Baionako setioa (1374)

Koordenatuak: 43°30′N 1°24′W / 43.5°N 1.4°W / 43.5; -1.4
Wikipedia, Entziklopedia askea
Baionako setioa
Ehun Urteetako Gerra
LekuaLapurdi Baiona, Lapurdi, Guiena
43°29′24″N 1°28′51″W / 43.49000°N 1.48083°W / 43.49000; -1.48083
Koordenatuak43°30′N 1°24′W / 43.5°N 1.4°W / 43.5; -1.4
EmaitzaIngalaterrako Erresumaren garaipena
Gudulariak
Ingalaterrako Erresuma Gaztelako Koroa
Buruzagiak
William Elmham Henrike II.a Gaztelakoa
Indarra
Ezezaguna 20.000
Galerak
Ezezaguna 12.000
Artikulu hau 1374eko Baionako setioari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Baionako setioa».

Baionako setioa 1374. urtean Lapurdiko Baiona hiriburuan eta Ehun Urteetako Gerran zehar jazo zen gudu bat izan zen. Garai honetan Baiona hiria Guiena lurraldeko zati zen eta Ingalaterrako Erresumaren menpe zegoen.

Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1373an Joanes Gantekoa Gaztela inbaditzeko asmoz Calaiseko portutik gudaroste handi batekin itsasoratu zen, baina udazkenean Bordelera iristean gizon gehienak galdu eta bere asmoa bertan behera utzi behar izan zuen. 1374an, Eduardo II.a Ingalaterrakoak kontinentean Calais, Bordele, Baiona eta Dordoinako inguruko zenbait udalerri besterik ez zituen.[1]

1374ko ekainean Henrike II.a Gaztelakoak Luis I.a Anjoukoak hala eskatuta Guiena erasotzea erabaki zuen, Tolosan zegoen okzitaniar erregea gaztelarrei Baionan elkartu eta hiria bereganatuko zutela esan baitzion.[2]

Setioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Henrike II.a Gaztelakoak eta tartean 1.200 zaldun eta 5.000 peoiz osatutako 20.000 soldaduko gudarosteak Bidasoa ibaia zeharkatu eta behin Donibane Lohizune bereganatu ostean, Baiona itsaso eta lurrez setiatzeari ekin zioten, hiria Nafarroako Erresuma eta Ingalaterrako Erresumaren arteko loturagune garrantzitsua baitzen[3]. Baina Luis I.a Anjoukoa ez zen bertaratu, Tolosa hiria ingelesen eraso batetik defendatzen gelditu beharra izan baitzuen. Baionarrek William Elmham[4] buruzagiaren gidaritzapean buruturiko erresistentzia izugarria eta frantziarrek gaztelarrei batere laguntzarik ez eskeintzearen ondorioz, gaztelarrak setioa altxatzera derrigortuak egon ziren, ekintza militar honetan 12.000 gizon galduz.[5]

Ondorioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Henrike II.a Gaztelakoa Burgos hirira itzuli zen, bertan gudarostea Joan errege-semearen ardurapean utzi zuen, soldadu batzuei erretiroa eman, eta Sevillara zuzendu zen[6], andaluziar hirian Fernando Sánchez de Tovarren[7] gidaritzapeko hamabost gaztelar eta bost portugaldar galerez osatutako itsas gudarostea antolatu eta Jean de Vienneren frantziar itsas gudarostearekin elkartu ondoren Britainiar Uharteak itsasoz erasotzera zuzendu ziren.

1369-1375 artean frantziarrek aurretik ingelesei ematera derrigortuak egon ziren lurralde gehienak berreskuratu zituzten, Calais, Cherbourg, Brest, Bordele, Baiona eta Erdialdeko Mendiguneko zenbait gotorleku salbu, eta Bordelen Trompette gaztelua eta Baionan Gaztelu Berria eraiki zituzten[8]. 1375 eta 1377ko negoziazioak ez ziren ezertara iritsi.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ History of England from the Earliest to the Present Time: The history during the early and middle ages. Creasy, Edward Shepherd. J. Walton argitaletxea, 1870, 197. orr. (Ingelesez)
  2. ↑ A history of medieval Spain. O'Callaghan, Joseph F., Cornell University Press, 1983. 527. orr. isbn= 0801492645 (Ingelesez)
  3. ↑ Los Trastamara y la Unidad Española. Rialp, 1981, 305. orr. isbn=8432121002 (Gaztelaniaz)
  4. ↑ The Chronica maiora of Thomas Walsingham, 1376-1422. Walsingham, Thomas; Preest, David; Clark, James G.; Boydell Press, 2005, 64. orr. isbn=1843831449 (Ingelesez)
  5. ↑ A Walk across the French frontier into north Spain. March, Leopold. Richard Bentley, 1852. 14. orr. (Ingelesez)
  6. ↑ Historia general de España: desde los tiempos más remotos hasta nuestros días. Lafuente, Modesto. Establecimiento Tipográfico de Mellado, 1852. 7. bilduma, 338. orr. (Gaztelaniaz)
  7. ↑ La Marina de Castilla. Fernández Duro, Cesáreo. Editorial MAXTOR, 1894. 139. orr. (Gaztelaniaz)
  8. ↑ Aquitaine. Amouroux, Henri. Réalités/Hachette, 1972. 14. orr. (Frantsesez)

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Ctjzacq, Rene. Bayonne au Moyen Age. Le siege de 1374. Mont-de-Marsan, 1952. (Frantsesez)

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Baionako_setioa_(1374)&oldid=8524321"(e)tik eskuratuta