Illapu

Wikipedia, Entziklopedia askea
Illapu
Datuak
JatorriaAntofagasta
Musika motaherri-musika
Urteak1979
Produkzioa
Diskoetxea(k)Odeon
Informazio gehigarria
illapu.cl
Last fm: Illapu Musicbrainz: bfc6de1c-b4e1-4644-8ff3-408acaeab378 Songkick: 203216 Discogs: 1239228 Allmusic: mn0000072809 Edit the value on Wikidata

Illapu Txileko musika-taldea da, Andeetako folklore-sustraikoa, 1971n sortua Antofagastan. Illapu izena hizkuntza kitxuatik dator eta «tximista» esan nahi du. Bere lehen diskoetan taldearen ezaugarri nagusia Andeetako kulturarekin zerikusia zuten tresnak, melodiak eta lirikak berreskuratzea izan zen eta Txileko Kantagintza Berriaren mugimenduko taldetzat hartzen dira.

Musikari dagokionez, Illapu Andeetako esamolde autoktonoetatik eratorritako gai folklorikoak aztertzen hasi zen: Andeetako musika eta Latinoamerikako folklorea, eta, azkenik, jazza eta rocka nahasten dituzten estiloak, besteak beste. Bere abestien lirika edo gaia Andeetako musikaren alderdirik puruenetatik abiatu da. Bertan, errepertorio tradizionaleko gaiak interpretatzeaz gain, konposizio instrumentalera eboluzionatu dute, non beren obren konplexutasuna eta exekuzioa nabarmentzen baitira. Bere abestietan alderdi sozial, politiko eta kulturalak nabarmentzen dira, eta album bakoitza unean uneko erradiografia bihurtu da, herri-ikuspegitik egina. Hala, Txileko diktadura eta trantsizio demokratikoaren arazo sozial eta politikoak nabarmendu dituzte, konponbideak proposatuz.

Bere konposizio gehienak kideek idazten dituzte, eta poeta handien lirikaz ere elikatzen dira, hala nola Pablo Neruda, Mario Benedetti, Roque Dalton[1]

Jatorri desberdinetako musika-tresna ugari erabiltzen dituzte. Antzinako haize instrumentuak: zanpoñak (Panen txirularen familiako), quenak, quenatxoak, tarkak, sikurak, moceñoak, trutrukak eta pifilka, zeharkako flauta eta saxofoiez gain. Latinoamerikako Hari instrumentuetatik (kordofonoak) hauek erabiltzen dituzte: bandurria, cuatro venezuelarra, Boliviako charango, tiple kolonbiarra, gitarra elektroakustikoekin, baxu elektrikoarekin eta teklatuekin batera. Era askotako perkusio tresna batzuk jotzen dituzte, hala nola: dubal legoarra, kaxoi perruarra, kongak, bongoa, kultrún, djembe, perkusio latinoak eta bateria.

Roberto Márquez, Illapu taldeko sortzaileetako bat

Erbestea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1981ean, Europan egindako bigarren biratik itzuli zirenean, ezin izan ziren herrialdean sartu, eta Frantzian erbesteratu ziren.

Hortik abiatuta, Illapu nazioarteeko eskenatokietan, lau album grabatu zituen, nazioarteko izaera areagotzen duten musika-ideia berriak bereganatu zituen. Europako, Estatu Batuetako, Kanadako, Hong Kongeko, Ipar Afrikako eta Australiako agertokietan eman zituen kontzertuak. 1988ko udaberriaren hasieran, Illapu etxera itzuli zen.[1]

Diskografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1972 – Música Andina (1972)

1975 – Chungará

1976 – Despedida del Pueblo

1977 – Raza Brava

1978 – Canto Vivo

1979 – El Grito de la Raza

1980 – Teatro De La Ville: París (En Vivo)

1981 – El Canto de Illapu

1982 – Y es Nuestra

1984 – De Libertad y Amor

1988 – Para Seguir Viviendo

1992 – Divagaciones

1989 – Parque La Bandera (En Vivo)

1992 – Vuelvo Amor… Vuelvo Vida

1993 – En Estos Días

1995 – Multitudes

1998 – Morena Esperanza

2000 – Momentos Vividos

2002 – Ojos de Niño

2006 – Vivir es Mucho Más

2008 – Vivo

2014 – Con Sentido y Razón

2016 – Antología Viva[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b (Gaztelaniaz) Historia | Illapu. (Noiz kontsultatua: 2023-02-03).
  2. (Gaztelaniaz) Discografía | Illapu. (Noiz kontsultatua: 2023-02-03).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Illapu taldearen web gune ofiziala