Shreken fandom-a

Wikipedia, Entziklopedia askea

Shrek-en frankizia DreamWorks animazio-estudiokoa da eta William Steig-ek idatzitako izen bereko liburuan oinarrituta dago. 2009. urteaz geroztik Interneten hasi zen fandom underground handi bat du. Pertsona batzuek sumatzen dute frankizia horren zaleek filmekiko gustu ironikoa dutela, eta horregatik daude pertsonaia nagusian oinarritutako hainbat meme sexual esplizitu. Kidetasun mota horren adibiderik nabarmenena 2013ko metameme bat da, Shrek is love, Shrek is life izeneko bideo batean oinarritua, eta 4chan/b/taulan sortu zen. Shreken jarraitzaileei "Brogres" esaten zaie, "Bronies" hitzetik eratorritako izena, My Litte Pony: Friendship is magic programako jarraitzaile nerabeek eta helduek erabiltzen dutena. Interneteko frankiziaren aldeko fanatismoaren ondorioz, Source Filmmaker-en softwarearekin egindako "Shrek-en mugimendu zinegile" bat sortu da, animatzaileek pertsonaia nagusian oinarritutako bideoak egin ditzaten. New York aldizkariaren arabera, Shrek "Dank kultura konplexu eta landuaren zaindarietako bat da" [gehiegizkoegiak diren eta zentzurik ez duten memeak, ironikoak izateraino][1]

2001 – 2012: aurrekariak eta hasierak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2001ean estreinatutako Shrek filma William Steigek idatzitako izen bereko liburu ilustratuan oinarrituta dago. Ekoizpen zinematografiko horrek kritikarien goraipamena jaso du eta Oscar sari bat irabazi zuen; bestalde, Shrek 2 (2004) pelikularen jarraipena, garai hartan, AEBetako leihatilaren historian diru-bilketa handiena izan zuen film animatua izan zen. Hala ere, The Atlantic aldizkariko The wire saileko berriemaile Dave Simsek bigarren filma izendatu zuen gainbeheraren hasiera, frankiziaren kalitateari eta arrakasta komertzialari dagokienez; izan ere, idatzi zuenez, haren ondorioetako bat ere ez zen gogoangarria, umorea "gustu txarreko txantxetan eta ospetsuen parodia txarretan" oinarritzen baitzen. Era berean, Simsek ohartarazi zuenez, "Shreken kaskarkeria hain zen barregarria, ezen Interneteko umorezko iragazki batzuen bidez manipulatu baitzen azkenean, eta horrek zintzotasun eta surrealismo nahasketa bitxia ekarri zuen". The Daily Dot-ek idatzi zuenez, jarraitzaileek beren komikiak eta ilustrazioak sortu eta igotzen zituzten bitartean, 2001ean lehen filma DeviantArt bezalako lekuetara atera zenetik, "11 urte inguru behar izan zituen Interneten Shrekiko obsesioa zerbait barregarritik ia kultu-izaera izatera aldatzeko".[2]

Shreken Facebookeko orrialde ofiziala 2009ko abenduaren 1ean kaleratu zuen DreamWorksek. Ikerketa frankiziatik eratorritako produktu eta sekuelak sustatzeko erabili zuen pertsonaia nagusiaren bitartez, Shrek, zeinak bere jarraitzaileei "hitz egiten" baitzien argitalpenen bidez. Argitalpen horiek oso ezagunak izan ziren eta garai hartako beste edozein promozio-argitalpen baino 1.000 eta 2000 ikuspegi gehiago irabazi zituzten.[2]

2010ean, Shrek Forever After estreinatu zen urtean, "Cmara" erabiltzaileak Shadow begs Shrek izeneko komiki bat argitaratu zuen DeviantArt-en, Shadow el erizo Sonic the Hedgehog telesaileko pertsonaiarekin parekatuz. Kotakuko idazle batek teorizatu zuen bi pertsonaia horiek parekatzeko balizko arrazoi bat "haurrentzako gauzetarako bikainegiak balira bezala jokatzen saiatzea" zela. Sofistikatuegiak, zakarregiak balira bezala. Bata bestearentzat eginak zeuden, eta 12 eta 34 urte bitarteko mila milioi pertsonarentzat, gutxi gorabehera ".[3] Komikia biral bihurtu zen[4] eta ondoren meme batzuk etorri ziren, The Week-eko Scott Meslow kazetariak honela deskribatu zuena barne: "Txiste izugarriak, gaizki egindako photoshopak, fanfics bizarroak", gehienak eduki sexual esplizituarekin, eta Shrek-en inguruan biraka zebilen izugarrikeria joko bat, jokalaria zingira batean zehar zelatatuz.[4] Shrek-en fan art-ak biltzen dituzten zerrendak egon dira, CollegeHumor-en Dorkly webguneko Chloe Cole-ren 2014ko urtarrileko zerrenda bat barne.[5] eta Daniel Dominguez, Smosh webgunearen idazle ofizialaren beste bat, Shrek deseroso sexualen fan art 20 pieza ", 2013ko azaroan argitaratua.[6]

