Ahabia: berrikuspenen arteko aldeak
Artikulua euskarazko wikipedia aberasteko Elhuyar Fundazioak aurrera eramango duen HPSren proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea |
Euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan Elhuyar Fundazioak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{taxotaula infotaula |
|||
{{ elhuyarlanean }} |
|||
| kolorea = lightgreen |
|||
| izena = Vaccinium myrtillus |
|||
| irudia = 203 Vaccinum myrtillus L.jpg |
|||
| irudiaren tamaina = 200px |
|||
| 2 irudia = Bieszczady Flora.jpg |
|||
| irudiaren tamaina = 200px |
|||
| erreinua = [[Plantae]] |
|||
| banaketa = [[Magnoliophyta]] |
|||
| klasea = [[Magnoliopsida]] |
|||
| ordena = [[Ericales]] |
|||
| familia = [[Ericaceae]] |
|||
| generoa = [[Vaccinium]] |
|||
| espeziea = ''V. myrtillus'' |
|||
| binomial = Vaccinium myrtillus |
|||
| binomial aditua = L. |
|||
}} |
|||
'''Ahabia''' ('''''Vaccinium myrtillus''''') [[Ericaceae]] familiako landare bat da. Baia jangarriak ematen ditu. [[Europa]]ko, [[Ipar Amerika]]ko eta [[Asia]]ko iparraldean hazten da, mendietako oihanpeetan, lurzoru azidoetan, zohikaztegietan eta konifero-basoetan. |
|||
==Ezaugarriak== |
|||
Zuhaixka hostoerorkorra da, metro bateko altuerarainokoa. Adar berdeak ditu. Hostoak obalatuak dira, txandakatuak, larrukarak, berde argiak edo horixkak; ertzak horzdunak dira, eta peziolo laburra dute. Loreak txikiak dira, berde arrosaxkak, bost petaloz eta bost sepaloz osatuak. Fruitua baia beltz urdinxka bat da, zapore atseginekoa eta gazi-gozoa. |
|||
Hostoak aberatsak dira burdina eta manganesotan, baita azido organikotan ere ([[azido bentzoiko]]a, [[azido maliko]]a, [[azido zitriko]]a, [[azido kiniko]]a...). Fruituak taninoak ditu, azukreak eta pektina. |
|||
==Propietateak== |
|||
Astringentea da, taninoengatik. Tonikoa eta antiseptikoa da, eta P bitamina du. Asko janez gero, intoxikazioa eragin dezake hidrokinonagatik. |
|||
== Sinonimia == |
|||
*''Vaccinium myrtillus bar. leucocarpum'' <small>[[Hausm.]] [[1852]] </small> |
|||
*''Vaccinium myrtillus bar. anomalum'' <small>[[Georges C.Chr. Rouy|Rouy]] [[1908]]</small> |
|||
*''Vitis-Idaea myrtillus'' <small>([[L.]]) [[Moench]] [[1794]]</small> |
|||
*''Vaccinium montanum'' <small>[[Salisb.]] [[1796]]</small> |
|||
*''Vaccinium angulosum'' <small>[[Dulac]] [[1867]]</small> |
|||
*''Myrtillus sylvatica'' <small>[[Drejer]] [[1838]]</small> |
|||
*''Myrtillus nigra'' <small>[[Gilib.]]</small> |
|||
*''Myrtillus sylvaticus'' <small>[[Drejer]]</small> |
|||
*''Vaccinium myrtillus var. minoriflora'' <small>[[Sennen]] & [[Elías]] in [[Sennen]]</small> |
|||
== Kanpo-loturak == |
|||
{{commonscat|Vaccinium myrtillus|Bilberry}} |
|||
*[http://www.apratuc.com/ Productores de arándanos de Argentina] |
|||
*[http://www.treesforlife.org.uk/tfl.blaeberry.html Species profile: Blaeberry] |
|||
*[http://www.stevenfoster.com/education/monograph/bilberry.html Bilberry and Herbal Medicine] |
|||
[[Kategoria:Ericales]] |
|||
[[Kategoria:Sendabelarrak]] |
|||
[[Kategoria:Landareak]] |
|||
[[ar:عنب الأحراش]] |
|||
[[az:Qaragilə]] |
