Espainia-Ukraina harremanak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Espainia–Ukraina harremanak» orritik birbideratua)
Espainia-Ukraina harremanak
Irudia


Espainia

Ukraina
Misio diplomatikoa
Nork ordezkatua
   

Motaaldebiko harreman

Espainiaren eta Ukrainaren arteko harremanak 1992ko urtarrilean ezarri ziren, Ukrainako independentziaren ostean.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hogeita Hamar Urteko Gerran (1618-1648), Ukrainako kosakoek Errusiako Tsarismoak eta Otomandar Inperioak lagundutako koalizio protestantearen aurkako espainiar - portugaldar aliantza katolikoaren alde hartu zuten parte.

Espainiako Altxamendu Faxistan (1936-1939), mendebaldeko komunistetatik erreklutatutako ukrainar brigadek errepublikanoen alde borrokatu zuten[1].

Harreman diplomatikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espainiak eta Ukrainak harreman diplomatiko formalak 1992ko urtarrilaren 30ean ezarri zituzten[2]. Handik gutxira, 1992ko otsailean, Espainiak misio diplomatiko iraunkor bat ireki zuen Kieven[3]. Bi herrialdeek Adiskidetasun eta Lankidetza Ituna sinatu zuten, 1997ko abuztuan indarrean sartu zena[4].

Petro Poroxenko Ukrainako presidentea eta Pedro Sánchez Espainiako lehen ministroa Moncloan 2018ko ekainean Espainiara egindako lehen bisitan.

Elkarrizketa politiko arina dago bi herrialdeen artean. Harremanen alderdi humanitarioa indartu egin da Espainiako elkarte-programekin; eskola oporraldietan, ume ukrainarrei harrera ematen zaie Espainiako familietan; Espainian ukrainar hiritarren kolonia garrantzitsu bat egoteak ere garapenean lagundu du, eta Espainia eta Espainiako gizartean guztiz integratuta dago[5]. Espainiak Errusiarekin izandako krisian, Ukrainaren lurralde batasunaren alde dagoela berretsi du, eta, gainera, Ukraina Europar Batasunean (EB) sartzea onartzen du[6].

2020an, Espainiako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak eta Ukrainako Ekonomiaren Garapen, Merkataritza eta Nekazaritza Ministerioak akordio-memoria bat sinatu zuten nekazaritza eta elikagaien industriaren esparruan lankidetza areagotzeko asmoz[7].

2022ko urtarrilean, 2021-2022 Ukrainako errusiar krisiaren erdian, Pedro Sánchez Espainiako lehen ministroak Ukrainaren "burujabetza eta lurralde osotasunaren" Espainiaren laguntza aldarrikatu zuen[8] . 2022ko otsailaren 21ean, Sánchezek "gaitzetsi" egin zuen Errusiako Luhanskeko Herri Errepublikaren (LPR) eta Donetskeko Herri Errepublikaren (DPR) aitorpena, Espainiako bazkideekin batera erantzun koordinatua aginduz[9].

2022ko otsailaren 25ean, otsailaren 24ko Ukrainako errusiarren erabateko inbasioaren ondoren, Ukrainako mendebaldera zihoan konboi batean irten ziren Espainiako enbaxadako Kieveko azken langileak (zerbitzu diplomatikoa eta segurtasunaz arduratutako GEO agenteak)[10].

Harreman ekonomikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2008ko krisiaren erdialdetik aurrera, Ukraina eta Espainiaren arteko aldebiko merkataritza-zifrak handitzen ari dira. Espainiako merkataritza balantzeak Ukrainarekin ohiko defizita erregistratzen du. 2014an, merkataritza defizita 884 milioi eurokoa izan zen, 2013koa baino zertxobait handiagoa, hau da, 687 milioi eurokoa. Batez ere, herrialdeak jasaten ari zen krisi ekonomiko sakonaren ondorioz, Espainiako esportazioek Ukrainarako % 32ko beherakada izan zuten. Bai kuantitatiboki murriztutako esportazioak, bai inportazioak Espainiako kanpo-merkataritza osoaren ehuneko txiki bat dira. 2014an, Ukraina 61. postuan zegoen Espainian erosle gisa, eta 45. saltzaile gisa[11].

Lankidetza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ukraina ez da lehentasunezko herrialdea Espainiako Lankidetzaren Plan Zuzentzailean. Hala ere, badaude lankidetza-programa batzuk gizarte-eremu ezberdinetan, baita lankidetza deszentralizatuko proiektu espezifikoak ere. Gaur egun, Espainiako Administrazioak EBren senidetze programa batzuk martxan ditu Ukrainan[12].

