Hadrianopolisko Ituna

Wikipedia, Entziklopedia askea
Hadrianopolisen Ituna» orritik birbideratua)
Lurraldeen mugen aldkaetak Hadrianopolisen Itunaren ondorioz.
Moskuko Garaipen Arkua, 1834.

Hadrianopolisen Ituna, egungo Turkiako Edirne hiria, 1829ko irailaren 14an sinatu zen. Itun horrekin Errusiar-turkiar Gerrari amaiera eman zitzaion.[1]

Errusiar-turkiar Gerra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1828tik 1829ra luzatu zen gerra hau. Aurrez aurre Otomandar Inperioa eta Errusiar Inperioa jarri ziren gatazka honetan. Gatazkaren jatorria Greziako Independentzia Gerran (1821-1832) egon zen. Greziarrei errusiarrek lagundu zieten (baita ere Frantzia eta Erresuma Batua]]) eta horrek sultan otomandarraren haserrea eragin zuen. Gerran errusiarrek garaipen handiak lortu zituzten Kaukason eta Balkanetan. Otomandar Inperioaren maldan behera markatu zen itun honekin; inperio horrek bere zabalera nagusia 1683an lortu zuen, Vienari setioa jarri ziotenean.[2]

Itunaren klausulak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Nagusia: otomandarrek Greziaren independentzia onartzen zuten nahiz eta baldintza batzuk jarri eta ez lurralde osoan.[3]
  • Otomandar Inperioak Errusiarren eskuetan lurralde desberdinak uzten zituen: Danubioko itsasadarraren uharteak, Itsaso Beltzaren Kaukaso aldeko itsas ertzea eta Dardaneloak itsasartea erabiltzeko eskubidea onartu zuten.
  • Otomandarrek Errusiaren suberania Georgian onartzen zuten.
  • Gainera errusiarren ikuskatze eskubidea hiru autonomietan onartzen zuten: Serbian, Moldaviako Printzerrian (egungo Errumanian)[4] eta Valakiako Printzerrian. Horrela, esaten zen, autonomia horien joritasun eta "merkataritza askatasuna" bermatzen zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]