Edukira joan

Borroka greko-erromatar

Wikipedia, Entziklopedia askea
Greko-erromatar borroka» orritik birbideratua)

Borroka greko-erromatarra[1] borrokalari batek besteari burutik gerrira bitartean soilik hel diezaiokeen borroka-mota da.[2] Ezin dira hankak erabili eta 1896ko Olinpiar Jokoetatik aurrera kirol olinpikoa da. Bi pertsonaren arteko buruz buruko lehiaketa da, kolperik eman gabe elkarri helduta, aurkaria lurreratu arte. Araudi bat dago jarraitu beharrekoa eta eguneratzen doana. Tapiz baten gainean egiten da lehiaketa.[3]

Borroka greko-erromatarra Antzinako Grezian sortu zen K.a 550ean. Polis ezberdinetan banatuta egon arren, polis guztiek zuten oinarri militar bat. Filosofiaren eta artearen nagusitasunarekin batera herritarren borroka garapena ere, polisaren oinarrietako bat zen. Izan ere beraien historia gudaz hornitua dago, Mediar Gerrak alde batetik, polisen arteko borroka bestetik, azkenik Mazedoniar inperioak garaitu zituen arte[4]. Borrokarako prestatzea kulturaren parte izan zen eta oinarri batzuetan finkatzen ziren. Grezian antzinako polisetan herriaren egitura 3 zatitan zegoen banatua eta domosa eraikuntza garrantzitsuenak zeuden tokia zen[argitu]; han trebatzen ziren borrokan filosofo eta aditu guztiak biltzen ziren tokian[argitu].

Antzinako borroka Pankrazio izenez ezagutzen zen, gaur egun, borroka libre profesional bezala ezagutzen da eta oinarriak eman dizkio boxeoari eta beste hainbat kiroli[erreferentzia behar]. Hondar gainean egiten zen borroka eta olioztatuak izaten ziren lehenagotik, beraien janzkeran mantua jantzita edo biluzik egiten zuten borroka. Pankraziok hainbat azpi borroka era zituen, gaur egun oraindik bizi direnak, borroka pujilista, borroka greko-erromatarra, borroka librea.

Beraz, borrokarako prest egotea garrantzitsua zen, borrokako grina, errespetua eta lehiaketa lantzen zituzten, eta ondoren Olinpiar Jokoetan erakusten zituzten. Olinpiar Jokoak Antzinako Grezian eta gaur egun ere ospatzen diren lehiaketak dira 4 urtean behin. Antzina Olinpiar Jokoetako irabazleari buruko bat ematen zitzaion erramuz eginikoa; errespetua eta estatus handia ekartzen zion jabeari. Kirol esanguratsuenak borroka eta lasterketak izan ziren.

Antzinako erromatarrek greziarrek utziak zituzten aztarnak eskuratu eta bereganatu zituzten, borrokarako erak ere barne. Greziarren antzera debekatua zuten parte hartzea[argitu] edo eta ikuslea izatea[argitu]; araua hausten zutenei heriotza zigorra ziurtatzen zitzaion.

1882ean Pierre de Coubertin Frantziarrak olinpiar jokoak berreskuratzea lortu zuen eta berriro borroka greko erromatarrak bere tokia berreskuratu zuen antzinako araudia berrituta. Gaur egun UWW (United World Wrestling) Federazioaren araupean egiten da[erreferentzia behar].

Arau orokorrak[5]:

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Helburua: Borrokalarien helburua aurkaria lurreratzea da, gerritik beherako gorputz zatia uikitu gabe.

Borroka greko-erromatarra

Jolastokia: Borroka greko-erromatarrak 12 m-ko diametroa duen tapiz batean egiten da, non 7m-ko diametroaren barruan borroka egiten den, ondorengo metroan borroka geratzen den eta atera denaren aurkariari puntuak ematen zaizkion, eta azkenik gainontzeko 1,5 m babestutako ingurua da, borrokalariek ezin dute bertan borroka egin.

Jantziak: Borrokalari bakoitzak kolore bat hartuko du, gorria edo urdina. Jantziak homologatua izan behar du edo ofiziala borrokan parte hartzeko.

Debekatua dago:

Zerbait itsaskorra edo labaingarria igurtzea jantziari edo gorputzari.

Loturak[argitu] eramatea medikuaren esana ez bada.

Zerbait kaltegarria izan daitekeena aurkariarentzat: belarritako, eraztun edo protesiak...

Emakumezkoen kasuan bularreko eraztundunak eramatea.

Lizentzia: Lizentzia eguneratua eta erabilgarria izan behar da lehiakide batentzat, lizentzia nazioartekoa izan behar du.

Pisu eta urte bereizketak:

Urte arteko bereizpena:

U 15: 14-15 edo 13 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Kadeteak: 16-17 edo 15 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

Juniorrak: 18-20 edo 17 tutorearen eta medikuaren zaintzapean.

U 23: 19-23 edo 18 tutorearen eta medikuaren hitzarpean.

