Bright Young People: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

Hauxe da oraingo bertsioa, 15:39, 22 ekaina 2021 data duena

Bright Young People edo Bright Young Things (euskaraz: «Gazte argiak») prentsa britainiarrak Londresko 1920ko Hamarkada Zoriontsuaren (Roaring Twenties) aristokrata gazte hedonista talde bati eman zion ezizena zen. Bright Young Peoplen partaide zati handi bat Eton Collegeko ikasle ohiak ziren. Fenomenoa beste herrialdetan ere bere adierazpenak izan zituen.^[1]

Fenomenoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bright Young People 1920ko hamarkadan Europan zabaldu zen gazte kultura hedonistaren adierazpidea izan zen. Gizarte berri horrek bohemia, gau giroa eta goi klaseak nahasten zituen. Bright Young People urte haietako Erresuma Batuko gazteen kultura ikusgarri izan zen, masa gizartea Europan hedatzen ari zen urtetan. Bright Young Peoplek kontrolik gabeko droga kontsumoaren, jazz musikaren,^[2] sexu frenesiaren eta eskandaluzko parranden bitartez gizarte tradizionalaren ohiturak irauli nahi zituen.^[3] Brenda Dean Paul eta Nancy Cunard mugimendu horren goi klaseko ordezkari suminkor eta zital bilakatu ziren.

Testuingurua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gerra bukatu berriak gizartearen ohiturak eta antolaketa aldatu zituen. Gerran gizon asko zendu ziren, bestetik; hortaz, miloi bat emakume gehiago zegoen. Emakumeak jada ez ziren berehala ezkontzen eta askeago izateko borondate garbia zuten. Gatazkan parte hartu zuten herrialdeatan hedonismoarekin lotutako fenomeno desberdinak eman ziren, nolabait galdutako urteak berreskuratzeko asmoz:

Erresuma Batuan: AEBetako kultura kontsumista erabat errotu zen gazteen artean, eta modernitate horren abangoardian emakumeak kokatu ziren. Sufragistek bozkatzeko eskubide partziala lortu zuten, eta antisorgailuak zabaltzen hasi ziren. Gerrako ahaleginaren ondorioz, emakumeek independentzia handiagoa lortu zuten.
Parisen, gazte estatubatuar asko Frantziako hiriburura joan ziren, gau giroko festa basatiek erakarrita. Haiekin kontsumismoa eta hedonismoa zabaldu zen.
Berlin munduko sexu hiriburua zen garai hartan. Eskaintza oso zabala zen: kabaretak, aldizkari erotikoak, topaketetarako klubak. Kaleak lesbianen gizarte klubez, trabestien saloiz eta prostituzio etxez josita zeuden.^[4]

Gazte distiratsu batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Talde bat baino gehiago etiketa bat zen. Horregatik ez da erraza zerrenda bat egitea:

Nacy Cunard
Cecil Beaton, argazkilari homosexuala
Patrick Balfour, Kinrossen baroia
John Betjeman, idazlea
Robert Byron, bidaldi liburuen egile ezaguna
Brian Howard, poeta eta homosexuala, New Statesmanen kazetaria
Edward Gathorne-Hardy
Bryan Guinness, Guinnessen oinordeko aberatsa
Gavin Henderson Faringdonen baroia eta, ondoren, politikaria izan zena
Teresa Jungman eta Zita Jungman
Beverley Nichols
Brenda Dean Paul
Elizabeth Ponsonby
Diana Mitford
Nancy Mitford eleberrigilea
Stephen Tennant
Evelyn Waugh
Henry Yorke
Edward Burra
Anthony Powell
William Walton
Edith Sitwell

Bright Young People literaturan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bright Young Peoplek idazle asko inspiratu ditu, horietako batzuk mugimenduko partaide aktiboak izan zirenak:^[5]

Nancy Mitford, Highland Fling liburuaren egilea, 1931.
Anthony Powell, A Dance to the Music of Time eta Afternoon Men liburuen egilea, 1931.
Henry Green, Party Going liburuaren egilea.
John Betjeman poetak A Subaltern's Love Song poema bilduma plazaratu zuen.
Evelyn Waugh idazleak Vile Bodies (1930) eleberria plazaratu zuen, garaiko satira.

Filmak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Stephen Fry zuzendariak, 2003an, Bright Young Things filma zuzendu zuen, Evelyn Waughen eleberrian oinarritutako gidoiarekin.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Gazte distiratsuak", Julen Azpitarteren artikulua Berrian, 2021eko martxoaren 14an, 46-47 or.