|||
[[be:Чарніцы]] |
|||
[[be-x-old:Чарніцы]] |
|||
[[bg:Синя боровинка]] |
|||
[[bxr:Хара нэрhэн]] |
|||
[[ca:Nabiu]] |
|||
[[cs:Brusnice borůvka]] |
|||
[[csb:Czôrnô jagòda]] |
|||
[[cv:Хура çырла]] |
|||
[[cy:Llus]] |
|||
[[da:Almindelig blåbær]] |
|||
[[de:Heidelbeere]] |
|||
[[dsb:Carnica]] |
|||
[[el:Μύρτιλο]] |
|||
[[en:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[eo:Mirtelo]] |
|||
[[et:Harilik mustikas]] |
|||
[[fi:Mustikka]] |
|||
[[fiu-vro:Mustik]] |
|||
[[fo:Bláber]] |
|||
[[fr:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[ga:Fraochán]] |
|||
[[gl:Arandeira]] |
|||
[[hr:Borovnica]] |
|||
[[hsb:Holanska jahodka]] |
|||
[[hu:Fekete áfonya]] |
|||
[[io:Mirtelo]] |
|||
[[it:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[ja:ビルベリー]] |
|||
[[krc:Къара шкилди]] |
|||
[[kv:Чӧд]] |
|||
[[lmo:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[lt:Mėlynė]] |
|||
[[nds-nl:Blauwe bosbeze]] |
|||
[[nl:Blauwe bosbes]] |
|||
[[nn:Blåbær]] |
|||
[[no:Blåbær]] |
|||
[[os:Саунæмыг]] |
|||
[[pl:Borówka czarna]] |
|||
[[pms:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[pt:Vaccinium myrtillus]] |
|||
[[ro:Afin]] |
|||
[[ru:Черника]] |
|||
[[se:Sarri]] |
|||
[[sh:Borovnica]] |
|||
[[sk:Brusnica čučoriedková]] |
|||
[[sl:Borovnica (grm)]] |
|||
[[sq:Boronica]] |
|||
[[sr:Боровница]] |
|||
[[stq:Bikbäie]] |
|||
[[sv:Blåbär]] |
|||
[[tr:Yaban mersini]] |
|||
[[udm:Кудымульы]] |
|||
[[uk:Чорниця]] |
|||
[[vi:Việt quất quả đen]] |
|||
[[zh:歐洲越橘]] |
|||
== Erreferentziak == |
|||
{{ elhuyar | data=2012/11/29}} |
11:20, 29 azaroa 2012ko berrikusketa
| ||||||||||||
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||
| ||||||||||||
Vaccinium myrtillus L. |
Ahabia (Vaccinium myrtillus) Ericaceae familiako landare bat da. Baia jangarriak ematen ditu. Europako, Ipar Amerikako eta Asiako iparraldean hazten da, mendietako oihanpeetan, lurzoru azidoetan, zohikaztegietan eta konifero-basoetan.
Ezaugarriak
Zuhaixka hostoerorkorra da, metro bateko altuerarainokoa. Adar berdeak ditu. Hostoak obalatuak dira, txandakatuak, larrukarak, berde argiak edo horixkak; ertzak horzdunak dira, eta peziolo laburra dute. Loreak txikiak dira, berde arrosaxkak, bost petaloz eta bost sepaloz osatuak. Fruitua baia beltz urdinxka bat da, zapore atseginekoa eta gazi-gozoa.
Hostoak aberatsak dira burdina eta manganesotan, baita azido organikotan ere (azido bentzoikoa, azido malikoa, azido zitrikoa, azido kinikoa...). Fruituak taninoak ditu, azukreak eta pektina.
Propietateak
Astringentea da, taninoengatik. Tonikoa eta antiseptikoa da, eta P bitamina du. Asko janez gero, intoxikazioa eragin dezake hidrokinonagatik.
Sinonimia
- Vaccinium myrtillus bar. leucocarpum Hausm. 1852
- Vaccinium myrtillus bar. anomalum Rouy 1908
- Vitis-Idaea myrtillus (L.) Moench 1794
- Vaccinium montanum Salisb. 1796
- Vaccinium angulosum Dulac 1867
- Myrtillus sylvatica Drejer 1838
- Myrtillus nigra Gilib.
- Myrtillus sylvaticus Drejer
- Vaccinium myrtillus var. minoriflora Sennen & Elías in Sennen
Kanpo-loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Bilberry |