María Rosa Alonso
María Rosa Alonso | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Tacoronte, 1909ko abenduaren 28a |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Puerto de la Cruz, 2011ko maiatzaren 27a (101 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | La Lagunako Unibertsitatea |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | akademikoa, filologoa, literatura-kritikaria, literaturan aditua eta unibertsitateko irakaslea |
Kidetza | Royal Economic Society of Friends of the Country of Tenerife (en) |
María Rosa Alonso Rodríguez (Tacoronte, Tenerife, 1909ko abenduaren 28a- Puerto de la Cruz, Tenerife, 2011ko maiatzaren 27a) Kanarietako irakasle, filologo eta saiakeragilea izan zen.[1][2]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tacoronte herrian jaio zen 1909an, eta Rosalía Rodríguez, Guamasako maistra nazionalaren eta Ambrosio Alonsoren, hirugarren seme-alaba izan zen. 1905ean jaio zen, Nieves ahizpa nagusiaren ondoren, Elfidio neba, kazetari eta politikari espainiarra Bigarren Errepublikaren garaian. Bere lehen kazetaritza-artikuluak Maria Luisa Villalba izengoitiarekin sinatu zituen. 1930ean La Tarde egunkarian argitaratutako En torno a los libros de la guerra izeneko argitalpenarekin hasi zen. 1932an Kanarietako Ikasketen Institutuaren sorrera bultzatu zuen eta fundatzaile ere izan zen. Kanariar Museoko kide ere izan zen 1939az geroztik, aurretiaz Viera eta Clavijori buruzko lan batean parte hartu zuen. 1941ean Espainiako Filologian lizentziatu zen Madrilen, eta, besteak beste, Ortega y Gasset eta Américo Castroren ikaslea izan zen.
1942 eta 1953 artean La Lagunako Unibertsitateko Filosofia eta Letren Fakultateko irakaslea izan zen.Madrilgo Unibertsitate Zentralean doktoratu zen 1948an, El Poema de Viana izeneko tesiarekin, XVII. mendeko poema epiko baten azterketa historiko-literarioarekin, lehenik, Dámaso Alonso; gero, Joaquín de Entrambasaguas zuzendua. Hainbat lan eta artikulu argitaratzen jarraitu zuen bere ikerlari ibilbidea. Gainera, bere joera politikoetatik eratorritako arazoengatik Francoren erregimenak zokoratu egin zuen, bere familiaren filiazio errepublikanoa zela eta. Elfidio Alonso neba Batasun Errepublikanoko alderdiko diputatu izan zen, erbestean zegoen eta heriotza-zigorra ezarri zioten. Unibertsitateko katedrara aurkezteko izapideak hasi zituenean, ofizialki ez baina argi esan zitzaion ez zela inoiz katedradun izango. Beraz, unibertsitateko irakaskuntzari uko egin zion eta Venezuelara emigratu zuen 1953an. 1958 eta 1967 bitartean, Espainiako Filologiako irakasle izan zen Andeetako unibertsitatean, Meridan, Venezuelan. 1968an Madrilera joan zen, lan berriak argitaratuz, prosa narratiboa ere landuz eta Politeia fundazioan parte hartuz. Fundazio horrek kultura- eta arte-jarduerak sustatzen eta garatzen zituen. 1999an Tenerifera itzuli zen behin betiko.
Madrileko Filosofia eta Letretako Fakultateko Cuadernos de la Facultad ikasle-aldizkariko idazkaria eta erredaktorea izan zen, baita La Lagunako Unibertsitateko Revista de Historia aldizkariko idazkaria ere.
Sariak eta aintzatespenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Leoncio Rodríguez kazetaritza-saria.
- Literaturako Canarias saria (ex aequo).
- Venezuelako Hezkuntza Ministerioak ekainaren 27ko Aginduaren Brontzezko Domina eman zion.
- Andeetako Unibertsitateak (Venezuela) Ohorezko Diploma eta Zilarrezko Domina eman zizkion.
- Tenerife uharteko urrezko domina eman zioten.
- Tenerifeko Santa Cruz Prentsaren Elkarteko ohorezko kide izan zen.
- Kanarietako Kultura Herrikoiaren Zentroaren 1986ko Espirala jaso zuen.
- Tenerifeko Adiskideen Elkarte Ekonomikoko kide zen.
- 2010ean Kanariar Uharteetako Letren Eguna ospatzea Mari Rosa Alonsoren omenez, Kanarietako Parlamentuaren ebazpen bat betez. Proposamenak 44 erakunde publikoren eta 56 elkarteren, fundazioen, argitaletxeen eta kulturaren munduko pertsona ospetsuen atxikimendua izan zuen.
- Tenerifeko Añaza auzoko Añaza BHI izeneko institutuak izena aldatu eta Mª Rosa Alonso BHIri izena hartu zuen idazleari omenaldi gisa.[3]
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Prentsan egindako kolaborazioez gain, bere literaturaren kritikako lanak nabarmendu ziren, hala nola Espainiako Errenazimentua, Urrezko Mendea, Erromantizismoa eta Modernismoa. Kanarietako literaturari dagokionez, hasieratik gaur egun arte jorratzen du.
- San Borondón, signo de Tenerife (1940)
- En Tenerife, una poetisa. Victoria Bridoux Mazzini 1935-1862 (1940 y 1944).
- Un rincón tinerfeño. La Punta del Hidalgo (1944)
- Con la voz del silencio (1945)
- Otra vez (novela) (1951)
- El Poema de Viana (1952)
- Pulso del tiempo (1953)
- Manuel Verdugo y su obra poética (1955)
- Residente en Venezuela (1960)
- Apuntes de ortografía española con explicaciones de léxico. Para uso de principiantes (1966)
- Sobre el español que se escribe en Venezuela (1967)
- Papeles tinerfeños (1972)
- La ciudad y sus habitantes (1989)
- Santa Cruz, vocación de futuro (1989).
- Las generaciones y cuatro estudios (1990).
- La Luz llega del Este (1998)