Nagusiak: 20 edo gehiago.

Beteranoak: 35 edo gehiago.

Pisu arteko bereizketa: (Gizonezkoak)

1- 60 kg

2- 67 kg

3- 77 kg

4- 87 kg

5- 97 kg

6- 130 kg

Pixu arteko bereizketa: (Emakumezkoak)

1- 50 kg

2- 53 kg

3- 57 kg

4- 62 kg

5- 76 kg

Hiru pertsonen artean zaintzen dute borroka. Tapizeko lehendakariak, eta bi epailek. Pertsona guztiek lehenetsitako jantzi bat eraman behar dute.

Jokozaina: Borrokaren jarraipena mantendu behar du, eta, bestalde gerlarien ongizatea zaindu.

Epaileak: Jokozainak adierazitako puntaketaren jarraipena egingo du, baita denborarena ere, eta informazio guztia arbitroari erakutsiko dio.

Tapizeko lehendakaria: Bere tapizeko borroken jarraipena egin behar du.

Lehiaketa baten pisu neurketa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pisaketa bi egunetan banatzen da. Lehenengo egunean txapelketako partaide guztiek pisaketa egiten dute. Bigarren egunean borrokatzera doazen partaideak bakarrik egiten dute pisaketa. Pisaketa egiteko medikuaren agiria behar da.

U 15 Kadeteak eta Beteranoak, 2 minutuko borrokak 30 segunduko atsedenaldiarekin.

U23 eta gorakoak, 3 minutu eta 30 segundoko atsedenarekin.

Borroka batean 8 puntuko ezberdintasuna badago borroka amaitzen da, nahiz eta denbora guztia ez igaro.

Borrokalari batek jaurtiketa bat lortzen badu borroka amaitu egiten da puntu edo eta denborak amaitu gabe egon harren.

Borrokaren hasiera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Borrokalariei dei egiten zaie eta tapizera sartzen dira bakoitza alde batetik. Jokozainak barrura deitzen die ondoren, eta biei eskua eman eta beraien jantzi eta gorputzak aztertzen ditu denak araudia jarraitzen duela ziurtatzeko, ondoren bi borrokalariek elkarri eskua eman eta borrokari ekingo zioten jokozaianak txistua jo bezain laster.

Borroka mozketak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Borrokan zehar borrokalarietako batek min hartzen badu edo beste zerbait gertatu bazaio jokozainak borroka gera dezake, denbora horretan bi borrokalariek beraien zatian egon behar dute, mantuaz estaltzen dituzte beraien sorbaldak eta beraien entrenatzaileak gomendioak egin ditzake.
  • Borroka ezin bada jarraitu zauriren baten ondorioz, medikuak parte artzen du, eta borrokalaria aztertu ondoren ezin badu jarraitu borrokalari eta entrenatzailearekin hitz egiten du, ondoren Tapizeko lehendakariarekin eta berak borroka amaitu dezake, medikuaren esanari ezin zaio aurka egin.
  • Inondik inora ere ezin du borrokalari batek borroka gelditu eta ez gelditzea ukatu ere aurkaria berriro borroka gurera sartuta.
  • Gertaera bat gelditu egin behar bada, borrokalari bat kaltetua irtengo delako, borrokalaria kaleratua izango da.
  • Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik, medikuak zauria zainduko du; mozketaren denbora 4 minutu baino gehiago bada, Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio, zauria arrazoi izanik..
  • Borrokalari batek borroka mozten badu arrazoi mediku bategatik medikuak zauria zainduko du, mozketaren denborak 4 minutu baino gehiago bada Tapizeko lehendakariak borroka amaitu eta aurkariari irabazita emango dio zauria arrazoi izanik.
  • Mozketa baten ondoren borrokalariak moztutako leku berean jarri eta berregingo da borroka.
  • Partaideen eskutik kanpoko zerbaitegatik borroka geratu egin behar bada, borroka moztu eta kanpo gatazka amaitu ondoren berregingo da.

Jarraipena mantentzeko mozketak:

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Borroka etenaldi baten ondoren borrokalariak hasierako lekuan jarriko dira, eta borroka zutik hasiko da berriro.

  • Oin oso bat babeslekura igarotzen bada eta ez bada ekintzarik egiten bitartean, borroka eten egingo da.
  • Borrokalarien ekintza bat martxan badago, nahiz eta 2 edo 3 oin babestutako tokira igaro, jarraipena emango zaio.
  • Borroka moztuko da babesten ari den borrokalariaren buru osoa babesgunean sartzen bada.
  • Arau-hauste bat egoten bada lurreko borrokan, lurreko borrokatik ekingo zaio borrokari.
  • Arau-hauste bat egoten bada zutikako borrokan, zutikako borrokatik ekingo zaio borrokari.

Borrokaren amaiera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Denbora amaitzea, puntu ezberdintasuna edo jaurtiketa dela eta. Jokozainak borroka amaituko du. Denbora amaitu dela adierazten duen txirrina ez badu jokozainak entzuten Tapizeko lehendakariak oihal zuri bat jaurtita jakinaraziko dio. Borroka amaitzeko txistua jo ondoren eginiko ekintzek ez dute balioko, ezta txirrina eta jokozainaren txirrinaren artean gertaturikoak ere.

