Aurora Rodríguez Carballeira

Wikipedia, Entziklopedia askea
Aurora Rodríguez Carballeira

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakAurora Rodríguez Carballeira
JaiotzaFerrol, 1879ko apirilaren 23a
Herrialdea Galizia
HeriotzaCiempozuelos, 1955eko abenduaren 28a (76 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: minbizia
Familia
Seme-alabak
Familia
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jardueraksoziologoa
Aurora Rodríguez Carballeira epaiketan Hildegart alaba (argazkian) hiltzeagatik, Liburutegi Nazionala.

Aurora Rodríguez Carballeira (Ferrol, Coruña, 1879ko apirilaren 23a – Ciempozuelos, Madril, 1955eko abenduaren 28a) Hildegart Rodríguez Carballeiraren ama izateagatik historian sartu zen emakume espainiarra izan zen. Hildegart Rodríguez Carballeiraren ama, esperimentu zientifiko gisa hartu zuen alaba, eta, bere nahien arabera, etorkizuneko emakumea ordezkatu behar zuen.[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Adinari buruz gezurra esan arren, eta bertsio asko izan arren, 1879an jaio zela uste da, Magdalena kaleko familia-etxean. Beti pena zuen hezkuntza formalik ez izateagatik (eta horixe izango zen alabarekin esperimentatzeko arrazoia, eta ahal zituen ikasketa guztiak emateko arrazoia). Ikasketen ordez, aitaren liburutegi ugaria, ideia liberal eta aurrerakoikoak, batez ere sozialista utopikoak, irakurri zituen.

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere ahizpa Josefak seme bat izan zuen ezkongabe, Pepito Arriola, eta Auroraren zaintzapean utzi zuen (hamasei urte zituen). Hark hezi egin zuen, haur prodijio bihurtu zen arte. Orduan, amak erreklamatu eta Madrilera eraman zuen, eta musikari-lanetan izugarrizko arrakasta izan zuen. Horrek sendotu egin zituen Aurora Rodríguezen ideia erreformatzaile eta eugenesikoak, emakumearen eskubideez zuen kezkaz gain. Emakume bat baldintza ezin hobeetan hazteko proiektua asmatu zuen, bere ideiengatik eredu izatera iritsiko zen emakumea. Etorkizuneko umea erreklamatzerik izango ez zuen aita baten bila ibili zen: María Rosa Cal Martínez irakasleak argudioei esker ezarri ahal izan zen Alberto Pallás izeneko apaiz castrense leridarra izan zela esperimenturako 'aita', «laguntzaile fisiologikoa», eta harekin hiru elkarketa fisiko izan zituela (Auroraren arabera), haurdunaldiaz ziur egon arte. Orduan, Madrilera joan zen alabari berak prestatutako bizitza emateko.

Hasieran, esperimentuak Auroraren itxaropenak bete zituen. Hildegart nazioarteko ospetsu bihurtu zen. Jaso zuen hezkuntzak eman zion askatasunak konpromiso politiko sakona hartzera eraman zuen eta amarengandik bereizten saiatu zen arte; izan ere, amaren erotasunak (ustezko konspirazio batek, bere 'haragi-eskultura' suntsitzeko) eta alaba galtzeko beldurrak bultzatuta, 1933ko ekainaren 9an hil egin zuen, lau tiro emanda, lotan zegoela.[2] Inoiz ez zen damutu bere hilketaz, eta berriro ere egingo zuela esaten zuen. 26 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten, eta Ciempozuelosko zentro psikiatrikoan bete zuen.[3][4]

Bere historia-medikoa 1977an aurkitu arte, uste zen gerran desagertu zela, baina 1955eko abenduaren 28an hil zen minbiziz zentro psikiatrikoan. Hilobi arrunt batean lurperatu zuten.[5]

