Dimetil ftalato
| Dimetil ftalato | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C10H10O4 |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | oxigeno eta karbono |
| Mota | konposatu kimiko |
| Ezaugarriak | |
| Dentsitatea | 1,19 g/cm³ (20 °C) |
| Disolbagarritasuna | 0,4 g/100 g (ur, 20 °C) |
| Fusio-puntua | 6 °C 5 °C 5,5 °C |
| Irakite-puntua | 284 °C (760 Torr) 283,7 °C (101,325 kPa) |
| Lurrun-presioa | 0,01 mmHg (20 °C) |
| Masa molekularra | 194,058 Da |
| Arriskuak | |
| Lehergarritasunaren beheko muga | 0,9 vol% |
| Denboran ponderatutako esposizio muga | 5 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak) |
| Flash-puntua | 146 °C |
| IDLH | 2.000 mg/m³ |
| Eragin dezake | dimethyl phthalate exposure (en)  |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | NIQCNGHVCWTJSM-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 131-11-3 |
| ChemSpider | 13837329 |
| PubChem | 8554 |
| Gmelin | 4609 |
| ChEMBL | CHEMBL323348 |
| RTECS zenbakia | TI1575000 |
| ZVG | 12790 |
| DSSTox zenbakia | TI1575000 |
| EC zenbakia | 205-011-6 |
| ECHA | 100.004.557 |
| CosIng | 75885 |
| MeSH | C024629 |
| Human Metabolome Database | HMDB0251388 |
| KNApSAcK | C00059622 |
| UNII | 08X7F5UDJM |
| KEGG | C11233 |
Dimetil ftalatoa konposatu organikoa da, azido ftalikoaren ester dimetilikoa, C10H10O4 formula duena. Likido kolorge eta koipetsua da disolbatzaile organikoetan disolbagarria baina apenas uretan[1].
Dimetil ftalatoak erabilera ugari ditu: intsektizida eta intsektu-uxagarri gisa eta kosmetiko, xaboi eta etxeko garbitzeko produktuetan adibidez.
Dimetil ftalakoa toxikoa da[2].
Sintesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Komertzialki dimetil ftalatoa anhidrido ftalikoa metanolez esterifikatuz sintetizatzen da, azido sulfurikoaren gisako azido sendoak katalizatzaile gisa usatuz.
Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Plastifikatzaile gisa kosmetikan eta etxeko garbitzeko produktuetan usatzen da. PVCaren plastifikatzaile moduan erabili izan da, baina lurrunkorregia da eta ke-jarioak sortzen ditu PVCaren prozesaketan zehar. Aldiz zelulosa-esterren plastifikatzaile egokia da.
Dimetil ftalatoa intsektu-uxagarri bereziki eraginkorra da azal gogorreko akainen kasuan.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Dimethyl Phthalate» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2023-04-25).
- ↑ TOXICITY REVIEW FOR DIMETHYL PHTHALATE (DMP, CASRN 131-11-3). https://www.cpsc.gov/s3fs-public/ToxicityReviewOfDMP.pdf.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q423551
Multimedia: Dimethyl phthalate / Q423551