Borroka amaiturikoan borrokalariek jokozainaren alboan egon behar dute epaimahaikoen aurrean emaitza jaso arte. Borrokalariek beraien jantzia kendu izango dute tapizetik kanpo daudenean, emaitza jaso ondoren epaileari aurkariari eta aurkariaren entrenatzaileari eskua emango zaio; egiten ez duenari zigorra ezarriko zaio.

Borroka irabazteko moduak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Borroka bat irabazia izan daiteke honako arrazoien gaitik.

  • Jaurtiketa
  • Zauria
  • 3 falta egin ondoren, edo 2 falta babesle oinetara.
  • Deskalifikatua izanez gero
  • Puntuaketagatik.

Puntu kopuru berean egonez gero

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Azken puntua egin duenak.
  • Puntu bikoitz batek bakarkako puntua baino lehentasun handiagoa du.
  • Puntu kopuru bera baina falta gutxiena duenak.

Entrenatzailea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Entrenatzailea borrokatokiaren inguruan egon daiteke, segurtasun luzera bat kontuan hartuta. Ezingo du jokozainaren erabakietan parte hartu, eta ezta beraiei errespetu faltarik adierazi ere. Aurkakoa gertatzen bada, jokozainak eta tapizeko lehendakariak entrenatzailea kaleratzeko eskubidea dute.

Debekatutako ekintzak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Iletik tira egitea, belarrietatik, genitaletatik, atximurka egitea, behatzak okertzea... aurkariari min zuzena egiteko edozein mugimendu debekatuta dago.
  • Ostikoz jo, aurkaria itotzea, bultzatzea, edo aurkariaren bizitza arriskuan jartzea debekatuta dago.
  • Ukondoak saihetsetan ondoratzea aurkariari min egiteko asmoz.
  • Tapizari eustea.
  • Hitz egitea borrokaren iraupenean.

Kirolaren onurak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Borroka greko-erromatarrak gorputza ezagutzan laguntzen du. Koordinazioa eta oreka mantentzearen garapenerako egokia da. Gizakia bi oinetan dabilen animalia izanik, kirol honetan dauden teknikak gizakiaren mugimenduetan daude oinarrituta egunerokotasuneko mugimenduak landuz.

Lanketa eta ariketa berberak erabil daitezke zauriren batzuen ondorioak lantzeko lokomozio eta koordinazioa berreskuratzeko eta malgutasuna lantzeko ere.

Borroka izan arren, norberarenganako sentimenduen garapenean ere lan egiten da, errespetua partaidearekiko, elkarren kirola hobetzeko asmoz konfiantza eta ausardia, zeren araututa egon arren norgehiagoka batean irabazteko grinak aurrerapausoak ematera behartzen zaitu.

Olinpiar garaileak azken urteetan greko-erromatar estiloan

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

[6]

