Otsailaren 11

Otsailaren 11 gregoriotar egutegiaren urteko berrogeita bigarren eguna da. 323 egun falta dira urtea amaitzeko, 324 egun bisurteetan.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 2008 - Garzon epailearen aginduz, Batasuna, EHAK eta EAE-ANVren 14 kide atxilotu zituen Espainiako Poliziak, "erakunde terroristako" laguntzaile izatea leporatuta.

Mundua

• K. a. 660 - Tradizioaren arabera, Japoniaren sorrera.
• 1531 - Henrike VIII.a Ingalaterrako Elizaren buru izendatu zuten.
• 1873 - Amadeo I.aren abdikazioaren ondoren, Espainiako Lehen Errepublika aldarrikatu zen.
• 1929 - Italiak eta Aulki Santuak Laterango Itunak sinatu zituten eta Vatikano Hiria sortu zen.
• 1953 - SESBek Israelekin zituen harreman diplomatikoak hautsi zituen.
• 1979 - Ruhola Khomeiniren gidaritzapean, errepublika islamiar teokratikoa ezarri zen Iranen.
• 1990 - Nelson Mandela Victor Versten (Lurmutur Hiria, Hegoafrika) espetxetik irten zen, 27 urteko atxiloketaren ostean.
• 2011 - Protesten eraginez, Egipton Mubarakek dimisioa eman eta armadak agintea hartu zuen.
• 2013 - Benedikto XVI.a aita santuak "adina dela-eta" kargua lagatzea erabaki zuen.

Arte eta kultura

• 1978 - Txinako Herri Errepublikan hainbat autore klasikoren aurkako zentsura ezabatu zen, besteak beste, Aristoteles, William Shakespeare, Charles Dickens, etab.
• 2009 - Goodbye Bafana ("Agur Bafana") filma Berlingo Zinemaldian estreinatu zen, Bille Augustek zuzendu eta Dennis Haysbert, Joseph Fiennes eta Diane Kruger aktoreek antzeztu zuten.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1887 - Gustavo Maeztu, euskal margolari kostunbrista (h. 1947).
• 1906 - Jesus Izagirre, euskal herritar futbolari eta pilotaria (h. 1992).
• 1912 - Jesus Insausti, Uzturre, gipuzkoar politikari eta idazlea (h. 1993).
• 1917 - Rafael García Serrano, nafar idazle eta kazetaria (h. 1988).

Mundua

• 1380 - Gian Francesco Poggio Bracciolini, italiar humanista eta kaligrafoa (h. 1459).
• 1535 - Gregorio XIV.a, Aita santua (h. 1591).
• 1746 - Luis Paret y Alcázar, espainiar margolaria (h. 1799).
• 1776 - Ioannis Kapodistrias, Greziako gobernadorea (h. 1831).
• 1847 - Thomas Alva Edison, estatubatuar asmatzailea eta negozio gizona (h. 1931).
• 1900 - Hans-Georg Gadamer, alemaniar filosofoa (h. 2002).
• 1903 - Irène Némirovsky, judutar idazle ukrainarra (h. 1942).
• 1908 - Vivian Ernest Fuchs, britainiar geologo eta ikertzailea (h. 1999).
• 1909 - Joseph L. Mankiewicz, estatubatuar zinema zuzendaria, gidoigilea eta ekoizlea (h. 1993).
• 1915 - Pepe Iglesias, argentinar antzezle komikoa (h. 1991).
• 1917 -
  • Giuseppe de Santis, italiar zinema-zuzendari eta idazlea (h. 1997).
  • Sidney Sheldon, estatubatuar zinema-gidoigilea eta eleberrigilea (h. 2007).
• 1926 -
  • Leslie Nielsen, kanadar aktorea (h. 2010).
  • Paul Bocuse, frantziar sukaldaria.
• 1936 - Burt Reynolds, estatubatuar aktorea.
• 1969 - Jennifer Aniston, estatubatuar aktorea.
• 1972 - Kelly Slater, estatubatuar surflaria.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1894 - Emilio Arrieta, nafar musikagilea, Madrilen (j. 1821).
• 1896 - Xarles Harizpe, baxenafar politikaria eta euskal idazlea (j. 1817).
• 1962 - Indalecio Prieto, euskal herritar politikari sozialista, Mexiko Hirian (j. 1883).
• 1996 - Santiago Onaindia, euskal idazlea, karmeldar fraidea, apaiza eta itzultzailea (j. 1909).
• 2008 - Miguel Soroa, elduaindar pilotaria (j. 1926)

Mundua

• 244 - Gordiano III.a, erromatar enperadorea (j. 225).
• 641 - Heraklio, Bizantziar Inperioko agintaria.
• 731 - Gregorio II.a, Aita santua (j. 669).
• 1560 - Beltrán II.a de la Cueva, Alburquerqueko II. dukea, espainiar noble eta militarra.
• 1649 - Maria Prusiakoa, alemaniar noblea (j. 1579).
• 1650 - René Descartes, frantziar filosofo eta matematikaria (j. 1596).
• 1795 - Carl Michael Bellman, suediar poeta (j. 1740).
• 1823 - William Playfair, eskoziar injinari eta ekonomilaria, estatistikako datu diagramen lehenengo asmatzaileetako bat (j. 1759).
• 1868 - Léon Foucault, frantziar fisikaria (j. 1819).
• 1901 - Ramón de Campoamor, asturiar poeta (j. 1817).
• 1904 - Vladimir Markovnikov, errusiar kimikaria (j. 1837).
• 1948 - Sergei Eisenstein, sobietar antzerki eta zinema zuzendaria eta teorizatzailea (j. 1898).
• 1968 - Pitirim Sorokin, errusiar-estatubatuar soziologoa (j. 1889).
• 1975 - Hideo Shinojima, japoniar futbolaria (j. 1910).
• 1978 - Harry Martinson, suediar idazlea, 1974ko Literaturako Nobel Saria (j. 1904).
• 1991 -
  • Ricardo Gullón, espainiar literatura-kritikaria (j. 1908).
  • Oscar Nitzchke, alemaniar arkitektoa (j. 1900).
• 1994 - Vincent Wigglesworth, britainiar entomologoa (j. 1899).
• 2009 - Willem Johan Kolff, holandar-estatubatuar medikua (j. 1911).
• 2012 - Whitney Houston, estatubatuar abeslaria eta aktorea (j. 1963).

Jaiak eta urteurrenak

• Lurda edo Lurdeseko Andre Mariaren eguna, Eliza Katolikoan.
• Sehaska egutegiko izendegia: Udalaitz/Udalatx eta Lurdes.
• Iraultza Islamikoaren garaipen eguna, Iranen.
• Nazioaren sorreraren eguna, Japonian.

Otsailaren 10 | Urteko egutegi | Otsailaren 12