Adierazpenak, itunak eta akordioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Errepideko Nazioarteko Garraioari buruzko Hitzarmena, 1995eko ekainaren 16an sinatua eta 2000ko martxoaren 7tik indarrean dagoena.
  • Aire Garraioaren Hitzarmena, 1996ko urriaren 7an sinatua eta 1997ko apirilaren 22tik aurrera indarrean.
  • Gizarte Segurantzaren Hitzarmena, 1996ko urriaren 7an sinatua eta 1998ko martxoaren 27tik indarrean dagoena.
  • Ekonomia eta Industria Lankidetzari buruzko Hitzarmena, 1996ko urriaren 7an sinatua eta 2000ko apirilaren 12tik indarrean dagoena.
  • Kultura eta Hezkuntza Lankidetzari buruzko Hitzarmena, 1996ko urriaren 7an sinatua eta 1997ko urtarrilaren 13tik indarrean indarrean dagoena.
  • Adiskidetasun eta Lankidetza Ituna, 1996ko urriaren 8an sinatua eta 1997ko abuztuaren 20az geroztik indarrean dagoena.
  • Inbertsioak Sustatzeko eta Elkarrekiko Babesteko Akordioa (APPRI), 1998ko otsailaren 26an sinatua eta 2000ko maiatzaren 5etik aurrera indarrean.
  • Finantza Lankidetzari buruzko Ulermen Memoranduma, 1997an sinatua;
  • Lankidetza Zientifiko Teknikoko Hitzarmena, 2001ean sinatua.
  • Gizarte Segurantzaren Hitzarmena aplikatzeko administrazio-hitzarmena, 2001eko urtarrilaren 17an sinatutakoa
  • Zerga Bikoitza saihesteko hitzarmena, 1985ean egina, eta 1986tik indarrean dagoena egungo Ukraina Sobietar Batasun ohiaren parte zenean.
  • Ukrainak akordio berri eta independente bat egin nahi du, zeinaren negoziazioak 2006an hasi ziren.
  • 2009ko maiatzaren 12an sinatua eta Ukrainako parlamentuak berresten duen Espainiaren eta Ukrainaren arteko Migrazio Fluxu Erregularrei buruzko Akordioa.
  • Gidabaimena trukatzeko hitzarmena, 2010eko urtarrilaren 11n sinatua.
  • Nazioarteko Itsas Garraioan Lankidetza Memoranduma, 2010eko urtarrilaren 11n sinatua.
  • Informazio sailkatuaren elkarrekiko babesari buruzko akordioa, Kieven sinatua, 2015eko otsailaren 10ean[13].

Enbaxadak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espainiako enbaxada Kieven dago, Ukrainan. Ukrainako enbaxada Madrilen dago, Espainian.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Галичани в Іспанії. Як рота імені Шевченка з фашистами воювала
  2. Wojna, Beata. (12 April 2007). España y el espacio ex soviético: un largo camino por recorrer. , 3 or..
  3. Wojna 2007.
  4. Pohoreltsev, Serhii. (30 January 2021). «Ucrania y España: una sólida amistad a pesar de kilómetros de distancia» El Independiente.
  5. http://www.exteriores.gob.es/Documents/FichasPais/Ucrania_FICHA%20PAIS.pdf Office of Diplomatic Information of the Ministry of Foreign Affairs and Cooperation, Diplomatic Relations
  6. España reitera su apoyo a la unidad territorial de Ucrania. May 8, 2020.
  7. «España y Ucrania firman un acuerdo de colaboración en agricultura e industria de alimentación» Europa Press 10 September 2020.
  8. Rodríguez, Miguel Ángel. (23 January 2022). «Sánchez muestra su compromiso con la OTAN y defiende la "integridad territorial" de Ucrania» El Periódico de Catalunya.
  9. «España condena la actuación de Rusia en Ucrania y promete "respuesta coordinada"» El Periódico de Catalunya 21 February 2022.
  10. Masoliver, Alfonso. (25 February 2022). «Así ha sido la evacuación de la Embajada española en Kiev» La Razón.
  11. http://www.exteriores.gob.es/Documents/FichasPais/Ucrania_FICHA%20PAIS.pdf Office of Diplomatic Information of the Ministry of Foreign Affairs and Cooperation, Economic Relations
  12. http://www.exteriores.gob.es/Documents/FichasPais/Ucrania_FICHA%20PAIS.pdf Office of Diplomatic Information of the Ministry of Foreign Affairs and Cooperation; Cooperation
  13. http://www.exteriores.gob.es/Documents/FichasPais/Ucrania_FICHA%20PAIS.pdf Office of Diplomatic Information of the Ministry of Foreign Affairs and Cooperation; Declarations, treaties and agreements

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]