Gartzia Semenoitz Iruñekoa: berrikuspenen arteko aldeak
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
No edit summary |
||
| 5. lerroa: | 5. lerroa: | ||
[[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen. |
[[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen. |
||
[[Semeno leinua|Semeno leinu]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzea |
[[Semeno leinua|Semeno leinu]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzea Enekoitz]]en erreinaldian. Horrexegatik, ''[[Rodako kodexa|Rodako kodex]]''ean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute. |
||
Gartzea |
Gartzea Enekoitz [[870]]ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko [[Orti I.a Gartzez|Orti Gartzez]] [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Aibarko gudua]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Enekoitz artean bizirik zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzea Semenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semenezek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak. |
||
== Ezkontzak eta seme-alabak == |
== Ezkontzak eta seme-alabak == |
||
| 13. lerroa: | 13. lerroa: | ||
* [[Eneko Gartzea Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa. |
* [[Eneko Gartzea Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa. |
||
* [[Antsa Gartzea Iruñekoa|Antsa]], lehendabizikoz [[ |
* [[Antsa Gartzea Iruñekoa|Antsa]], lehendabizikoz [[Orti I.a Gartzez|Orti I.a Gartzez Nafarroakoaren]] semea zen Eneko Ortitz eta bigarrenez [[Aragoiko konderria|Aragoiko kondea]] zen [[Garindo II.a Aznarez]] ezkondu zituena. |
||
Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten: |
Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten: |
||
12:37, 9 abendua 2015ko berrikusketa
Gartzea Semenez[1] (835-882) IX. mendeko Iruñeko erregeorde edo erregekidea izan zen.
Biografia
Nafarroako Pirinioetan jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.
Semeno leinu euskaldunak, antza denez, Aritza leinuak kontrolatzen zuen beste Iruñeko Erresumaren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen Gartzea Enekoitzen erreinaldian. Horrexegatik, Rodako kodexean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.
Gartzea Enekoitz 870ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko Orti Gartzez Kordoban preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko erregeorde bihurtu zen 882an Aibarko guduan hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Enekoitz artean bizirik zegoela semea 880an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da 882ko guduan hil zen erregea Gartzea Semenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semenezek inoiz Iruñeko Erresuma osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.
Ezkontzak eta seme-alabak
Gartzea Semenezek lehendabizikoz Oneka, "Zangozako matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:
- Eneko, Rodako kodexaren arabera, agian aitaren oinordekoa.
- Antsa, lehendabizikoz Orti I.a Gartzez Nafarroakoaren semea zen Eneko Ortitz eta bigarrenez Aragoiko kondea zen Garindo II.a Aznarez ezkondu zituena.
Bigarrenez Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoaren alaba Dadildis ezkondu eta seme bi izan zituzten:
- Antso, Semeno leinuaren lehendabiziko erregea.
- Semeno, Iruñeko infante eta erregeordea.
Bibliografia
- Lakarra de Miguel, José María. "Textos navarros del Códice de Roda". Estudios de Edad Media de la Corona de Aragon. 1:194-283 (1945).
- Pérez de Urbel, Justo. "Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona". Al-Andalus. 19:1-42 (1954).
- Sánchez Albornoz, Claudio. "Problemas de la historia Navarra del siglo IX". Vianako Printze Erakundea, 20:5-62 (1959).