Edukira joan

Diabetes insipidus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ohar medikoa
Ohar medikoa
Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.
Diabetes insipidus
Deskribapena
Motanefropatia, endocrine system disease (en) Itzuli, gaixotasun genetikoa, idiopatia
autoimmune disease of endocrine system (en) Itzuli
Espezialitateaendokrinologia
Nefrologia
Arrazoia(k)mutation (en) Itzuli, Autoimmunitate, buruko zauri, infekzio, tumore, idiopatia
hipopituitarismo
Sintoma(k)poliuria, polidipsia, Nikturia
hyposthenuria (en) Itzuli
Sortzen dudeshidratazioa, Takikardia, buruko mina, insomnioa, electrolyte imbalance (en) Itzuli, idorreria, pisu galera, Hipotentsioa
seizure (en) Itzuli
Azterketa medikoaHemograma, odol-analisi, Gernu-analisi, water deprivation test (en) Itzuli, azterketa genetiko, erresonantzia magnetiko bidezko irudigintza, plasma osmolality (en) Itzuli
urine osmolality (en) Itzuli
Adinaany age (en) Itzuli
Asoziazio genetikoa
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikakdesmopressin (en) Itzuli, Hormona antidiuretiko eta Diuretiko tiazidiko
Identifikatzaileak
GNS-10-MKE23.2 eta N25.1
GNS-9-MK253.5 eta 588.1
GNS-10E23.2 eta N25.1
GNS-9253.5 eta 588.1
OMIM304800, 125800, 125700 eta 304900
DiseasesDB3639
MedlinePlus000377
eMedicine000377
MeSHD003919
Disease Ontology IDDOID:9409

Diabetes insipidusa[1] edo diabetes zaporegabea[2] basopresina hormonaren gabeziak (batez ere) eragiten duen gaixotasuna da, uraren galera handia dakarrena, giltzurrunek ez baitute uraren birxurgapena egiten. Gaitzaren sintoma nagusia oso diluituta dagoen gernuaren gehiegizko ekoizpena da (egunero 10 l. baino gehiago kanporatzen dira), gaixoari egarri oso handia eragiten diona (ur galerei aurre egiteko asko edaten baitu).

Antzekotasun semantikoa badu ere, diabete insipidusak ez du ezer ikusirik diabetes mellitus-arekin, bien jatorria eta sintomak oso desberdinak baitira.

Basopresina edo hormona antidiuretikoa (ADH) hipotalamoak ekoizten du, eta hortik hipofisi guruinera (neurohipofisira, hain zuzen) abiatzen da. Hipotalamoa kaltetzen duten hainbat gaitzek (tumorek, traumatismok, gaitz infekziosok...) basopresinaren sintesia inhibitzen dute. Basopresinak uraren birxurgapena areagotzen du giltzurrunetan, gehiegizko ur galerak eragotziz (gernuarekin). Hormonaren ezean giltzurrunetako jarduera okertzen da eta gernuaren iraizketa izugarri handitzen da.

Basopresinaren gabeziaz gain, giltzurrun-tubuluek basopresinarekiko duten erantzun ezak ere diabetes geza eragin dezake.

Gaitzaren ondoriorik larriena balizko deshidratazioarena izaten da.

Tratamenduari dagokionez gaitzaren jatorria aztertu behar da. Basopresinaren gabezia dagoenean, hormonaren hartzea ezinbestekoa da, pilula moduan edo sudur-aerosolaren bidez. Giltzurrunek hormonaren aurrean erantzun egokia ematen ez dutenean, aldiz, beste botika batzuk eman behar dira, gernuaren gehiegizko iraizketa ekiditen dutenak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskalterm: [Gaixotasunak Hiztegia] [2015] eta [Nefrourologia Hiztegia] [2016]
  2. Euskalterm: [Nefrourologia Hiztegia] [2016]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Medikuntza Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.