) Jon LARSSON. Problem-Based Learning: A possible approach to language education? 2001. Polonia Institute, Jagiellonian University.
• (Ingelesez) Jane Rosemary WILLIS & Betty Lou LEAVER. Task-Based Instruction In Foreign Language Education: Practices and ProgramsGeorgetown University Press. 2004 ISBN: 978-1-58901-028-4.
• (Ingelesez) Susanne NIEMEIER. Task-based grammar teaching of english: Where cognitive grammar and task-based language teaching meet. A. Francke Verlag. 2017. ISBN: 978-3-8233-8130-3 Tübingen. Alemania.
• (Ingelesez) R. BLEY-VROMAN & L. LOSCHKY. Tasks and Language Learning: Integrating Theory and Practice. Multilingual Matters. 1993. ISBN. 978-058524356-6 Philadelphia.
• (Ingelesez) Teresa PICA (et al.) Information gap tasks: Their multiple roles and contributions to interaction research methodology|journal=Studies in Second Language Acquisition
• (Ingelesez) Kangxian ZHAO & John PLEWS. [http://www.teslcanadajournal.ca/index.php/tesl/article/view/1059 Tinkering with tasks knows no bounds: ESL Teachers' Adaptations of Task-Based Language-Teaching.2010. TESL Canada Journal.
• (Ingelesez) N. S. PRABHU. [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupid?key=olbp46039 Second Language Pedagogy. 1987. Oxford University Press.
• (Ingelesez) Jane WILLIS.A Framework for Task-Based Learning. Longman. 1996.

Ikus, gainera

• Hizkuntzen irakaskuntza komunikatiboa.
• Edukietan oinarritutako ikaskuntza.
• Edukien eta hizkuntzaren ikaskuntza integratua.
• Arazoetan oinarritutako ikaskuntza.
• Proiektuetan oinarritutako ikaskuntza.
• Bigarren hizkuntza eskuratzea.

Kanpo estekak

• Datuak: Q1490192