Juan de Esquivel
Juan de Esquivel | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Sevilla, 1480 (egutegi gregorianoa) | ||
Herrialdea | Espainia | ||
Heriotza | Jamaika, 1513 (egutegi gregorianoa) (32/33 urte) | ||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | gaztelania | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | esploratzailea eta militarra |
Juan de Esquivel (Sevilla, ca. 1470 - Jamaica, 1514 ondoren) Gaztelako militarra eta esploratzailea izan zen, 1503an Hispaniola uhartearen ekialdeko lurraldea konkistatu zuen Koroaren alde, non Salvaleón de Higüey herria eta Jamaika uhartea sortu zituen, 1509an, eta horregatik 1510etik 1513ra bitartean bertako lehen teniente gobernadore izendatu zuten, Indietako erregeordearen ordezkari gisa.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hasierako urteak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Juan de Esquivel 1470 inguruan jaio zen Sevilla hirian, erreinu homonimoaren hiriburua, zeina Andaluziako hiru kristau erreinuetako bat izan zen eta aldi berean Gaztelako Koroaren parte zena.
Indietara bidaia Kolonekin
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kristobal Kolon almirantearekin batera Ameriketara egin zuen bigarren bidaian 1493an eta Hispaniola uhartearen konkista eta kolonizazioan parte hartu zuen, non denbora luzez egon zen.
Nicolás de Ovando gobernadore nagusiak 1503an Higüeyko lurraldean matxinada bat zapaltzeko agindu zion, Cotubanamá taíno buruzagiaren agintepean, zeina matxinatu baitzen Saona uharteko buruzagietako baten espainiarrek egindako hilketagatik.
Matxinada menperatu zen espainiar eta taíno indigenen arteko borroka gogorren ondoren, eta Cotubanamá buruzagiaren eta Juan de Esquivel Espainiako armadako kapitainaren arteko tregua lortu zuten.
Higüey-ren sorrera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hurrengo urtean matxinada berriro hasi zen eta Esquivel berriro ere Espainiako tropen buruzagi aritu zen. Eskualdeko biztanleria erabat suntsitu zuen, milaka taíno hil eta preso hartuz.
Presoen artean Cotubanamá buruzagia zegoen Santo Domingo hirira eraman zutena, bertan urkatu zuten. 1505ean eskualdea baketu ondoren, Esquivelek gotorleku bat eta Salvaleón de Higüey herria sortu zituen 1506an.
Jamaikako teniente gobernadorea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1509an Diego Kolon, Indietako Erregeordetzako gobernadore nagusiak eta almirantearen semeak, Jamaika uhartearen konkista eta kolonizazioa agindu zion. Borroka luzeen ostean bertakoak menderatzea lortu zuen eta uhartearen asentamenduari ekin zion.
Urte berean , Sevilla la Nueva hiri espainiarrak —1524an despopulatu eta 1655etik aurrera birpopulatuko ziren Saint Ann's Bayko arrantza portu ingelesa— eta Melilla — egungo Port Maria eta Port Antonio herri jamaikarren artean—. biak uhartearen iparraldeko kostaldean kokatuak.
Bere administrazioan, Esquivelek kolono espainiarrak Jamaikara eraman zituen, ebanjelizatze apur bat sustatu zuen, enkomiendak banatu zituen eta uharteko laboreak garatu zituen.
1510ean Jamaikako teniente gobernadore izendatu zuten, Kolonbiako Erregeordetzaren menpekotasun zuzen gisa. Jamaikaren konkista garaian egindako gehiegikerien ondorioz Gaztelako Koroaren egoitza-epaiketa bat izan zen eta Frantzisko Garaik ordezkatu zuen 1513an.
Heriotza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Azkenik, Juan de Esquivel konkistatzailea Jamaikako nonbait hil zen 1514. urtearen ondoren.
Esequibo ibaiaren izenaren jatorria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Juan de Esquivelek egungo Esequibo ibaiari eman zion izena. Alonso de Ojedak 1499an Orinokoko bokalean itsasadarraren lehen esplorazioak egin zituenean, Dulce ibaia deitu zuen ibai horretan lehen aldiz nabigatu zuela suposatzen da eta gero Esquivel izena hartu zuen.