Grelina

Wikipedia, Entziklopedia askea
Identifikadoreak
TaxoiaHomo sapiens
Kokapena
Hasiera[1]
Amaiera[2]
<div style="position: absolute; left: Adierazpen errorea: Ustekabeko * eragileapx; top: 18px; padding: 0;">[[File:Red rectangle Espresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzatx18.png|Espresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzatpx|link=File:Red rectangle 4x18.png|alt=kokapena|]]
[[File:|285px|link=File:|alt=|]]
Transkripzioak
Ontologia
Funtzio-molekularrak
Osagai-zelularra
Prozesu-biologikoak

Grelina edo ghrelina (ingelesez: ghrelin, era berean growth hormone-releasing peptide sigletik erakarria) batez ere urdailak sintetizatzen duen hormona bat da, hazkunde-hormonaren sekretagogoen hartzailearen (GHS-R) lotura natural gisa definitu zena.[3][4] Hipofisian hazkunde-hormonaren (GH) jariatzea estimulatzeaz gain, grelinak metabolismo energetikoa erregulatzen laguntzen du. Karraskarietan grelina emateak gorputzaren pisua eta adipositatea handitzea eragiten du, hormona horrek neurona hipotalamiko batzuk estimulatzen baititu, eta horrek gosea areagotzen du. Halaber, biriketako fibrosi induzitua duten murinoetan eragin antiinflamatorioa eta antifibrotikoa duela frogatu dute.[5] Hormona hori fundus gastrikoan kokatutako P/D1 zelula endokrinoek sintetizatzen dute, baina ehuneko txikiak ere aurkitu dira hesteetan, pankrean, hipofisian, giltzurrunetan eta plazentan. Grelinaren zirkulazio-mailak gora egiten du otorduak egin aurretik, eta behera egiten du janaria hartu ondoren. Beraz, "gosearen hormona" izengoitiz ere ezagutzen dute.

Grelinaren isoformak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Grelina 28 aminoazidoko peptidoa da, eta 3. posizioan dagoen serinaren mailan azido n-oktanoikoarekin esterifikatzen da. Isoforma hau hormonaren forma aktiboa bezala ezagutzen dute.

Desazil-grelina azido oktanotikoa aldatzen ez duen grelinazko isoforma bat da. Hasiera batean, hormonaren forma ez-aktibotzat hartu zuten, baina gaur egun hainbat prozesu biologikotan parte hartzen duela ikusi dute.

Grelina-hartzailea: GHS-R[aldatu | aldatu iturburu kodea]

GHS-R grelinaren eta GH hormonaren sekretagogoen hartzailea da (adibidez, hexarelina). Hartzaile horren bi isoforma daude: GHS-R 1a, 366 aminoazido eta 7 mintz arteko domeinu dituena, eta GHS-R 1b, 289 aminoazido eta 5 mintz arteko domeinu dituena. GHS-R G proteinei akoplatutako hartzaileen familiakoa da.

Funtzio biologikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Odol-hodi desnutrilizatuak suntsitzen ditu.
  2. GH hormona jariatzea.
  3. Gorputzaren pisua eta ahorakina erregulatzea (efektu orexigenikoa)
  4. Presio arterialaren homeostasia (agente basoaktiboa)
  5. Efektu kardiobabeslea (kardiomiozitoen apoptosia saihestu egiten du)
  6. Neurona-efektua: Grelina jangurua kontrolatzen duten eremuetan garun-jarduera modulatzen du.[6] Izan ere, bere ikerketa, Saima Malikek boluntario osasuntsuei erresonantzia magnetikoa azterketa batean zehar grelina zain-barnetik emanda garuneko eskualdeetan janari argazkien erantzun neuronala handitzen zela erakutsi zuen, amigdala, kortex orbitofrontala, aurreko intsula, eta ildaskatua barne, horiek inplikatuta daude elikadura-seinaleen balio pizgarria kodetzen. Horrela, azterketak seinale metaboliko gisa, grelina adibidez, janariaren kontsumoa bultza dezaketela erakusten du, janariarekin lotutako seinaleei erantzun pizgarri eta hedonikoa ematen baitie. Janari-seinaleen erantzunak hainbat osagai ditu: arreta, plazeraren aurrerapena, jateko motibazioa (gosea), kontsumoa eta memoria; grelinak funtzio horietan inplikatutako garuneko eskualde guztiak estimulatzen ditu. Grelinak memorian sartuta dauden garuneko eskualdeak estimulatzen dituenez, egiaztatu da grelinaz injektatutako pertsonek janari-argazkiak argiago gogoratzen dituztela injekzioaren ondorengo egunean.[7] Gainera, grelinak lotura estua du PYY hormonarekin, biek nerbio beretan jarduten baitute hipotalamoan.[8]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. GRCh38: Ensembl release 89:. Ensembl.
  2. GRCh38: Ensembl release 89:. Ensembl.
  3. (Gaztelaniaz) Real Academia Nacional de Medicina. Grelina. .
  4. (Gaztelaniaz) OMS,OPS,BIREME. «Ghrelina» Descriptores en Ciencias de la Salud. Biblioteca Virtual en Salud..
  5. (Gaztelaniaz) Rondón, Carlos. (2011-12-11). Estudio de la hormona Ghrelina como antiinflamatorio y protector alveolar en la fibrosis pulmonar. .
  6. Malik, Saima; McGlone, Francia; Bedrossian, Diane; Dagher, Alain. (2008). «Ghrelin Modulates Brain Activity in Areas that Control Appetitive Behavior» Cell Metabolism 7: 400-409..
  7. Heidi, Ledford. (2008-5-6). Hunger hormone helps memory. .
  8. Rachel Batterham, Michael A. Cowley, Caroline J. Small, Herbert Herzog, Mark A. Cohen, Catherine L. Dakin, Alison M. Wren, Audrey E. Brynes, Malcolm J. Low, Mohammad A. Ghatei, Roger D. Cone & Stephen R. Bloom. Gut hormone PYY3-36 physiologically inhibits food intake. .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]