Nasrudin

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nasrudin
Datuak
IdazleaOdile Wulersse (2010)
Argitaratze-data2005
GeneroaFikzioa
HizkuntzaFrantsesa
HerrialdeaFrantzia
IlustratzaileaRebecca Dautremer
Orrialdeak32
Formatuaalbum ilustratua
ISBN978-84-8394-061-7
Euskaraz
IzenburuaNasrudin
ItzultzaileaNaroa Ogando
ArgitaletxeaIbaizabal
Argitaratze-data2007
Orrialdeak36
Datu gehigarriak
5 urtetik aurrera
XVII. mendeko Nasreddinen irudia. Gaur egun Topkapi jauregiaren museoko liburutegian topa dezakegu, Istanbulen.

Nasrudin Odile Wulersse idazle frantses eta Rebecca Dautremerrek ilustraturiko liburua da. Fikziozko liburua da eta 1998. urtean argitaratu zen lehen aldiz. Euskaraz Nasrudinen inguruko bi ipuin topa ditzakegu: Nasrudin[1] eta Nasrudin eta astoa[2], biak ilustratzaile eta idazle berarenak.

Argumentua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.

Istorio hau arabiar nekazal giroan dago kokatuta. Nasrudin egunero azokara abiatzen da bere aita Mustafa eta astoarekin. Azokan produktu desberdinak saltzen ditzute, hala nola, etxean dituzten oiloak eta oilarrak, haiek sortutako ehuna etab. Saldu nahi dituzten produktu horiek astoaren gainean kokatzen dituzte. Baina egunero azokara iritsi baino lehen Nasrudin etxera itzultzen da jendearen kritikekin lotsatu egiten delako. Jendearen kritikak entzutean, egunero aita-semeak modu desberdin batean joaten dira azokara; lehen egunean aita astoaren gainean doa, bigarrenean berriz semea astoaren gainean jartzen da eta aita berriz oinez doa, hurrengo egunean biak asto gainean doaz, biharamunean biak oinez etab. Baina jendeak haiek astoari ematen dioten erabilerari buruz hitz egiten jarraitzen du eta Nasrudin kritikekin lotsatu egiten da. Aitak berriz, lasai hartzen du kontu hau. Istorioaren mezua honakoa da: besteen komentarioei ez zaiela garrantziarik eman behar eta nork bere iritzi eta kriterioak izan behar dituela.

Pertsonaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nasrudin[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nasrudin Mustafaren semea da eta elkarrekin bizi dira. Istorioan ez dago ez amaren ez anai-arreben presentziarik. Bera mutiko gazte eta beltzarana da eta gainerakoek bere familiaz eta beraz esaten dutena asko kezkatzen dio. Mutil zintzoa, maitakorra eta oso sentibera da. Nasrudin personaia dinamikoa da bere izaeran bilakaera bat ematen delako.

Mustafa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mustafa Nasrudinen aita da. Mustafa eta bere familia azokan saltzen dituzten produktuei esker bizi dira. Istorioan zehar Mustafak erakusten duen jarrera oso maitakorra da bere semea lotsatzen den bakoitzean eta bere ustez egokiena dena egitera animatzen baitu. Besteen kritikak eta burlak entzun arren ez da bere onetik ateratzen.

Astoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Istorioaren amaierara arte ezin da jakin astoa nolakoa den eta zer sentitzen duen bere lana egiterako orduan. Amaieran, aldiz, zamarik eraman behar ez duenean astoa inoiz baino arinago pausoz eta pisuz diala dio, baita pozak zoratzen ere.

Ilustrazioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Rebecca Dautremer ilustratzailearen ilustrazioei dagokionez, erabiltzen diren koloreak anitzak dira. Kolore zuriaren presentzia nabaria den arren, horia, hare kolorea, urdina zein kolore marroia ere agertzen dira nahiz eta hauen presentzia urriagoa den. Bidaia bat hasten den aldiro ilustratzaileak fondo txuria erabiltzen du pertsonaiak irudikatzeko, eta Nasrudinez ahoz adierazten duena irudikatzen du, hau da, non eta nola eseriko den, horrela irakurleak arreta pertsonaiengan jartzen du. Gainera, ilustrazio hauek argi azaltzen dituzte pertsonaien sentimenduak, hala nola, Nasrudinen lotsa, aitaren pazientzia edo begira agertzen diren pertsonaien isekak. Irudiek kutsu Barrokoa dute, egilearen marrazteko eran oso ohikoa da eta pertsonaiak eremu handi homogeneneoetan kokazen dira. Egoerak behin eta berriz erripikatzen direnean ilustratzaileak argiari eta giroari garrantzia ematen dio eta dauden objektu eskasei goxotasuna ematen die.[3][4]

Egitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Liburu honen egitura errepikakorra da, goizero Nasrudinek bere aitari azokara eraman behar duena astoaren gainean kokatzen laguntzen dio eta biak batera azokara joaten dira. Errepikatzen ez den bakarra, egunero aita semeak era desberdin batean joaten direla da. Hau da, egun batean aita da astoaren gainean doana, beste batean semea, hurrengoan egunean biak doaz etab. Baina jendeak nola doaozen ikustean, aita-semeak kritikatzen dituzte. Hau ere errepikatu egiten da egunero gauza bera gertatzen baita eta Mustafak persona horiei erantzuten dien arren Nasrudinek etxera bueltatzea nahiago du.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nasrudin Sufi tradizio herrikoiko pertsonaia mitikoa da. Nasreddin, Nasr Eddin, Nasrudin etab. izendatzeko modu ezberdinak izan ditu Sufí tradizioko pertsonaia honek. Anatoliako penintsulan bizi omen zen XIII eta XV mende bitartean baina pertsonaia bera baino garrantzitsuagoak dira Nasreddinen istorioak. Irakaskuntza eta bizitzeko modu bat islatzen dute istorio horiek. Normalean Islamismoaren jokabide desegokiei kritika bat egiteko erabiltzen da. Sarritan urrutikoak izanik hurbilekotzat hartu ahal diren istorio barregarriak. Sufi tradizioak Nasrudin pertsonaia era desberdinetan erabiltzen du, Nasrudin mulá (irakasle) bat da eta pertsonaia ezberdinak irudikatzen ditu istorioaren arabera (batzuetan heldua, besteetan umea, batzuetan jakintsua eta besteetan ikaslea) txisteak eta istorio laburrak kontatzeko, irakaskizunak transmitizeko helburuarekin.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Weulersse, Odile, 1938-. (2006). Nasrudín. (4 ed. argitaraldia) Editorial Edelvives ISBN 978-84-263-6124-0. PMC 991773343. (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
  2. Weulersse, Odile.. (2007). Nasrudin eta astoa. Ibaizabal ISBN 84-8394-062-0. PMC 907410074. (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
  3. (Gaztelaniaz) Nasrudín. 2007-01-28 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
  4. (Gaztelaniaz) González, Luis Daniel. (2019-10-01). «Nasrudín» Libros para Jóvenes (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]