Datuak: Q47509789
Multimedia: Bright Young Things / Q47509789

[1] Historic Uk webgunea. [1]

[2] [https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=99687779&t=1615826156110[

[3] ttps://www.wsj.com/articles/SB123154973492170131

[4] ttps://www.berria.eus/paperekoa/1942/046/001/2021-03-14/gazte-dirdiratsuak.htm

[5] ttps://www.theguardian.com/books/2007/sep/29/featuresreviews.guardianreview2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Nancy Cunard (um 1928).jpg|thumb|250px|[[Nancy Cunard]] mugimenduko aurpegi ezagunetariko bat izan zen.]]
 [[Fitxategi:The Jazz Singer.gif|thumb|250px|Jazz musika garai horren ezaugarri bat da.]]
 '''Bright Young People''' edo '''Bright Young Things''' ({{lang-eu|Gazte argiak}}) prentsa britainiarrak [[Londres]]ko [[1920ko Hamarkada Zoriontsua]]ren (''Roaring Twenties'') aristokrata gazte [[hedonismo|hedonista]] talde bati eman zion ezizena zen. Bright Young Peoplen partaide zati handi bat [[Eton College]]ko ikasle ohiak ziren. Fenomenoa beste herrialdetan ere bere adierazpenak izan zituen.<ref>Historic Uk webgunea. [https://www.historic-uk.com/CultureUK/Bright-Young-Things/]</ref>
 == Fenomenoa ==
-Bright Young People 1920ko hamarkadan Europan zabaldu zen gazte kultura hedonistaren adierazpidea izan zen. Gizarte berri horrek [[bohemia]], gau giroa eta goi klaseak nahasten zituen. Bright Young People urte haietako Erresuma Batuko gazteen kultura ikusgarri izan zen, masa gizartea Europan hedatzen ari zen urtetan. Bright Young Peoplek   kontrolik gabeko droga kontsumoaren, [[jazz]] musikaren,<ref>[https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=99687779&t=1615826156110[</ref> sexu frenesiaren eta eskandaluzko parranden bitartez gizarte tradizionalaren ohiturak irauli nahi zituen.<ref>https://www.wsj.com/articles/SB123154973492170131</ref> [[Brenda Dean Paul]] eta [[Nancy Cunard]] mugimendu horren goi klaseko ordezkari suminkor eta zital bilakatu ziren.
+Bright Young People 1920ko hamarkadan Europan zabaldu zen gazte kultura hedonistaren adierazpidea izan zen. Gizarte berri horrek [[bohemia]], gau giroa eta goi klaseak nahasten zituen. Bright Young People urte haietako Erresuma Batuko gazteen kultura ikusgarri izan zen, masa gizartea Europan hedatzen ari zen urtetan. Bright Young Peoplek kontrolik gabeko droga kontsumoaren, [[jazz]] musikaren,<ref>[https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=99687779&t=1615826156110[</ref> sexu frenesiaren eta eskandaluzko parranden bitartez gizarte tradizionalaren ohiturak irauli nahi zituen.<ref>https://www.wsj.com/articles/SB123154973492170131</ref> [[Brenda Dean Paul]] eta [[Nancy Cunard]] mugimendu horren goi klaseko ordezkari suminkor eta zital bilakatu ziren.
 == Testuingurua ==
 Gerra bukatu berriak gizartearen ohiturak eta antolaketa aldatu zituen. Gerran gizon asko zendu ziren, bestetik; hortaz, miloi bat emakume gehiago zegoen. Emakumeak jada ez ziren berehala ezkontzen eta askeago izateko borondate garbia zuten. Gatazkan parte hartu zuten herrialdeatan hedonismoarekin lotutako fenomeno desberdinak eman ziren, nolabait galdutako urteak berreskuratzeko asmoz:
-*Erresuma Batuan: AEBetako kultura kontsumista erabat errotu zen gazteen artean, eta modernitate horren abangoardian emakumeak kokatu ziren. Sufragistek bozkatzeko eskubide partziala lortu zuten, eta antisorgailuak zabaltzen hasi ziren. Gerrako ahaleginaren ondorioz, emakumeek independentzia handiagoa lortu zuten.
+* Erresuma Batuan: AEBetako kultura kontsumista erabat errotu zen gazteen artean, eta modernitate horren abangoardian emakumeak kokatu ziren. Sufragistek bozkatzeko eskubide partziala lortu zuten, eta antisorgailuak zabaltzen hasi ziren. Gerrako ahaleginaren ondorioz, emakumeek independentzia handiagoa lortu zuten.
