Emilio Carballido

Emilio Carballido
Bizitza
Jaiotza	Córdoba (en) , 1925eko maiatzaren 22a
Herrialdea	Mexiko
Heriotza	Xalapa, 2008ko otsailaren 11 (82 urte)
Hezkuntza
Heziketa	Faculty of Philosophy and Literature, UNAM (en)
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	antzerkigilea, idazlea eta gidoilaria
Jasotako sariak	ikusi National Prize for Arts and Sciences ;

Emilio Carballido (Córdoba, Veracruz, 1925eko maiatzaren 22a - Xalapa, Veracruz, 2008ko otsailaren 11) mexikar idazlea izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Letrak eta arte dramatikoko maisutza ikasi zituen Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoan. Veracruzeko Unibertsitateko Antzerki Eskolan eta Argitalpen Kontseiluan lan egin zuen, baita Arte Ederretako Institutu Nazionalean eta Estatu Batuetako hainbat unibertsitatetan ere. Hainbat sari irabazi zituen, bere sorterriko 1996ko Literatura Sari Nazionala, besteak beste. Zinema-gidoigile gisa, 50 filmetan baino gehiagotan parte hartu zuen. 1976an Mexikoko Hizkuntza Akademiako kide izendatu zuten.

Obra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Carballidoren lanak hainbat herrialdetan aurkeztu izan dira, hala nola Espainia, Alemania, Frantzia, Suitza, Belgika, Israel, Kolonbia, Venezuela eta Kuban. Osatu zituen antologien artean aipagarriak dira: Teatro joven de México (1984, Mexikoko antzerki gaztea), 9 obras jóvenes (1985, 9 lan gazte), Jardín con animales (1985, Lorategia animaliekin), Teatro para obreros (1985, Antzerkia langileentzat). Ipuinak ere idatzi zituen, besteak beste: El poeta que se volvió gusano y otros cuentos (1978, Zizare bihurtu zen poeta eta beste ipuin batzuk), Un cuento de Navidad (1980, Gabonetako ipuina) eta El censo (1980, Errolda). Carballidoren eleberri nagusiak, berriz, hauek dira: La veleta oxidada (1956, Haize-orratz erdoildua), El sol (1970, Eguzkia), El tren que corría (1984, Korrika egiten zuen trena).

Antzerkia (zerrenda osoa)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rosalba y los llaveros
Un pequeño día de ira (Casa de las Américas Saria)
La pandilla maldita
El viaje de Nocresida
El suplicante'
Pastores de la ciudad
La triple porfía
La zona intermedia
La sinfonía doméstica
Sala de espera
Las palabras cruzadas (La danza que sueña la tortuga)
La hebra de oro
Felicidad
El relojero de Córdoba
Homenaje a Hidalgo
¡Silencio pollos pelones, ya les van a echar su maíz!
Yo también hablo de la rosa
Te juro Juana que tengo ganas
Medusa
Almanaque de Juárez
Un vals sin fin por el planeta
Acapulco los lunes
El día que se soltaron los leones
Una rosa con otro nombre
con condón y sin condón
La pesadilla
Fotografía en la playa
Tiempo de ladrones
Ceremonia en el templo del tigre
Rosa de dos aromas
Los esclavos de Estambul.
El censo
Delicioso domingo.
La danza que sueña la tortuga (1955)
Orinoco
Escrito en el cuerpo de la noche
La prisionera
Los conmemorantes
¡Únete pueblo!
La muerte del pobre
El final de un idilio
La miseria
Los dos catrines
Un cuento de Navidad

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu hau Mexikoko biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Datuak: Q904016