2012 – Gaur egun: ShrekChan, Shrek is Love, Shrek is Life[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2012ko maiatza ShrekChan-en jaurtiketa markatu zuen, Shrek-en jarraitzaileentzako 4chan-en tankerako imageboard bat, modu satirikoan eta batzuetan modu serioan Shrek-en sagarekin zerikusia duen edozer komentatzeko erabiltzen zena. Shreken jarraitzaileek "Bronies" izenez ezagutzen den adiskidetasunaren magia deitzen diote My Little Ponyren jarraitzaile helduei. Foroak 500.000 bisitari bildu zituen 2014ko martxoaren 22an.[2] 2013an, The Daily Dot-ek "maila zoro eta berri" gisa deskribatu zuenera iritsi zen Shrek Is Love, Shrek Is Life izeneko bideo fanmade batekin, 4chan-en argitaratutako istorio baten egokitzapen bat, bederatzi urteko haur baten eta Shrek-en arteko sexu-topaketa bat deskribatzen zuena, mutikoaren aitak Shrek-ekiko obsesioagatik errieta egin ondoren.[2] Bideoan oinarritutako metameme bat 4chan-eko foro paranormalean argitaratu zen 2013ko urtarrilaren 31n, eta horrek post horretan inspiratutako "ilustrazio asaldatzaile" asko online argitaratzera eraman zuen.[2] Bideoaren bikoizketa asko ere argitaratu ziren, bideoa eta bere erreprodukzioak batuta 90 milioi bistaratze baino gehiago 2016ko maiatzean.

2014ko martxoaren 25ean, bideoa "Cartoon Brew webgunearen aipagarria" izan zen.[7] Eta 13. lekua eman zitzaion webgunean argitaratutako "2014ko istorioen 20. Top" ean.[8] Bideoa Ashley Feinberg Gizmodo idazlearen zerrendan ere agertu zen, "Youtubeko 11 bideo bitxienen" zerrendan.[9]

2014an, ShrekChanek foroaren sortzailearen mezu batekin itxi zuen:

"Shreken memea hilda dago, hau ez jarraitzeko ordua da. Saihestezina da eta noizbait gertatu behar du. Shrek-en filmak benetan maite dituzuen askok pentsa dezakete ShrekChan-en itxiera ideia txarra dela, baina espero dut beste webgune bat aurkitzea Shrek-enganako maitasunari buruz eztabaidatzeko."[4]

PC Magazine aldizkariaren ingelesezko bertsioko kazetari batek honela deskribatu zuen "Source Filmmaker-en mugimendu underground ero eta dibertigarrienetako bat": "Shrek-en mugimendu zinegile bat". Bertan, Source Filmmaker-en hainbat animatzailek bideo sorta bat egin zuten Interneten Shrek-ekin izandako obsesiotik abiatuta.[10] Bideoek pertsonaia glitx, irudi beldurgarri eta Smash Mouthen erreferentzien barruan erakusten dute ". Bideo horien artean, "Shrek It Ralph" eta "Shreking Ball" parodiak sartu dira, baita Shrek Gets Spooked (Shrek beldurtzen dute) ere, R. L. Stineren Goosebumps eleberri sortarekin egindako parodia, 2015eko urria baino lehen ia bi milioi ikustaldi zituena.[10] 2018ko azaroan, Shrekfest jaialdiaren antolatzaile den 3GI komedia-taldeak Shrek Retold kaleratu zuen, Shrek-en filma parodiatzen duen bertsio berria. Ekoizpen hau 200 artista baino gehiagoko talde batekin lortu zen.[11][12] Shrek 2 Retold izeneko jarraipena urtebete geroago estreinatu zen, 2019ko Shrekfest-en promozio-trailerra aurkeztu ondoren.

Analisia eta harrera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Smash Mouth pop rock taldearen fan art txarra, Shreken animazioak eta "All Star" abestiarekiko leialtasuna, serieko lehen filmean agertzen dena, Shrekiko interneten obsesioaren ezaugarritzat ere hartzen dira. Simsek idatzi zuen Shreken jarraitzaileen Interneteko zaletasunaren arrazoi posibleetako bat zela frankizia "hasieran zirraragarria zen guztiaren" irudikapena zela, eta 2000. hamarkadaren hasieran "maitatzen ditugun hainbeste gauzaren erreferentea dela, hutsik dauden gauzez ohartu aurretik". Beste meme batzuekin bezala, Ockhamen labana arrakastaren faktore bat dela ere idatzi zuen: "Shrekek aurpegi dibertigarria du, eta aurpegi hori leku arrotzetan jartzen duzunean, emaitza barre merkea da". Shrekiko lineako pertzepzioa ere ironikoa da. Know Your Meme-ko ikertzaile ohiak, Amanda Brennan-ek, "Brony kulturaren subertsio" gisa deskribatu zuen hori, "Asmo onez egindako haur-kutsu bat hartu baitzuen, ironiazko estimazio bihurtzeko".[2] Simsek antzeko sentimendu bat partekatu zuen Shrek-i buruz, Interneteko beste meme batzuk bezala, "Kolektiboki onartutako txiste erraldoi bat" zela azpimarratuta. Inork ez du esaten Shrek-en saga maisulan zinematografikoa denik, Dreamworks-ek kareletik ahal bezain gogor bota zuenean ere ".

