Anarkofeminismo

Anarkofeminismoa edo feminismo anarkista ideologia eta mugimendu politiko bat da, non feminismoa anarkismoarekin lotzen den. Modu batez anarkismoaren ondorio zuzena da ezen anarkofeminismoak emakumearen erabateko autonomia eta emantzipazioa bilatzen baititu, horrela pertsona eta genero aske bezala garatzeko. Prozesu horretan ezinbestekoa da patriarkatuaren aurka jotzea, hori baita bidea estatuarekin behin-betiko bukatzeko. Anarkismoaren arabera pertsona guztiak askeak izan behar dira eta emakumeen kasuan hori bakarrik eredu matxistaren amaierarekin etorriko da. Bestela ezinezkoa izango litzateke anarkismoak bilatzen duen borondatezko harremanen gainean eraikitako gizartea lortzea.^[1]

Susan Brown idazle anarkistaren arabera feminismoa anarkismoaren oinarrian dago, berez. Anarkismoak eta feminismoak ezinbesteko elkar lotura dute.

Ideologia

Oinarrizko ardatzak

Eskola anarkista guztien antzera, askatasun indibiduala, asoziazio librea eta borondatezko kooperazioaren gainean eraikitzen da. Ezaugarri gehigarriak hauek dira:

Anarkismoaren printzipioak emakumeen egoera eta kondizioetatik aplikatzea.
Estatu patriarkalaren dominazio ardatza identifikatzea.

Patriarkatua hierarkia behartuaren edo botondatezkoa ez den boterearen lehen eredu historikoa dela deritzote. Eta aldi berean, gizonek emakumeen gainean zeukaten opresio moduaren lehen eredu historikoa ere badela diote, ondorioz, humanitateak arazo bat zeukan. Eskema honen azpian emakumeak uniformizatu nahi dituzte, adoktrinazio masibo baten bidez; horretaz gain, gizonak ere uniformizatuak izaten direla eta euren ezaugarri indibidualak erreprimitzera behartuta daudela. Uniformizazio ideologia eta menperatze patriarkal honen gainean Estatuaren legitimazioa eraikitzen da, dominazio eredu patriarkalak errepikatzean.

Planteamenduak

Anarkofeministek ateratzen duten konklusioa honako hau da: feministak patriarkatuaren kontra badaude, behartutako hierarkia eredu ororen aurka egon beharko liratekeela; ondorioz, ezaugarri hoiek dituzten autoritate oro errefusatu beharko lukete emantzipazio indibidual eta femeninoa lortzeko:

Estatuaren eta orden hertsatzaile edo inboluntario guztien aurka posizionatzen dira, patriarkatuaren edo egitura opresiboen manifestazioak direlako; horien barnean "feminismo burokratikoa" edo askatasun indibidualaren gaineko gobernuko erregulazioak. Anarkofeminisfoarentzat, aldi beran, helburua eta bidea da askatasuna.
Era berean, "mendeku feminismo"-aren aurka posizionatzen da, matxismoaren isladatzat jotzen baitute. Izan ere, gizonak kide bezala ikusi behar dira eta ez arerio bezala; patriarkatua kontrol sozialerako instituzio bat delako, generoak berdin zaizkiona.

Helburu eta estrategia bi mugimenduen barnean, feminismoa eta anarkismoa, eragitea da. Feminismo anarkista klasikoak eta anarkofeminismo modernoetan bertsio indibidualistak eta kolektibistak agertzen dira.

Historia

Anarkofeminismoa anarkismoaren hasieratik presente egon den arren, anarkofeminismo terminoa 1960ko hamarkadan sortu zen feminismo erradikalaren eskutik.

Jatorria eta iturriak

XIX. mende amaiera eta XX. mende hasierako idazle eta teoriko estatubatuarretan inspiratzen da (Emma Goldman, Voltairine de Cleyre, Lucy Parsons...). Horrez gain, espainiar iraultzako erakunde anarkista eta feministan (Mujeres Libres) ere bai. Bi mugimenduak ideia anarkista eta feministak defendatzeko sortuak izan ziren.

Feminismo anarkista, anarkista batzuk patriarkatua estatuaren edo klase sistemaren arazo bat delaz ohartzen direnean sortzen da. Gainera, anarkista batzuek, emakumeak familian rol tradizionala jarraitu behar zutela sinesten zuten, beraz, feministak mugitzen hasi ziren.

Anarkofeminismoa Espainian

Mujeres Libres (gaztelaniaz, emakumezko askeak) izeneko erakundea 1936an sortu zen Espainian. Emakumez bakarrik zegoen osatuta, honen arrazoia zen gizonek ez zituztela euren ideiak errespetatzen. Mujeres libres-ek helburu hauek zituen: menpekotasuna ekartzen zuen emakumeen analfabetismoarekin bukatzea, emakumea lan munduan integratzea, gizonen mentalitate matxista aldatzea, emakumeen askatasun sexuala lortzea eta faxismoaren aurka borrokatzea^[2].

Erakundeak 20.000 kide izan zituen eta bere ideiak Europan zehar zabaldu zituen. Anarkofeminismoaren aitzindari hau Espainiako Gerra Zibilaren kontestuan garatu zen, eta frankisten garaipenak bere bidea eten zuen, noski.

Garaikidea

Gaur egun, desberdintasunaren feminismoa eta ekofeminismoaren eraginak ditu. Feminismo mota honek, pertsona eta generoen berdintasunean sinesten dute, bakoitzak bere bereizgarriekin. Ekofeminismoak dio, emakumeak naturaren birsorkuntzari garrantzia eman behar diola. Anarkosozialisten kasuan, klaseen borrokaren kontzeptua sartzen da. Anarkoliberalek aldiz, gizon eta emakumeen eskubide eta betebeharren berdintasunean sinesten dute.

Orain dela gutxi, Wendy McElroyek ifeminismo edo feminismo indibdualista feminismoa eta anarkokapitalismoa fusionatzen dituen kontzeptu bezala definitu du; borondatezko kapitalismoaren alde, estatuaren kontra, gorputzaren sensualitatearen espresioaren alde eta emakumeen ahalduntzearen aldeko ikuspegiaz.

Gaiak

Anarkofeminismoaren puntu garrantzitsu bat, familia, hezkuntza eta genero-rol tradizionalen aurkako posizionamendua da. Horrez gain, sexualitate librea eta banatutako arduradun erlazioak eskaintzen dizkiete erantzun gisa ezkontzaren gaian gertatzen diren tirabirei. Hierarkizatu gabeko egitura duten familia eta hezkuntza babesten dituzte.