  • 58 kg: 1924–1928
  • 56 kg: 1932–1936
  • 57 kg: 1948–1996
  • 58 kg: 2000
  • 55 kg: 2004–2012
  • 59 kg: 2016
  • 60 kg: 2020–Gaur egun arte
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1924 Paris
xehetasunak
Eduard Pütsep
 Estonia
Anselm Ahlfors
 Finlandia
Väinö Ikonen
 Finlandia
1928 Amsterdam
xehetasunak
Kurt Leucht
 Alemania
Jindřich Maudr
 Txekoslovakia
Giovanni Gozzi
 Italia
1932 Los Angeles
xehetasunak
Jakob Brendel
 Alemania
Marcello Nizzola
 Italia
Louis François
 Frantzia
1936 Berlin
xehetasunak
Márton Lőrincz
 Hungaria
Egon Svensson
 Suedia
Jakob Brendel
 Alemania
1948 Londres
xehetasunak
Kurt Pettersén
 Suedia
Mahmoud Hassan
 Egipto
Halil Kaya
 Turkia
1952 Helsinki
xehetasunak
Imre Hódos
 Hungaria
Zakaria Chibab
 Libano
Artem Teryan
 Sobietar Batasuna
1956 Melbourne
xehetasunak
Konstantin Vyrupayev
 Sobietar Batasuna
Edvin Vesterby
 Suedia
Francisc Horvat
 Errumania
1960 Erroma
xehetasunak
Oleg Karavayev
 Sobietar Batasuna
Ion Cernea
 Errumania
Dinko Petrov
 Bulgaria
1964 Tokio
xehetasunak
Masamitsu Ichiguchi
 Japonia
Vladlen Trostyansky
 Sobietar Batasuna
Ion Cernea
 Errumania
1968 Mexiko hiria
xehetasunak
János Varga
 Hungaria
Ion Baciu
 Errumania
Ivan Kochergin
 Sobietar Batasuna
1972 Munich
xehetasunak
Rustam Kazakov
 Sobietar Batasuna
Hans-Jürgen Veil
 Mendebaldeko Alemania
Risto Björlin
 Finlandia
1976 Montreal
xehetasunak
Pertti Ukkola
 Finlandia
Ivan Frgić
 Jugoslavia
Farhat Mustafin
 Sobietar Batasuna
1980 Moscow
xehetasunak
Shamil Serikov
 Sobietar Batasuna
Józef Lipień
 Polonia
Benni Ljungbeck
 Suedia
1984 Los Angeles
xehetasunak
Pasquale Passarelli
 Mendebaldeko Alemania
Masaki Eto
 Japonia
Haralambos Holidis
 Grezia
1988 Seoul
xehetasunak
András Sike
 Hungaria
Stoyan Balov
 Bulgaria
Haralambos Holidis
 Grezia
1992 Bartzelona
xehetasunak
An Han-bong
 Hego Korea
Rıfat Yıldız
 Alemania
Sheng Zetian
 Txina
1996 Atlanta
xehetasunak
Yuriy Melnichenko
 Kazakhstan
Dennis Hall
 Ameriketako Estatu Batuak
Sheng Zetian
 Txina
2000 Sydney
xehetasunak
Armen Nazaryan
 Bulgaria
Kim In-sub
 Hego Korea
Sheng Zetian
 Txina
2004 Athens
xehetasunak
István Majoros
 Hungaria
Geidar Mamedaliyev
 Errusia
Artiom Kiouregkian
 Grezia
2008 Beijing
xehetasunak
Nazyr Mankiev
 Errusia
Rovshan Bayramov
 Azerbaijan
Roman Amoyan
 Armenia
Park Eun-chul
 Hego Korea
2012 London
xehetasunak
Hamid Sourian
 Iran
Rovshan Bayramov
 Azerbaijan
Péter Módos
 Hungaria
Mingiyan Semenov
 Errusia
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Ismael Borrero
 Kuba
Shinobu Ota
 Japonia
Stig-André Berge
 Norvegia
Elmurat Tasmuradov
 Uzbekistan
2020 Tokio
xehetasunak
Luis Orta
 Kuba
Kenichiro Fumita
 Japonia
Walihan Sailike
 Txina
Sergey Emelin
 ROC
  • 66.6 kg: 1908
  • 67.5 kg: 1912–1928
  • 66 kg: 1932–1936
  • 67 kg: 1948–1960
  • 70 kg: 1964–1968
  • 68 kg: 1972–1996
  • 69 kg: 2000
  • 66 kg: 2004–2016
  • 67 kg: 2020–present
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1908 London
xehetasunak
Enrico Porro
 Italia
Nikolay Orlov
 Errusiar Inperioa
Arvid Lindén
 Finlandia
1912 Stockholm
xehetasunak
Emil Väre
 Finlandia
Gustaf Malmström
 Suedia
Edvin Mattiasson
 Suedia
1920 Anberes
xehetasunak
Emil Väre
 Finlandia
Taavi Tamminen
 Finlandia
Frithjof Andersen
 Norvegia
1924 Paris
xehetasunak
Oskari Friman
 Finlandia
Lajos Keresztes
 Hungaria
Källe Westerlund
 Finlandia
1928 Amsterdam
xehetasunak
Lajos Keresztes
 Hungaria
Eduard Sperling
 Alemania
Edvard Westerlund
 Finlandia
1932 Los Angeles
xehetasunak
Erik Malmberg
 Suedia
Abraham Kurland
 Danimarka
Eduard Sperling
 Alemania
1936 Berlin
xehetasunak
Lauri Koskela
 Finlandia
Josef Herda
 Txekoslovakia
Voldemar Väli
