Cartagenako geltokia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cartagena
Hurrengo trenak
Geltokiko eraikina
Map
Kokapena
UdalerriaCartagena,  Espainia
Geltokiaren datuak
Kodea61307
Irekiera1862ko urriaren 24a
Zerbitzuak Aparkalekua  Kotxe alokairua 
AldageltokiaTrena Autobusa 
Nasak3
Trenbideak4
JabeaADIF
EragileaRenfe Operadora

Cartagena Murtziako Eskualdeko tren geltoki bat da, Cartagena udalerrian kokatuta dagoena.

Egoera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltokia honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trenbidea Cartagenara Madriletik Zaragoza eta Alacanterako Burdinbide Konpainiarekin 1862ko urriaren 24an, Elisabet II.a Borboikoak Cartagena eta Murtzia-Hiri artean hasierako bidaia bat egin zuenean. Hala eta guztiz ere, trenbidea ez zen martxan jarri 1863ko otsailaren 1era arte, Albaceten Madril-Alacant burdinbidearekin lotu nahi zuen trazatu baten lehen urratsak emanez. Behin betiko geltokia egiteak atzerapen ugari izan zituen orduko Gerra Ministerioarekin lotutako arazoengatik, eraikuntza harresien defentsarako mehatxutzat jotzen baitzuen. Cartagenako zabalgune eta saneamendu proiektuak, 1897koak, bere garapenean estazioaren behin betiko kokapena barne hartuko du, honek eraikuntza desblokeatzea erraztuko duelarik, Gerra Ministerioak harresia hiriaren defentsarako elementu bezala jaregin arte iritsiko ez dena. 1896tik aurrera, geltokia kokatu behar zen eremuko lur-berdinketa eta betelanak egiten hasi ziren, eta 1903an eraikinaren zimenduak jartzeko lanak hasi ziren. Lehendabizi alboko pabiloiak eraiki ziren, 1906ko uztailean bidaiarien trafikoa geltoki berrira lekualdatzea ahalbidetuz, iparraldean dagoen alboko pabiloia erabiliz. 1907an eraikin nagusia eraiki zen eta 1908an behin betiko amaitu zen. Eraikinaren diseinua Emilio Anton Hernandez arkitektoak José Cebada Ruiz eta José Moreno Rodríguez ingeniariekin batera egindako lana izango da, eta Ramon Peironcely Elosegui ingeniariak zuzenduko eta gainbegiratuko ditu guztiak. Geltokian lan egin zuten hornitzaile garrantzitsuenen artean, Daniel Zuloaga zeramikaria nabarmentzen da, José Cebada ingeniariaren ikuskaritzapean fatxada nagusiko zeramika modernista diseinatu eta egin zuena.[1][2][3][4]

1941ean, Espainiako trenbide sare osoa nazionalizatu zenean, RENFEk kudeatzen zuen geltokia. 2004ko abenduaren 31tik Renfe Operadora linea ustiatzen ari da eta Adif da tren instalazioen titularra.

Geltokia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriaren ekialdean dago, Mexiko plazan, Amerika etorbidearen amaieran, bide estuko geltokitik gertu. Izaera terminaleko estazio askok bezala, u formako eskema bat du, bi solairuko erdiko gorputz batez eta beheko solairuko alboko bi besoz osatua, geltokiaren alboko bi nasak ixten dituzten bi horma luzek luzatzen dituztenak. Multzoak bao ugari ditu, bai zirkuluerdiko arkudunak, bai frontoi triangeluar txikiz errematatuak. Sarrera nagusia, zeramikaz eta elementu modernistez oso apainduta dagoena, eta erlaitza, fatxada batean erloju bat duena, eta beste batean Cartagena izena, apaingarrien ikuspegitik nabarmenenak dira. Nasak dauden aldean, burualde batek abiapuntu gisa balio du hiru nasa, bi albo eta erdiko bat, zeinetara lau bide sartzen baitira, 1., 2., 3. eta 4. trenbideak, eta guztiak toperetan amaitzen dira. U motako estazioek markesina handi bat oinez ematen duten arren, alboetako besoetan bermatzen den bide-sorta guztia estaltzeko, kasu honetan baztertu egin zen, inguruko berezko klimatologiagatik, eta nahikotzat jo zen nasa bakoitzean banakako hiru markesina jartzea. 1970eko hamarkadan, alboetako markesinak egoera txarrean zeudenez, kendu egin zituzten, eta erdialdeko markesina bakarra utzi zuten geltokian.

Bidaiarientzako eraikinak itxarongela, txarteldegiak, informazio guneak, komunak, kafetegi-jatetxea, autoen alokairua, aparkalekua eta egokitutako zerbitzuak ditu.

Zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
Intercity  Madril
Chamartin
Madril–Atochako AteaAlcazar de San JuanSocuellamosVillarrobledola Roda de AlbaceteAlbacete–Los LlanosHellinCiezaArchena–FortunaMurtzia–Del CarmenBalsicas–Mar MenorTorre Pacheco Cartagena

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) «Cartagena-Murtzia trenbidearen benetako inaugurazioa» La Verdad 2012-10-24 (Noiz kontsultatua: 2021-02-07).
  2. Bide zabaleko Espainiako trenbidearen oinarrizko kronologia. Espainiako Trenbideen Fundazioa
  3. «Albacetetik Cartagenara» web.archive.org 2013-10-22 (Noiz kontsultatua: 2021-02-07).
  4. Rodríguez Martín, José Antonio (2016). "La Construcción de la Estación de Ferrocarril de Cartagena". Modernismoa Mediterraneoko arkuan: 311-328.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]