Alan Hansonek, The Awl-erako kolaboratzaileak, ShrekChan-i eta antzeko guneei barre egiten zienak, Shrek-ekiko obsesioaren alderik ilunena aurkitu zuen Interneten:

"Shrek-i buruzko edukietako asko bera da errezeloz imintzio izugarriak egiten. Haurren filmak eta maitagarrien ipuinak berez dira ilunak, eta Shrek bera haien alderik ilunena erakusten saiatzen da; beraz, ia naturala da Shreken "zingiran" barneratzea, "Drek" deritzoten horretan. Shrek maitasuna bada, Drek da Shrek ez den guztia."

Hansonek jarraitzaileen sailak "zingira" gisa deskribatu zituen, eta hori "zoragarria da, zure espazioa delako eta ondo sentiarazten zaituzten gauzez beteta dagoelako, baita gauza horiek nazkagarriak direnean edo besteak nahigabetzen dituztenean ere". Idatzi zuen, halaber, Shrek gustatzen ez zitzaien pertsonei "Farquaads" deitzen zitzaiela, baina horren ondoren, tamalez, irain asko izaten dituzte, besteak beste, arrazazko irainak eta irain homofobikoak (f-word eta n-word) ".

Bikoizketaren eragina Latinoamerikan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shrek-en bikoizketa Latinoamerikarra funtsezko faktorea izan zen Latinoamerikan fandoma ezartzeko; izan ere, Shrek-en 4 filmen bikoizketak zentzu bikoitzeko txiste ugari zituen Latinoamerikako umorean eta Mexikoko herri-kulturari erreferentzia herrikoiak egiten zizkion, eta horrek ezagun egiten zuen publiko latindarra, Eugenio Derbez, Burro bikoizteko ardura izan zuen aktorea, film guztietan bikoizten baitzuen: "Astoaren elkarrizketekin nik nahi dudan ia guztia egiten uzten didate, eta uste dut horregatik oso harrera ona izan duela Latinoamerikako ikusleengan. Oro har, astoa mexikarraren adierazgarri den animalia dela uste dut, eta asmo horrekin egiten dut bikoizketa." Gainera, aktoreak adierazi zuen astoaren interpretazioa Eddie Murphy komediagileak egindako bertsio originala baino ikonikoagoa bihurtu zela, izan ere, Latinoamerikako publikoak bere bertsioa komediante estatubatuarrarena baino nahiago izan zuela kontatu zuen: "Nire astoak ingelesezko bertsioan baino eragin handiagoa izan du; ez dut esan nahi hobea denik, Eddie Murphy errespetatzen eta miresten dut, baina, behin betiko, gaztelaniazko bikoizketak bere bizitza propioa izan du."[13]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Ingelesez) Feldman, Brian. (2016-07-19). «America Inspired by Teen Protester’s Call at RNC: ‘Make Memes Great Again’» Intelligencer (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  2. ↑ a b c d e f (Ingelesez) «Why the Internet is freakishly obsessed with Shrek» The Daily Dot 2014-03-27 (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  3. ↑ (Ingelesez) «The Internet's Shrek Obsession, Explained» Kotaku (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  4. ↑ a b c (Ingelesez) «How Shrek went from the world's biggest animated franchise to the internet's creepiest meme» The Week (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  5. ↑ «The Most Upsetting Shrek and Shadow Fan Art On the Internet - Dorkly Post» web.archive.org 2018-12-03 (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  6. ↑ «20 Uncomfortably Sexual Pieces Of Shrek Fan Art | SMOSH» web.archive.org 2018-02-22 (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  7. ↑ (Ingelesez) «'Shrek is Love, Shrek is Life' by Airplane Randy (NSFW)» Cartoon Brew 2014-03-25 (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  8. ↑ (Ingelesez) Amidi, Amid. (2014-12-27). «The Top 20 Stories of 2014 on Cartoon Brew» Cartoon Brew (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  9. ↑ (Ingelesez) «11 of the Weirdest Videos on YouTube» Gizmodo (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  10. ↑ a b (Ingelesez) «Valve's Movie Brats: Inside the Source Filmmaker Community» PCMAG (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  11. ↑ (Ingelesez) «Shrek is getting the deranged, scene-by-scene remake it deserves» The A.V. Club (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  12. ↑ (Ingelesez) Kooser, Amanda. «200 people remade Shrek and now it's totally hallucinogenic» CNET (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).
  13. ↑ (Gaztelaniaz) «Eugenio Derbez presume que su burro impacta más que el de Murphy» El Informador :: Noticias de Jalisco, México, Deportes & Entretenimiento (Noiz kontsultatua: 2022-04-21).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Shreken_fandom-a&oldid=8921021"(e)tik eskuratuta