 Estonia
1948 London
xehetasunak
Gustav Freij
 Suedia
Aage Eriksen
 Norvegia
Károly Ferencz
 Hungaria
1952 Helsinki
xehetasunak
Shazam Safin
 Sobietar Batasuna
Gustav Freij
 Suedia
Mikuláš Athanasov
 Txekoslovakia
1956 Melbourne
xehetasunak
Kyösti Lehtonen
 Finlandia
Rıza Doğan
 Turkia
Gyula Tóth
 Hungaria
1960 Erroma
xehetasunak
Avtandil Koridze
 Sobietar Batasuna
Branislav Martinović
 Jugoslavia
Gustav Freij
 Suedia
1964 Tokio
xehetasunak
Kazım Ayvaz
 Turkia
Valeriu Bularca
 Errumania
David Gvantseladze
 Sobietar Batasuna
1968 Mexiko hiria
xehetasunak
Muneji Munemura
 Japonia
Stevan Horvat
 Jugoslavia
Petros Galaktopoulos
 Grezia
1972 Munich
xehetasunak
Shamil Khisamutdinov
 Sobietar Batasuna
Stoyan Apostolov
 Bulgaria
Gian-Matteo Ranzi
 Italia
1976 Montreal
xehetasunak
Suren Nalbandyan
 Sobietar Batasuna
Ștefan Rusu
 Errumania
Heinz-Helmut Wehling
 Ekialdeko Alemania
1980 Moscow
xehetasunak
Ștefan Rusu
 Errumania
Andrzej Supron
 Polonia
Lars-Erik Skiöld
 Suedia
1984 Los Angeles
xehetasunak
Vlado Lisjak
 Jugoslavia
Tapio Sipilä
 Finlandia
James Martinez
 Ameriketako Estatu Batuak
1988 Seoul
xehetasunak
Levon Julfalakyan
 Sobietar Batasuna
Kim Sung-Moon
 Hego Korea
Tapio Sipilä
 Finlandia
1992 Bartzelona
xehetasunak
Attila Repka
 Hungaria
Islam Dugushiev
 Talde Bateratua
Rodney Smith
 Ameriketako Estatu Batuak
1996 Atlanta
xehetasunak
Ryszard Wolny
 Polonia
Ghani Yalouz
 Frantzia
Aleksandr Tretyakov
 Errusia
2000 Sydney
xehetasunak
Filiberto Azcuy
 Kuba
Katsuhiko Nagata
 Japonia
Aleksey Glushkov
 Errusia
2004 Athens
xehetasunak
Farid Mansurov
 Azerbaijan
Şeref Eroğlu
 Turkia
Mkhitar Manukyan
 Kazakhstan
2008 Beijing
xehetasunak
Steeve Guénot
 Frantzia
Kanatbek Begaliev
 Kirgizistan
Mikhail Siamionau
 Bielorrusia
Armen Vardanyan
 Ukraina
2012 London
xehetasunak
Kim Hyeon-woo
 Hego Korea
Tamás Lőrincz
 Hungaria
Steeve Guénot
 Frantzia
Manuchar Tskhadaia
 Georgia
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Davor Štefanek
 Serbia
Mihran Harutyunyan
 Armenia
Rasul Chunayev
 Azerbaijan
Shmagi Bolkvadze
 Georgia
2020 Tokio
xehetasunak
Mohammad Reza Geraei
 Iran
Parviz Nasibov
 Ukraina
Mohamed Ibrahim El-Sayed
 Egipto
Frank Stäbler
 Alemania
  • 72 kg: 1932–1936
  • 73 kg: 1948–1960
  • 78 kg: 1964–1968
  • 74 kg: 1972–1996
  • 76 kg: 2000
  • 74 kg: 2004–2012
  • 75 kg: 2016
  • 77 kg: 2020–present
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1932 Los Angeles
xehetasunak
Ivar Johansson
 Suedia
Väinö Kajander
 Finlandia
Ercole Gallegati
 Italia
1936 Berlin
xehetasunak
Rudolf Svedberg
 Suedia
Fritz Schäfer
 Alemania
Eino Virtanen
 Finlandia
1948 London
xehetasunak
Gösta Andersson
 Suedia
Miklós Szilvási
 Hungaria
Henrik Hansen
 Danimarka
1952 Helsinki
xehetasunak
Miklós Szilvási
 Hungaria
Gösta Andersson
 Suedia
Khalil Taha
 Libano
1956 Melbourne
xehetasunak
Mithat Bayrak
 Turkia
Vladimir Maneyev
 Sobietar Batasuna
Per Berlin
 Suedia
1960 Erroma
xehetasunak
Mithat Bayrak
 Turkia
Günther Maritschnigg
 Alemaniako Talde Bateratua
René Schiermeyer
 Frantzia
1964 Tokio
xehetasunak
Anatoly Kolesov
 Sobietar Batasuna
Kiril Petkov
 Bulgaria
Bertil Nyström
 Suedia
1968 Mexiko hiria
xehetasunak
Rudolf Vesper
 Ekialdeko Alemania
Daniel Robin
 Frantzia
Károly Bajkó
 Hungaria
1972 Munich
xehetasunak
Vítězslav Mácha
 Txekoslovakia
Petros Galaktopoulos
 Grezia
Jan Karlsson
 Suedia
1976 Montreal
xehetasunak
Anatoly Bykov
 Sobietar Batasuna
Vítězslav Mácha
 Txekoslovakia
Karl-Heinz Helbing
 Mendebaldeko Alemania
1980 Moscow
xehetasunak
Ferenc Kocsis
 Hungaria
Anatoly Bykov
 Sobietar Batasuna
Mikko Huhtala
 Finlandia
1984 Los Angeles
xehetasunak
Jouko Salomäki
 Finlandia
Roger Tallroth
