Maria Josep Colomer i Luque

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maria Josep Colomer i Luque

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaria Josep Colomer i Luque
JaiotzaBartzelona1913ko martxoaren 31
Herrialdea Katalunia
HeriotzaSurrey2004ko maiatzaren 24a (91 urte)
Hezkuntza
HeziketaCentre de Cultura de Dones Francesca Bonnemaison (en) Itzuli
Hizkuntzakkatalana
Jarduerak
Jarduerakhegazkinlaria, gerra-pilotua eta fighter pilot (en) Itzuli
Zerbitzu militarra
Graduaofizier
Parte hartutako gatazkakEspainiako Gerra Zibila

Find a Grave: 17352661 Edit the value on Wikidata

Maria Josep Colomer i Luque[1] (Bartzelona, 1913ko martxoaren 31Surrey, Ingalaterra, 2004ko maiatzaren 25a), Mari Pepa Colomer izenez ezagunagoa, Espainiako abiazioaren aitzindarietako bat izan zen.[2] 1931n pilotu-lizentzia ofiziala lortu zuen lehen espainiar estatuko lehena, eta lehen hegaldi-irakaslea. Hala ere, 1928ko azaroaren 24an, María Bernaldo de Quirósek pilotu-lizentzia lortu zuen Madrilgo Aeronautika Eskola Nazionalean.[3][4]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kulturaren Institutuan eta Emakumearen Herri Liburutegian egin zituen ikasketak, 1909an Francisca Bonnemaison sortutako erakundean, emakumezko langileek lanbide ikasi eta ondoren beren lanbidean aritzeko aukera izan zezaten. Txikitan, hegan egin nahi zuen, eta bizikletaz joaten zen Kataluniako aerodromora, eta han probatzen zituen hegazkinak mekanikarien zaintzapean.[5]

1930eko maiatzean, Bartzelonako Abiazio Eskolan sartu zen. 17 urterekin eta arauzko hirurogei hegaldi-orduak egin ondoren, 1931ko urtarrilaren 19an, pilotu-lizentzia ofiziala lortu zuen. Haren izendapenak ikusmin handia sortu zuen, La Vanguardia egunkariaren azalean agertu zen eta Bartzelonako Diputazioak omenaldia egin zion.

Titulua lortu ondoren, esperientzia profesionala lortzeko eta inguruko gainerako pilotuen (gizonak) maila berean zegoela frogatzeko, pilotu amateurren zenbait lehiaketatan eta Cardedeuko II. Abiazio Lehiaketan parte hartu zuen, abiazio zibilaren munduan oso ezaguna zen garai hartan. 1932an, Generalitateko Pilots Militars Eskola sortu zen, eta urte horretako urrian ospetsu bihurtu zen Bartzelonako aerodromoan Zeppelin bat lurreratzea lortu zuenean. Gertaera handia izan zen. Ekitaldian parte hartu zuten pertsona guztien artean Dolors Vives Rodón izeneko neska gazte bat zegoen, Lolita Vives izenekoa, eta Espainiako abiazioaren aitzindari gisa jarraitu zuena.[6] Handik hiru urtera, 1935ean, Mari Pepa Espainiako lehen hegaldi-irakaslea izan zen. 1936an, beste lankide batzuekin batera, Kataluniako aireko lehen lan-kooperatiba eta Kataluniako Abiazio Eskola sortu zituen, eta han ere klaseak eman zituen.

Espainiako gerra zibila hasi zenean, Kataluniako Generalitateko Pilotuen Eskolan hasi zen lanean, Zerbitzu Aeronautikoko lehen mailako laguntzaile-mailarekin, eta Espainiako Errepublikako Aire[7] Indarrentzako pilotu berriei formakuntza eman zien.[8]Armadako ofizial izatera iritsi zen eta gerrako pilotuen, hornidurako pilotuaren, anbulantziaren eta propagandaren irakasle gisa aritu zen. Milaka erbesteratu errepublikanori Espainiaren eta Frantziaren arteko muga gurutzatzen lagundu ondoren, gerraren amaieran bera erbesteratu zen, Josep Maria Carreras eta Dexeus pilotuarekin batera, eta gero haren senarra bihurtu izan zenrekin. Lehenbizi Tolosara joan ziren, eta gero Ingalaterrara, han bizi izan zen hil arte. Ingalaterrara heldu zenetik ez zuen inoiz gehiago hegazkin bat pilotatu, eta zergatik galdetu zitzaionean, erantzuna beti izan zen Ingalaterran ez zegoela hegazkinarentzat pilotu gisa lanik.

2003ko martxoan, Kataluniako Generalitateko Kirol Idazkaritza Nagusiak omenaldia egin zion abiazioaren munduan egindako kirol-ibilbideari.[9]Haren errautsak Reuseko hilerrira eraman zituzten.

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Etorbide batek bere izena du El Prat de Llobregaten (Bartzelona) eta Getafen (Madril), kale batek Castelldefelsen (Bartzelona) eta Albaceten, lorategi batzuek Bartzelonan (Bartzelona) eta haur, lehen eta bigarren hezkuntzako eskola batek El Prat de Llobregaten (Bartzelona).
  • 2018ko uztailean, “Herstóricas. Historia, Mujeres y Género” eta “Autoras de Cómic” taldeek kultura- eta hezkuntza-izaerako proiektu bat sortu zuten, emakumeek gizartean egin zuten ekarpen historikoa agerian jartzeko eta ez egoteari buruzko hausnarketa egiteko, karta-joko batean oinarrituta. Karta horietako bat Colomer i Luqueri buruzkoa da.[10][11]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Katalanez) «Maria Josep Colomer i Luque» L'Enciclopèdia.cat. Bartzelona: Grup Enciclopèdia Catalana http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0279113.xml.
  2. País, Ediciones El. (26 de mayo de 2004). Mari Pepa Colomer, primera española que pilotó aviones. .
  3. Mari Pepa Colomer, la primera mujer piloto catalana. .
  4. Palomares, Almudena Orellana. (16 de marzo de 2016). «María Bernaldo de Quirós. Primera aviadora española» Asparkía. Investigació feminista 0 (27): 147–161. ISSN 2340-4795..
  5. Deportivo, Femenino Sport-Sporting. (3 de enero de 2016). «Mari Pepa Colomer, aviadora (1913-2004)» Femenino Sport.
  6. «Las alas de la República | Periódico Diagonal» www.diagonalperiodico.net.
  7. Necrològica a El Mundo (castellà)
  8. Mari Pepa Colomer a "Dones invisibles"
  9. «Mari Pepa Colomer Luque».
  10. «Participa en el Crowdfunding "Herstóricas Pioneras" en Verkami» www.verkami.com.
  11. Madridiario. «Paseos urbanos con historia y mirada feminista» Madridiario.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Maria Antònia Simó i Andreu i Mari Pepa Colomgotter i Luque: dues amigues aitzindariak l'alpinisme i l'aviació catalanes, Pere Ribalta, Arraona. Historia aldizkaria