Elena Cánovas
| Elena Cánovas | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | 1955 (68/69 urte) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | antzerki zuzendaria eta antzerkigilea |
Elena Cánovas (Madril, 1955) madrildar antzerkigilea, antzerki zuzendaria eta Espainiako espetxeetako funtzionario ohia da, Teatro Yeses delakoaren sortzailea, emakume presoek osatutako konpainia. Konpainia horretako zuzendaria da 1985etik.
Ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Cánovasek gizarte lana ikasi zuen, Interpretazio eta Zuzendaritza Eszenikoan titulatua da Arte Dramatikoko Goi Mailako Errege Eskolan, Kriminologian graduatua Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean (UCM) eta 1985etik Teatro Yeses konpainiaren zuzendaria.[1]
23 urterekin eta bi alabaren ama zela, espetxeetako funtzionario gisa hasi zuen bere ibilbidea Yeseriaseko espetxean. 1975ean lana eta arte dramatikoko ikasketak uztartzea erabaki zuen.[2] 1985ean, Teatro Yeses konpainia sortu zuen, bere interpretazio irakasle batzuen aholkuei jarraituz, haiek animatu baitzuten antzerkia emakume presoei hurbiltzera.
Cánovasek antzerkia tresna birsortzaile gisa erabiltzen du, gizarteratzeko modu bihurtuta, eta horrek Clara Campoamor, Concepcion Arenal, Victoria Kent eta Rivas Cherif-en pentsamenduarekin parekatzen du. Emakume presoen gizarteratzean duen eginkizunaz gain, Yeses Teatroaren emanaldietara joaten diren ikusleak kontzientziatzea du helburu, askatasuna, berdintasuna eta justizia sozialaren inguruan sentsibilizatu nahi dute eta. Aktoreek antzezten dituzten lanek izaera sozialeko gaiak jorratzen dituzte, ikuspegi feminista batetik.[3]
Yeseriasen sortutako antzerki taldea Carabancheleko emakumeen espetxera pasatu zen gero. Alcalá de Henareseko Madrid I Mujeres espetxean du egoitza.
Aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1989ko Calderon de la Barca Saria jaso zuen Mal bajío (emakumeen kartzela bateko eszenak) bere lehen lanarekin.[4]
- 1995ean, Espetxe Erakundeen Idazkaritza Nagusiaren bidez egindako lanaren aitortza jaso zuen, eta Espetxe Merezimenduaren Domina eman zitzaion.[5]
- Teatro Yeses konpainiak, gainera, hainbat sari jaso ditu. Gizartean oihartzun handia duten antzerki proiektuen Dionisos Antzerki Saria eman zion Unescok 2007an. Hamarkada bat geroago, 2017an, Max saria jaso zuen Arte Eszenikoen Zalearentzat.[6]
- Miguel Forneirok Yeses dokumentala egin zuen 2018an, konpainiaren ibilbidea eta Cánovasek emakume presoekin egindako birgizarteratze lana ikusarazteko. Dokumental horretan, Cánovasen biografia eta taldearen eraketa jasotzen dira.[7]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Gaztelaniaz) «Elena Cánovas y Las Yeses : teatro carcelario, teatro liberador : colección de ensayos con dos obras teatrales "Libertas, libertatis" y "El más preciado bien que nos dieron los cielos" | WorldCat.org» search.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2024-09-03).
- ↑ «Cuento de actrices en prisión» ELMUNDO 1 de junio de 2016.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Teatro Yeses : conciencia, voluntad y coraje | WorldCat.org» search.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2024-09-03).
- ↑ «Premiados» www.culturaydeporte.gob.es.
- ↑ País, Ediciones El. (24 de septiembre de 1995). La directora de Presas Yeses, medalla al Mérito Penitenciario. ISSN 1134-6582..
- ↑ www.introarte.net, Introarte S. L.-. «Introarte - introarte.net» www.premiosmax.com.
- ↑ RTVE, PRENSA. (8 de marzo de 2019). «'Yeses', el documental sobre la compañía de teatro formada por mujeres en prisión, estreno en La 2» RTVE.es.