 Suedia
Ștefan Rusu
 Errumania
1988 Seoul
xehetasunak
Kim Young-nam
 Hego Korea
Daulet Turlykhanov
 Sobietar Batasuna
Józef Tracz
 Polonia
1992 Bartzelona
xehetasunak
Mnatsakan Iskandaryan
 Talde Bateratua
Józef Tracz
 Polonia
Torbjörn Kornbakk
 Suedia
1996 Atlanta
xehetasunak
Filiberto Azcuy
 Kuba
Marko Asell
 Finlandia
Józef Tracz
 Polonia
2000 Sydney
xehetasunak
Murat Kardanov
 Errusia
Matt Lindland
 Ameriketako Estatu Batuak
Marko Yli-Hannuksela
 Finlandia
2004 Athens
xehetasunak
Aleksandr Dokturishvili
 Uzbekistan
Marko Yli-Hannuksela
 Finlandia
Varteres Samurgashev
 Errusia
2008 Beijing
xehetasunak
Manuchar Kvirkvelia
 Georgia
Chang Yongxiang
 Txina
Yavor Yanakiev
 Bulgaria
Christophe Guénot
 Frantzia
2012 London
xehetasunak
Roman Vlasov
 Errusia
Arsen Julfalakyan
 Armenia
Emin Ahmadov
 Azerbaijan
Aleksandr Kazakevič
 Lituania
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Roman Vlasov
 Errusia
Mark Madsen
 Danimarka
Saeid Abdevali
 Iran
Kim Hyeon-woo
 Hego Korea
2020 Tokio
xehetasunak
Tamás Lőrincz
 Hungaria
Akzhol Makhmudov
 Kirgizistan
Rafig Huseynov
 Azerbaijan
Shohei Yabiku
 Japonia
  • 73 kg: 1908
  • 75 kg: 1912–1928
  • 79 kg: 1932–1960
  • 87 kg: 1964–1968
  • 82 kg: 1972–1996
  • 85 kg: 2000
  • 84 kg: 2004–2012
  • 85 kg: 2016
  • 87 kg: 2020–present
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1908 London
xehetasunak
Frithiof Mårtensson
 Suedia
Mauritz Andersson
 Suedia
Anders Andersen
 Danimarka
1912 Stockholm
xehetasunak
Claes Johanson
 Suedia
Martin Klein
 Errusiar Inperioa
Alfred Asikainen
 Finlandia
1920 Anberes
xehetasunak
Carl Westergren
 Suedia
Arthur Lindfors
 Finlandia
Masa Perttilä
 Finlandia
1924 Paris
xehetasunak
Edvard Westerlund
 Finlandia
Arthur Lindfors
 Finlandia
Roman Steinberg
 Estonia
1928 Amsterdam
xehetasunak
Väinö Kokkinen
 Finlandia
László Papp
 Hungaria
Albert Kusnets
 Estonia
1932 Los Angeles
xehetasunak
Väinö Kokkinen
 Finlandia
Jean Földeák
 Alemania
Axel Cadier
 Suedia
1936 Berlin
xehetasunak
Ivar Johansson
 Suedia
Ludwig Schweickert
 Alemania
József Palotás
 Hungaria
1948 London
xehetasunak
Axel Grönberg
 Suedia
Muhlis Tayfur
 Turkia
Ercole Gallegati
 Italia
1952 Helsinki
xehetasunak
Axel Grönberg
 Suedia
Kalervo Rauhala
 Finlandia
Nikolay Belov
 Sobietar Batasuna
1956 Melbourne
xehetasunak
Givi Kartozia
 Sobietar Batasuna
Dimitar Dobrev
 Bulgaria
Rune Jansson
 Suedia
1960 Erroma
xehetasunak
Dimitar Dobrev
 Bulgaria
Lothar Metz
 Alemaniako Talde Bateratua
Ion Țăranu
 Errumania
1964 Tokio
xehetasunak
Branislav Simić
 Jugoslavia
Jiří Kormaník
 Txekoslovakia
Lothar Metz
 Alemaniako Talde Bateratua
1968 Mexiko hiria
xehetasunak
Lothar Metz
 Ekialdeko Alemania
Valentin Oleynik
 Sobietar Batasuna
Branislav Simić
 Jugoslavia
1972 Munich
xehetasunak
Csaba Hegedűs
 Hungaria
Anatoly Nazarenko
 Sobietar Batasuna
Milan Nenadić
 Jugoslavia
1976 Montreal
xehetasunak
Momir Petković
 Jugoslavia
Vladimir Cheboksarov
 Sobietar Batasuna
Ivan Kolev
 Bulgaria
1980 Moscow
xehetasunak
Gennady Korban
 Sobietar Batasuna
Jan Dołgowicz
 Polonia
Pavel Pavlov
 Bulgaria
1984 Los Angeles
xehetasunak
Ion Draica
 Errumania
Dimitrios Thanopoulos
 Grezia
Sören Claeson
 Suedia
1988 Seoul
xehetasunak
Mikhail Mamiashvili
 Sobietar Batasuna
Tibor Komáromi
 Hungaria
Kim Sang-Kyu
 Hego Korea
1992 Bartzelona
xehetasunak
Péter Farkas
 Hungaria
Piotr Stępień
 Polonia
Daulet Turlykhanov
 Talde Bateratua
1996 Atlanta
xehetasunak
Hamza Yerlikaya
 Turkia
Thomas Zander
 Alemania
Valery Tsilent
 Bielorrusia
2000 Sydney
xehetasunak
Hamza Yerlikaya
 Turkia
Sándor Bárdosi
 Hungaria
Mukhran Vakhtangadze
 Georgia
2004 Athens
xehetasunak
Aleksey Mishin