Bere bizitzan inspiratutako lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Literarioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Aurora de sangre: vida y muerte de Hildegart /Odol-Aurora: Hildegarten bizitza eta heriotza (Eduardo de Guzmán), arg. Gregorio del Toro, Madril, 1972.
  • Aurora de sangre o la virgen roja/ Odol-Aurora edo birjina gorria (Rafael Azcona), Jet Films 1977. Fernán Gómezen filmaren gidoia, Eduardo de Guzmanen eleberrian oinarritua.
  • Hildegart, la virgen roja/ Hildegart, birjina gorria (Joan Llarch Roig), Bartzelona, Producciones editorial, 1979. 155 or.
  • Auroras Anlaß (Erich Hackl), Diogenes Verlag, Zurich 1987 (gaztelaniaz: Los motivos de Aurora/ Auroraren arrazoiak. Arte eta Literatura, La Habana, 1991; Arg. Trilce, Montevideo, 1996; Xixon: Hoja de Lata, 2020).
  • La virgen roja/ Buirjina gorria (Fernando Arrabal), arg. Seix Barral, Bartzelona, 1987.
  • El manuscrito encontrado en Ciempozuelos: análisis de la historia clínica de Aurora Rodríguez/ Ciempozuelosen aurkitutako eskuizkribua: Aurora Rodríguezen historia-klinikoaren azterketa. (Guillermo Rendueles), arg. Endymion, Madril, 1989, ISBN 84-7731-023-8. Auroraren historial klinikoa aztertzea Ciempozuelosko ospitalean.
  • A mí no me doblega nadie: Aurora Rodríguez, su vida y su obra/ Ni ez nau inork menderatzen: Aurora Rodríguez, haren bizitza eta lana (Hildegart) (María Rosa Cal Martínez), Ediciós do Castro, Sada (Coruña), 1991.
  • Mi querida hija Hildegart/ Hildegart, nire alaba maitea (Carmen Domingo), arg. Destinoa, 2008.
  • Infierno: Ribellarsi al Destino/ Infernua: Ribellarsi al Destino. Fernando Arrabalgo Ama Birjina Gorriaren itzulpen-estudioa (Antonietta Martini), Edizioni Accademiche Italiane, Saarbrücken, 2014.
  • La madre de Frankenstein/ Frankenstein-en ama (Almudena Grandes), Tusquets 2020. Bosgarren eleberria da, eta Historias de una guerra interminable/ Gerra amaiezin baten istorioak izeneko seriekoa da.

Zinematografikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Mi hija Hildegart/ Nire alaba Hildegart (1977), Fernando Fernán Gómezek zuzendua, zuzendariaren eta Rafael Azconaren gidoiarekin, Amparo Soler Leal (Auroraren paperean) eta Carmen Roldán (Hildegart-en paperean) protagonista dituela. Eduardo de Guzmán, filmaren oinarri den jatorrizko liburuaren egilea, Aurora de sangre, bere liburuko pertsonaietako bat da, Manuel Galiana aktoreak filmean interpretatua.
  • The red virgin (2014), Sheila Pyk zuzendua.
  • Hildegart oder Projekt: Superwoman (2016), Barbara Casparek zuzendua.[6]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Gaztelaniaz) «La extraordinaria historia de Aurora Rodríguez Carballeira, la española que engendró una "hija perfecta" y terminó asesinándola» BBC News Mundo (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) «Hildegart, la niña prodigio asesinada por su madre de cuatro balazos: ella iba a ser "la mujer del futuro"» El Español 2019-07-07 (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) País, El. (2020-02-01). «Fotos: El sumario por la muerte de Hildegart Rodríguez, ‘La virgen roja’, en 1933» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) Glez, Montero. (2021-06-10). «Manuscrito encontrado en Ciempozuelos» El País (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
  5. ↑ (Gaztelaniaz) Nast, Condé. (2018-12-28). «Aurora Rodríguez, la peor madre del mundo era española» Vanity Fair (Noiz kontsultatua: 2022-05-26).
  6. ↑ Las críticas: Hildegart o el proyecto Superwoman, de Barbara Caspar

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Montero, Rosa (1998). Historias de mujeres (18. edizioa). Madrid: Extra Alfaguara. 181-193 or. ISBN 84-204-8301-X. Consultado el 26 de septiembre de 2018. 
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Aurora_Rodríguez_Carballeira&oldid=9531833"(e)tik eskuratuta