Hispaniar Kultura Institutua
| Hispaniar Kultura Institutua | |
|---|---|
.svg) | |
| Datuak | |
| Izen ofiziala | Instituto de Cultura Hispánica |
| Izen laburra | ICH |
| Mota | kultura erakundea |
| Herrialdea | Espainia |
| Agintea | |
| Egoitza nagusi | |
| Legezko forma | zuzenbide publikoko korporazio |
| Historia | |
| Sorrera | 1945 |
| Aurrekoak | Consejo de la Hispanidad |
| Ondorengoak | Centro Iberoamericano de Cooperación (en)  |
| Desagerpena | 1988 |
Hispaniar Kultura Institutua (gaztelaniaz: Instituto de Cultura Hispánica (ICH)) Hispanoamerikako herrien eta Espainiaren arteko harremanak sustatzeko erakundea izan zen, eta egungo Garapenerako Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziaren jatorria. 1945eko abenduan jaio zen, Franco jeneralaren diktadura nazioartean isolatuta zegoen garaian, 1940ko azaroan sortutako Hispanitatearen Kontseiluaren birmoldaketaren ondorioz.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1940ko azaroan, Frankismoak Hispanitatearen Kontseilua sortu zuen, zeinak falangista inperioaren ikuspegiari erantzun zion Espainiari «sorte bat» eginkizuna ematen zion. bere kolonia ohien tutore moralaren eta orientazio erlijiosoarena", Hispanitatea "komunitate espiritual suntsiezin" gisa kontzebituz. Sorrerako dekretuak hauxe zioen:[1]
| « | Espainiak ez du ezer eskatzen, ez du ezer aldarrikatzen; Bakarrik nahi du Hispanitateari bere kontzientzia unitarioa itzultzea eta Ameriketan presente egotea adimenaren eta maitasunaren presentzia biziarekin, beti gure munduan zabaltzeko lanaren buru izan ziren bi bertute gorenak, bere garaian Erregina Katolikoaren izpiritu maitagarriak agindu bezala. | » |
España nada pide, ni nada reclama; sólo desea devolver a la Hispanidad su conciencia unitaria y estar presente en América con viva presencia de inteligencia y amor, las dos altas virtudes que presidieron siempre nuestra obra de expansión en el mundo, como ordenó en su día el amoroso espíritu de la Reina Católica.
Bigarren Mundu Gerran Ardatzako potentzien porrotak diktadura frankista nazioartean isolatzea ekarri zuen. Isolamendua hausteko erregimenaren kanpo-politikako estrategietako bat Latinoamerikako errepubliketara jotzea izan zen. Horrela, 1945eko abenduan, Hispanitatearen Kontseilu "paternalista" Kultura Hispaniar Institutuan bihurtu zen, Kanpo Arazoetarako Ministerioaren aholku-organoa. [1]
1946ko uztailaren 4an, XIX. Pax Romana Kongresuaren amaiera egunean, San Lorenzo de El Escorial -en, ia Amerikako errepublika hispanoamerikar guztien presentziarekin (Costa Rica, Honduras eta Dominikar Errepublika falta ziren) laurogeita bi. biltzarkideen Erakunde berri bat sortzea erabaki zuten, hispanoamerikarismoaren berehalako eskakizunen arabera, eta Iberoamerikako Kultur Institutua sortu zuten, Pablo Antonio Cuadrak zuzenduta. Hilabete batzuk beranduago, proiektu hau Estatu espainolak bere gain hartu zuen, eta Hispaniar Kulturaren Institutua sortu zen. [2]
Horrela, Espainiako Gobernuaren ebazpen bidez, Instituto de Cultura Hispánica sortu zen, zuzenbide publikoko korporazio gisa, nortasun juridiko propioarekin, hispanoamerikar herrien eta Espainiaren arteko harremanak sustatzera zuzendua. Joaquín Ruiz-Giménez Cortés, XIX. Pax Romana Kongresuko presidentea izango zen bere lehen zuzendaria. Institutuaren profil politikoa hainbat alditan zehaztu zen 1957 eta 1962 artean buruzagitza izan zuen Blas Piñar bezalako izenen presentziaz, erregimenaren ultraeskuinismo fundamentalistaren ordezkari esanguratsu bat[3]. Latinoamerika eta Espainiako unibertsitateen arteko ikasketak egiteko bekak kudeatu zituen. Institutuak ere koordinatu zuen Liburutegi Islamikoa, 1954an sortu zenetik, Félix María Pareja jesuitaren esku utzita. [4]