 Errusia
Ara Abrahamian
 Suedia
Viachaslau Makaranka
 Bielorrusia
2008 Beijing
xehetasunak
Andrea Minguzzi
 Italia
Zoltán Fodor
 Hungaria
Nazmi Avluca
 Turkia
None awarded
2012 London
xehetasunak
Alan Khugaev
 Errusia
Karam Gaber
 Egipto
Daniyal Gadzhiyev
 Kazakhstan
Damian Janikowski
 Polonia
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Davit Chakvetadze
 Errusia
Zhan Beleniuk
 Ukraina
Javid Hamzatau
 Bielorrusia
Denis Kudla
 Alemania
2020 Tokio
xehetasunak
Zhan Beleniuk
 Ukraina
Viktor Lőrincz
 Hungaria
Denis Kudla
 Alemania
Zurab Datunashvili
 Serbia
  • +82.5 kg: 1912–1928
  • +87 kg: 1932–1960
  • +97 kg: 1964–1968
  • 100 kg: 1972–1996
  • 97 kg: 2000
  • 96 kg: 2004–2012
  • 98 kg: 2016
  • 97 kg: 2020–present
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1912 Stockholm
xehetasunak
Yrjö Saarela
 Finlandia
Johan Olin
 Finlandia
Søren Marinus Jensen
 Danimarka
1920 Anberes
xehetasunak
Adolf Lindfors
 Finlandia
Poul Hansen
 Danimarka
Martti Nieminen
 Finlandia
1924 Paris
xehetasunak
Henri Deglane
 Frantzia
Edil Rosenqvist
 Finlandia
Rajmund Badó
 Hungaria
1928 Amsterdam
xehetasunak
Rudolf Svensson
 Suedia
Hjalmar Nyström
 Finlandia
Georg Gehring
 Alemania
1932 Los Angeles
xehetasunak
Carl Westergren
 Suedia
Josef Urban
 Txekoslovakia
Nikolaus Hirschl
 Austria
1936 Berlin
xehetasunak
Kristjan Palusalu
 Estonia
John Nyman
 Suedia
Kurt Hornfischer
 Alemania
1948 London
xehetasunak
Ahmet Kireççi
 Turkia
Tor Nilsson
 Suedia
Guido Fantoni
 Italia
1952 Helsinki
xehetasunak
Johannes Kotkas
 Sobietar Batasuna
Josef Růžička
 Txekoslovakia
Tauno Kovanen
 Finlandia
1956 Melbourne
xehetasunak
Anatoly Parfyonov
 Sobietar Batasuna
Wilfried Dietrich
 Alemaniako Talde Bateratua
Adelmo Bulgarelli
 Italia
1960 Erroma
xehetasunak
Ivan Bogdan
 Sobietar Batasuna
Wilfried Dietrich
 Alemaniako Talde Bateratua
Bohumil Kubát
 Txekoslovakia
1964 Tokio
xehetasunak
István Kozma
 Hungaria
Anatoly Roshchin
 Sobietar Batasuna
Wilfried Dietrich
 Alemaniako Talde Bateratua
1968 Mexiko hiria
xehetasunak
István Kozma
 Hungaria
Anatoly Roshchin
 Sobietar Batasuna
Petr Kment
 Txekoslovakia
1972 Munich
xehetasunak
Nicolae Martinescu
 Errumania
Nikolai Yakovenko
 Sobietar Batasuna
Ferenc Kiss
 Hungaria
1976 Montreal
xehetasunak
Nikolay Balboshin
 Sobietar Batasuna
Kamen Goranov
 Bulgaria
Andrzej Skrzydlewski
 Polonia
1980 Moscow
xehetasunak
Georgi Raykov
 Bulgaria
Roman Bierła
 Polonia
Vasile Andrei
 Errumania
1984 Los Angeles
xehetasunak
Vasile Andrei
 Errumania
Greg Gibson
 Ameriketako Estatu Batuak
Jožef Tertei
 Jugoslavia
1988 Seoul
xehetasunak
Andrzej Wroński
 Polonia
Gerhard Himmel
 Mendebaldeko Alemania
Dennis Koslowski
 Ameriketako Estatu Batuak
1992 Bartzelona
xehetasunak
Héctor Milián
 Kuba
Dennis Koslowski
 Ameriketako Estatu Batuak
Sergey Demyashkevich
 Talde Bateratua
1996 Atlanta
xehetasunak
Andrzej Wroński
 Polonia
Sergey Lishtvan
 Bielorrusia
Mikael Ljungberg
 Suedia
2000 Sydney
xehetasunak
Mikael Ljungberg
 Suedia
Davyd Saldadze
 Ukraina
Garrett Lowney
 Ameriketako Estatu Batuak
2004 Athens
xehetasunak
Karam Gaber
 Egipto
Ramaz Nozadze
 Georgia
Mehmet Özal
 Turkia
2008 Beijing
xehetasunak
Aslanbek Khushtov
 Errusia
Mirko Englich
 Alemania
Marek Švec
 Txekiar Errepublika
Adam Wheeler
 Ameriketako Estatu Batuak
2012 London
xehetasunak
Ghasem Rezaei
 Iran
Rustam Totrov
 Errusia
Artur Aleksanyan
 Armenia
Jimmy Lidberg
 Suedia
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Artur Aleksanyan
 Armenia
Yasmany Lugo
 Kuba
Ghasem Rezaei
 Iran
Cenk İldem
 Turkia
2020 Tokio
xehetasunak
Musa Evloev
 ROC
Artur Aleksanyan
 Armenia
Mohammad Hadi Saravi
 Iran
Tadeusz Michalik
 Polonia

