Lankide:Joxan Garaialde/Nikolai Roeritx

Nikolai Konstantinovitx Roeritx (errusieraz: Никола́й Константи́нович Ре́рих; San Petersburgo, 1874ko irailaren 27a - urriaren 9a - Kulu, Himachal Pradesh, India, filosofo. idazle, arkeologo, bidaiari, margolari eta pertsona publiko errusiarra izan zen. 7.000 oihal baino gehiago margotu zituen (horietako asko mundu osoko galeria ospetsuetan daude), eta hogeita hamar literatura-lan baino gehiago idatzi zituen. Instituzio artistiko eta zientifikoen eta monumentu historikoen babesari buruzko nazioarteko akordioaren bultzatzaile izan zen («Roerich Ituna» deritzona), eta kultura babesteko nazioarteko mugimenduaren sortzailea. Agni Yoga Elkartea sortu zuen, inspirazio teosofikokoa. Bere ideiek Errusiako New Age mugimenduaren sorreran eragina izan dute.

Bizitza eta sorkuntza

Errusiako garaia

Roerich, eskandinaviar zaharretik itzulia, aberatsa (rich) lorian (Roe) esan nahi du. Roeritx leinuko ordezkariek, Errusian, kargu militar eta administratibo handiak betetzen zituzten Pedro Handiaren garaitik. Nikolairen aita, Konstantin Fiodorovitx Roeritx, notario ezaguna izan zen garaiko gizartean. Bere ama, Maria Vasilievna Kalaxnikova, merkatari familia batekoa zen. Roeritx familiaren lagunen artean, D. Mendeleiev, N. Kostomarov, M. Mikexin eta L. Ivanovskii bezalako pertsona nabarmenak zeuden.

Txikitatik, Nikolai Roeritxek pinturarako, arkeologiarako eta historiarako talentu goiztiar eta polifazetikoa erakutsi zuen, eta Ekialdeko kultur ondare aberatsarekiko kezka sakona.

"Itsasarandiko gonbidatuak" (Varangians). 1901

Nikolai Roeritx. 1916

1893an, oinarrizko ikasketak egin ondoren, Nikolai Roeritx San Petersburgoko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatean (1898an lizentziatu zen) eta Arte Ederren Akademia Inperialean matrikulatu zen aldi berean. 1885ez geroztik, Arkhip Ivanovitx Kuindzhi margolari errusiar ospetsuaren tailerreko ikaslea izan zen. Garai hartan, harreman anitz izan zituen garai hartako errusiar kulturako pertsonaia nabarmenekin: V. V. Stasov, I. E. Repin, N. A. Rimsky-Korsakov, D. V. Grigorovich eta S. P. Diaghilev . Bere ikasle garaian, Roeritx Errusiako Arkeologia Elkarteko kide bihurtu zen, eta esplorazio ugari egin zituen Petersburg, Pskov, Novgorod, Tver, Yaroslavl eta Smolensk probintzietan. 1904an, Putiatin printzearekin elkarlanean, Roeritxek Valdai-n (Piros aintziratik gertu) estazio neolitikoak aurkitu zituen, Errusiako eta Europako espezialisten arreta erakarri zutenak.

1897an, N. Roeritx Petersburgoko Arte Ederren Akademian lizentziatu zen. Bere tesina, «Messenger» mihisea, P. M. Tretiakov errusiar arte bildumagile ospetsuak erosi zuen. V. V. Stasovek, garai hartako kritikari ezagunak, Roeritxen lana estimatu zuen: «Zalantzarik gabe, Leo Tolstoi bisitatu behar duzu... Errusiako lurreko idazle handi berak margolari gisa sagaratu zaitzala». Leo Tolstoirekin izandako bilera probidentziala bihurtu zen Nikolai Roeritxentzat. Berari zuzenduta, Leo Tolstoik esan zuen: «Ez al duzu, kasualitatez, txalupa batean ibai azkar bat zeharkatu? Beharrezkoa da itsasontzia helburua baino goragoko toki batera gidatu, edo ibaiak eramaten du. Gauza bera gertatzen da eskakizun moralen esparruan; beharrezkoa da itsasontzia ahalik eta gorenera bideratzea, bizitzak dena hartzen baitu. Zure mezulariak bolantea oso altu gida dezala, orduan iritsiko da!».

Beste gomendio esanguratsu batzuk eman zizkion Nikolai Roeritxi bere gurasoen etxea sarri bisitatzen zuen apaiz batek ere, Iohánn Kronxtadski aitak, mutikoari osasun ona opa zionean: «Ez zaitez gaixotu! Egintza on bat egin beharko duzu Aberriaren alde». [[Kategoria:Errusiako arkeologoak]] [[Kategoria:Errusierazko idazleak]] [[Kategoria:Sinbolismoaren margolariak]]