Landa-lursagu

Landa-lursagu
	Irudi gehiago
Iraute egoera
	; Arrisku txikia (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
Klasea	Mammalia
Ordena	Rodentia
Familia	Cricetidae
Generoa	Microtus
Espeziea	Microtus arvalis; (Pallas, 1778)
Banaketa mapa
Datu orokorrak
Habitat	baso eta Sastrakadi

Landa-lursagua (Microtus arvalis) cricetidae familiako karraskaria da, Eurasia osoan bizi dena^[1].

Morfologia

Karraskari txiki bat da, 8-13 cm-ko luzera duena, eta laurden bat buztan laburrari dagokio. Gorpuzkera trinkoa, belarri labur eta irten gabeak eta buru zabala duena. Bizkarra arre horixka kolorekoa du eta sabela kolore zuri grisaxkakoa. Kumeak grisaxkak dira eta kolore eta tamaina aldetik ez dago sexu dimorfismorik. Microtus agrestis-en oso antzekoa da, eta zaila da bereiztea.

Habitata eta bizimodua

Belarjale zorrotza da, eguneko ohiturak dituena, eta gehien bat dikotiledoneoz elikatzen da. Landa-lursaguaren elikagai naturala belarra da, baina nekazaritzako labore askoz elikatzen da (bigarren mailako habitaten barruan) eta hemen bere ugalketa azkarragoa da lehen habitatetan baino. Laboreen izurritea izan daiteke, batez ere labore ureztatuak.

Bere habia lurpeko barrunbe esferiko batean eraikitzen du, 30-50 cm-ko sakoneran; elikagaiak gordetzeko, kumeak hazteko eta atseden hartzeko eta lo egiteko leku gisa erabiltzen dute eta kanpoaldearekin hainbat galerien bidez komunikatzen dira. Azalean beti ibilbide berberak jarraitzen ditu, landarediaren artean ezagut daitezkeen bideak sortuz.

Ugalketa

Espezie poliginoa da, ar bakoitzak eme kopuru jakin bat ernaltzen du. Eme bakoitzak lau bular pare ditu, eta 2 eta 11 kume artean erditzen ditu aldi bakoitzean, 21 eta 22 eguneko ernaldiaren ondoren. Duero haranean, klima-baldintzek ugalketa urte osoan hedatzea ahalbidetzen dute, baina ez da hori Pirinioetan edo Erdialdeko Europan gertatzen. Emeek sexu-heldutasunera hilabete bakarrean lortzen dute, eta arrek bitan.

Demografia

Bizitzaren hasierako faseetan hilkortasuna oso altua da, baina egoerak onak direnean, harrapari gutxirekin eta janari askorekin, jaiotza-tasa altuak leherketa demografikoak errazten ditu. Hazkunde eta heltze azkarra dela medio urte bakarrean hainbat belaunaldi gerta daitezke.

Banaketa

Hedapen palearktikoa duen espeziea, Errusiako erdialdetik, Erdialdeko Europatik, Frantziako Atlantikoko kostaldera eta Iberiar Penintsulara hedatzen da. Iparraldeko eskualdeetan, Mediterraneoko Europan eta Britainiar uharteetan ez dago, Orkada uharteetan (Eskozia iparraldean) populazio isolatuetan izan ezik.

Iberiar Penintsulan, bere hedapena erdi eta iparraldeko mendi-sistemetara mugatu zen (Kantauri Mendilerroa, Erdialdeko Sistema, Iberiar Sistema eta Pirinioak), baina XX. mendeko 70 eta 90eko hamarkadetan izandako leherketa demografikoen ondorioz eremu berriak kolonizatu zituzten eta gaur egun ia penintsulako iparraldeko goi-ordoki osoa hartzen du.

Aldaera geografikoa

Azken glazazioan M. arvalis populazioen isolamendu geografikoak bost leinu genetiko ezberdin sortu zituen. Europako mendebaldean: Iberiar penintsulan (M. a. asturianu), Frantziako hegoaldean (M. arvalis) eta Orkada uharteetan (M. a. orcadensis), beste bat Europa erdialdean (Frantzia ipar-ekialdetik, Danimarkatik eta Holandatik Alemaniara), beste bat Alemania hegoaldean, beste bat Italian (M. a. rufescentefuscus) eta azkenik, Hungaria eta Eslovakiatik (M. a. levis) Siberiara (M. a. obscurus) ekialdeko leinu bat .

Erreferentziak

↑ Musser, G. G. eta M. D. Carleton. (2005). Superfamily Muroidea. 894-1531. orr. "Mammal Species of the World a Taxonomic and Geographic Reference". D. E. Wilson eta D. M. Reeder. Johns Hopkins University Press, Baltimore

Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Datuak: Q243727
Multimedia: Microtus arvalis / Q243727
Espezieak: Microtus arvalis

[1] Musser, G. G. eta M. D. Carleton. (2005). Superfamily Muroidea. 894-1531. orr. "Mammal Species of the World a Taxonomic and Geographic Reference". D. E. Wilson eta D. M. Reeder. Johns Hopkins University Press, Baltimore

[1]