Hispaniar Kulturaren Institutuaren jarduera nagusietako bat erredakzio lana izan zen. Ediciones Cultura Hispánica zigiluak garrantzi handia izan zuen gaztelaniazko argitalpen munduan. Iragan horren guztiaren azterketa zehatza eta argitalpenen katalogo eguneratua bildu zen 2003an, La huella editorial de Instituto de Cultura Hispánica: Ediciones Cultura Hispánica eta beste argitalpen batzuk: estudioak eta katalogoa (1944-1980) lana argitaratu zenean
Madrilgo Unibertsitateko "Ramiro de Maeztu" katedra ere izan zuen, [5] eta -besteak beste- Salamancako "Hernán Cortes" Egoitza . [6]
1977ko abuztuaren 27an, Iberoamerikar Lankidetza Zentroa izena hartu zuen; eta 1979ko urriaren 11n, Iberoamerikako Lankidetza Institutua (ICI) sortu zen. Azaroaren 11ko 1527/1988 EDren bidez, ICI eta Kultura Institutu Hispano-Arabiarra Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentzian integratzen dira, Nazioarteko Lankidetzarako Estatu Idazkaritzaren bitartez eta Kanpo Arazoetarako Ministerioari atxikitako erakunde autonomoa. Latinoamerika, abuztuaren 28ko 1435/1985 EDk sortua. Agentziak bere gain hartzen du ICIren zuzendaritza bere helburu nagusiak edo bere jardueren orientazioa aldatu gabe. [7] 2007an bere izena aldatu zuen Garapenerako Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentzia (AECID).
Zuzendariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Joaquín Ruiz-Giménez Cortés (1946-1948) [8]
- Alfredo Sanchez Bella (1948-1956) [9]
- Blas Piñar López (1957-1962) [10]
- Gregorio Marañón Moya (1962-1973) [11]
- Juan Ignacio Tena Ybarra (1974-1977) [12]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b Gil Pecharromán 2008, 82-83 orr. .
- ↑ XIX Congreso Mundial de Pax Romana, 1946
- ↑ González Calleja & Pardo Sanz 1993, 120-160 orr. .
- ↑ Angulo Egea 2001, 141-143 orr. .
- ↑ DECRETO de 27 de diciembre de 1946 por el que se crea en la Universidad de Madrid la cátedra "Ramiro de Maeztu", a cargo del Instituto de Cultura Hispánica. Publicación: 18/01/1947, nº 18. Ministerio de Asuntos Exteriores
- ↑ DECRETO conjunto de ambos Ministerios, de 21 de enero de 1950 por el que se crea el Colegio Mayor "Hernán Cortes" en Salamanca, como fundación del Instituto de Cultura Hispánica. Publicación: 02/03/1950, nº 61. Ministerio de Asuntos Exteriores
- ↑ Web institucional de la AECID, apartado de antecedentes
- ↑ Txantiloi:Versalita, Carlos. (2013). «Ruiz-Giménez Cortés, Joaquín (1913-2009)» Diccionario de catedráticos españoles de derecho (1847-1943) (Getafe: Universidad Carlos III de Madrid; Instituto Figuerola de Historia y Ciencias Sociales).
- ↑ Txantiloi:Versalita, Inés; Txantiloi:Versalita, Jesús M.. (2014). «Aproximación a las fuentes archivísticas para el estudio de la Historia de la Iglesia española en el Archivo General de la Universidad de Navarra» Anuario de Historia de la Iglesia (Pamplona: Universidad de Navarra) 23: 317. ISSN 1133-0104..
- ↑ «Muere el ultra Blas Piñar, fundador de Fuerza Nueva» El Periódico 28 de enero de 2014.
- ↑ Gregorio Marañon Moya. Universidad de Navarra.[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ «Asuntos Exteriores» ABC (Madrid): 20. 9 de septiembre de 1977.
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Angulo Egea, María (2001). Comunidad de Madrid, Consejería de Educación, ed. Guía de las bibliotecas de Madrid. Joaquín Álvarez Barrientos (2001 edición). Madrid. ISBN 8445119710.
- Gil Pecharromán, Julio (2008). Con permiso de la autoridad. La España de Franco (1939-1975). Madrid: Temas de Hoy. ISBN 978-84-8460-693-2.
- Txantiloi:Versalita, Eduardo; Txantiloi:Versalita, Rosa María. (1993). «De la solidaridad ideológica a la cooperación interesada (1953-1975)» España/América Latina: un siglo de políticas culturales (Madrid: AIETI-OEI): 120-160. ISBN 84-604-2973-3..