Pisu oso handia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • +93 kg: 1908
  • +100 kg: 1972–1984
  • 130 kg: 1988–2000
  • 120 kg: 2004–2012
  • 130 kg: 2016–present
Jokoak Urrea Zilarra Brontzea
1908 London
xehetasunak
Richárd Weisz
 Hungaria
Aleksandr Petrov
 Errusiar Inperioa
Søren Marinus Jensen
 Danimarka
1912–1968 not included in the Olympic program
1972 Munich
xehetasunak
Anatoly Roshchin
 Sobietar Batasuna
Aleksandar Tomov
 Bulgaria
Victor Dolipschi
 Errumania
1976 Montreal
xehetasunak
Aleksandr Kolchinsky
 Sobietar Batasuna
Aleksandar Tomov
 Bulgaria
Roman Codreanu
 Errumania
1980 Moscow
xehetasunak
Aleksandr Kolchinsky
 Sobietar Batasuna
Aleksandar Tomov
 Bulgaria
Hassan Bechara
 Libano
1984 Los Angeles
xehetasunak
Jeff Blatnick
 Ameriketako Estatu Batuak
Refik Memišević
 Jugoslavia
Victor Dolipschi
 Errumania
1988 Seoul
xehetasunak
Aleksandr Karelin
 Sobietar Batasuna
Rangel Gerovski
 Bulgaria
Tomas Johansson
 Suedia
1992 Bartzelona
xehetasunak
Aleksandr Karelin
 Talde Bateratua
Tomas Johansson
 Suedia
Ioan Grigoraș
 Errumania
1996 Atlanta
xehetasunak
Aleksandr Karelin
 Errusia
Matt Ghaffari
 Ameriketako Estatu Batuak
Sergei Mureiko
 Moldavia
2000 Sydney
xehetasunak
Rulon Gardner
 Ameriketako Estatu Batuak
Aleksandr Karelin
 Errusia
Dmitry Debelka
 Bielorrusia
2004 Athens
xehetasunak
Khasan Baroev
 Errusia
Georgiy Tsurtsumia
 Kazakhstan
Rulon Gardner
 Ameriketako Estatu Batuak
2008 Beijing
xehetasunak
Mijaín López
 Kuba
Mindaugas Mizgaitis
 Lituania
Yury Patrikeyev
 Armenia
Yannick Szczepaniak
 Frantzia
2012 London
xehetasunak
Mijaín López
 Kuba
Heiki Nabi
 Estonia
Johan Eurén
 Suedia
Rıza Kayaalp
 Turkia
2016 Rio de Janeiro
xehetasunak
Mijaín López
 Kuba
Rıza Kayaalp
 Turkia
Sabah Shariati
 Azerbaijan
Sergey Semenov
 Errusia
2020 Tokio
xehetasunak
Mijaín López
 Kuba
Iakob Kajaia
 Georgia
Sergey Semenov
 ROC
Rıza Kayaalp
 Turkia

Borroka greko erromatarra Euskal Herrian

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskal Herrian ez da izan bereziki lanketa esanguratsurik[7]. Baina izan dira eta badira borrokalari batzuk. Gardizabal izenekoa "el Tarzan vasco" 1907-1936 artean egindako ikuskizunegatik ezaguna, baina ez zen ezer olinpikoa izan ikuskizunak soilik.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. 178. araua. Euskaltzaindia.
  2. Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa. Borroka. .
  3. «United World Wrestling» uww.org (Noiz kontsultatua: 2022-05-13).
  4. http://judo4mma.com/greekwrestling/ancient%20greek%20submission%20wrestling.pdf or..
  5. https://uww.org/sites/default/files/2021-05/reglamento_lucha.pdf or..
  6. (Ingelesez) List of Olympic medalists in Greco-Roman wrestling. 2022-02-28 (Noiz kontsultatua: 2022-05-12).
  7. (Gaztelaniaz) S.L, EDICIONES PLAZA. «De Gardiazábal "El Tarzán vasco", al catalán José Salvador, la lucha libre a inicios del siglo XX» Cultur Plaza (Noiz kontsultatua: 2022-05-13).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]