Barau

Wikipedia, Entziklopedia askea
Proba nuklearren aurkako nazioarteko baraua, Grenoble, 1990.

Baraua borondatez elikagai eta edari oro edo horietako jakin batzuk hartzeari utzi edo horiek neurri txikiagoan hartzeari deritzo. Arrazoi filosofiko, erlijioso eta terapeutikoengatik egin daiteke eta ordu batzuk, egun bat nahiz egun batzuetako iraupena izan dezake. Baraua egiten den aldiari baraualdi deritzo. Protesta moduan ere egin daiteke eta orduan gose greba deitzen zaio.

Baraua edo zetosia onuragarria dela azaldu da ikerketa batzuetan. Ikerketa hauek batez ere aldizkako barauari eta kaloria murrizketari buruz egin dira eta hainbat onura aurkitu dira, esaterako, onura neurologikoak,[1][2] kardiobaskularrak[3] eta zerebrobaskularrak.[4]

Erlijio-baraua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barau egitea oso antzinatik erlijioarekin lotuta egon da.

Juduen baraua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Yom Kippur urteko egun sakratuena da juduentzat. Baraua egiteaz gainera, sexu harremanak eta bainua ekidin behar dira egun osoan zehar.

Pekamenaren eguna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Israeldarren urteko barau eguna zen. Tenpluaren suntsiketa eta Babiloniako gatibualdiaren ondoren lau egun ezarri ziren baraua egiteko.

Barau pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Salmoen liburuan maiz idatzita dago baraua egin beharra arazoei aurre egiteko. Adibide gisa; 35, 69 eta 109 salmoak. Gainera, Daniel 9:3; 10:3; Esdras 10:6; Nehemias 1:4.

Baraua ohikoa zen juduen artean lehen mendean zehar eta Itun Berrian aipatzen da. Jesusek barau egiten zuen.

Musulmanen baraua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sawm izenaz ezaguna da. Ramadan hilabetean egiten da eta musulmanen laugarren oinarria da. Barau egitea gomendatzen da urteko beste sasoietan, baina Ramadan hilabetean derrigorrezkoa da. Hala ere, egunez bakarrik egiten da barau. Honek bizimodua aldatzen du; biztanleak gauez biltzen dira eta egunez gutxi egiten dute. Musulman etorkin asko beren herrialdeetara bueltatzen dira maiz, beste musulmanekin barau egiteko; arrazoi nagusietako bat da hilabetea errazagoa egiten zaiela. Elikadura ere aldatzen da, kaloria gehiago duten jakiak prestatzen baitituzte.

Umeak, gaixoak, bidaiariak eta hilerokoarekin dauden emakumeak ez daude derrigortuta barau egitera.

Kristauen baraua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kristautasuna judaismotik datorrenez, juduen barauarekin erlazionatuta dago.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Maalouf, Marwan A.; Rho, Jong M.; Mattson, Mark P.. (2009-3). «The neuroprotective properties of calorie restriction, the ketogenic diet, and ketone bodies» Brain research reviews 59 (2): 293–315.  doi:10.1016/j.brainresrev.2008.09.002. ISSN 0165-0173. PMID 18845187. PMC 2649682. (Noiz kontsultatua: 2022-04-06).
  2. (Ingelesez) Martin, Bronwen; Mattson, Mark P.; Maudsley, Stuart. (2006-8). «Caloric restriction and intermittent fasting: Two potential diets for successful brain aging» Ageing research reviews 5 (3): 332–353.  doi:10.1016/j.arr.2006.04.002. ISSN 1568-1637. PMID 16899414. PMC 2622429. (Noiz kontsultatua: 2022-04-06).
  3. (Ingelesez) Ahmet, Ismayil; Wan, Ruiqian; Mattson, Mark P.; Lakatta, Edward G.; Talan, Mark. (2005-11-15). «Cardioprotection by Intermittent Fasting in Rats» Circulation 112 (20): 3115–3121.  doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.105.563817. (Noiz kontsultatua: 2022-04-06).
  4. (Ingelesez) Mattson, Mark P.; Wan, Ruiqian. (2005-03-01). «Beneficial effects of intermittent fasting and caloric restriction on the cardiovascular and cerebrovascular systems» The Journal of Nutritional Biochemistry 16 (3): 129–137.  doi:10.1016/j.jnutbio.2004.12.007. ISSN 0955-2863. (Noiz kontsultatua: 2022-04-06).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Medikuntza Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.