-*Parisen, gazte estatubatuar asko Frantziako hiriburura joan ziren, gau giroko festa basatiek erakarrita. Haiekin kontsumismoa eta hedonismoa zabaldu zen.
+* Parisen, gazte estatubatuar asko Frantziako hiriburura joan ziren, gau giroko festa basatiek erakarrita. Haiekin kontsumismoa eta hedonismoa zabaldu zen.
-*Berlin munduko sexu hiriburua zen garai hartan. Eskaintza oso zabala zen: kabaretak, aldizkari erotikoak, topaketetarako klubak. Kaleak lesbianen gizarte klubez, trabestien saloiz eta prostituzio etxez josita zeuden.<ref>https://www.berria.eus/paperekoa/1942/046/001/2021-03-14/gazte-dirdiratsuak.htm</ref>
+* Berlin munduko sexu hiriburua zen garai hartan. Eskaintza oso zabala zen: kabaretak, aldizkari erotikoak, topaketetarako klubak. Kaleak lesbianen gizarte klubez, trabestien saloiz eta prostituzio etxez josita zeuden.<ref>https://www.berria.eus/paperekoa/1942/046/001/2021-03-14/gazte-dirdiratsuak.htm</ref>
 == Gazte distiratsu batzuk ==
@@ 16. lerroa: / 16. lerroa: @@
 <div style="font-size:100%; -moz-column-count:2; column-count:2;">
 * [[Nacy Cunard]]
 * [[Cecil Beaton]], argazkilari homosexuala
 * [[Patrick Balfour]], Kinrossen baroia
 * [[John Betjeman]], idazlea
 * [[Robert Byron]], bidaldi liburuen egile ezaguna
 * [[Brian Howard (poeta)|Brian Howard]], poeta eta homosexuala, ''[[New Statesman]]''en kazetaria
 * [[Edward Gathorne-Hardy]]
 * [[Bryan Guinness]], [[Guinness]]en oinordeko aberatsa
 * [[Gavin Henderson]] Faringdonen baroia eta, ondoren, politikaria izan zena
 * [[Teresa Jungman]] eta [[Zita Jungman]]
 * [[Beverley Nichols]]
 * [[Brenda Dean Paul]]
 * [[Elizabeth Ponsonby]]
 * [[Diana Mitford]]
 * [[Nancy Mitford]] eleberrigilea
 * [[Stephen Tennant]]
 * [[Evelyn Waugh]]
 * [[Henry Yorke]]
@@ 41. lerroa: / 41. lerroa: @@
 == Bright Young People literaturan ==
 Bright Young Peoplek idazle asko inspiratu ditu, horietako batzuk mugimenduko partaide aktiboak izan zirenak:<ref>https://www.theguardian.com/books/2007/sep/29/featuresreviews.guardianreview2</ref>
-*[[Nancy Mitford]], ''Highland Fling'' liburuaren egilea, 1931.
+* [[Nancy Mitford]], ''Highland Fling'' liburuaren egilea, 1931.
-*[[Anthony Powell]], ''A Dance to the Music of Time'' eta ''Afternoon Men'' liburuen egilea, 1931.
+* [[Anthony Powell]], ''A Dance to the Music of Time'' eta ''Afternoon Men'' liburuen egilea, 1931.
-*[[Henry Green]], ''Party Going'' liburuaren egilea.
+* [[Henry Green]], ''Party Going'' liburuaren egilea.
-*[[John Betjeman]] poetak ''A Subaltern's Love Song'' poema bilduma plazaratu zuen.
+* [[John Betjeman]] poetak ''A Subaltern's Love Song'' poema bilduma plazaratu zuen.
-*[[Evelyn Waugh]] idazleak ''Vile Bodies'' (1930) eleberria plazaratu zuen, garaiko satira.
+* [[Evelyn Waugh]] idazleak ''Vile Bodies'' (1930) eleberria plazaratu zuen, garaiko satira.
 == Filmak ==
-*[[Stephen Fry]] zuzendariak, 2003an, ''Bright Young Things'' filma zuzendu zuen, [[Evelyn Waugh]]en eleberrian oinarritutako gidoiarekin.
+* [[Stephen Fry]] zuzendariak, 2003an, ''Bright Young Things'' filma zuzendu zuen, [[Evelyn Waugh]]en eleberrian oinarritutako gidoiarekin.
 == Erreferentziak ==
@@ 55. lerroa: / 55. lerroa: @@
 == Ikus, gainera ==
 * [[1920ko Hamarkada Zoriontsua]]
-*''[[Années folles]]''
+* ''[[Années folles]]''
 == Kanpo estekak ==
-*[https://www.berria.eus/paperekoa/1942/046/001/2021-03-14/gazte-dirdiratsuak.htm "Gazte distiratsuak", Julen Azpitarteren artikulua ''Berria''n, 2021eko martxoaren 14an, 46-47 or.]
+* [https://www.berria.eus/paperekoa/1942/046/001/2021-03-14/gazte-dirdiratsuak.htm "Gazte distiratsuak", Julen Azpitarteren artikulua ''Berria''n, 2021eko martxoaren 14an, 46-47 or.]
 {{autoritate kontrola}}