Vanderlan da Silva Bolzani
Vanderlan da Silva Bolzani | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | João Pessoa, 1949ko azaroaren 19a (74 urte) |
Herrialdea | Brasil |
Hezkuntza | |
Heziketa | Federal University of Paraíba (en) |
Hizkuntzak | portugesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | kimikaria |
Enplegatzailea(k) | São Paulo State University (en) |
Jasotako sariak | ikusi
|
Vanderlan da Silva Bolzani (Santa Rita, 1949ko azaroaren 19a) Brasilgo kimikaria da Estatuko Unibertsitate Paulistan. Brasilgo Elkarte Kimikoko lehendakaria izan zen, eta 2011n, American Chemical Society – Kimika Puru eta Aplikatuko Nazioarteko Batasuna delakoaren Kimika eta Ingeniaritza Kimikoko Emakume Goraipagarrien Saria jaso zuen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bolzani Santa Ritan jaio zen eta João Pessoan hazi zen, Paraíban.[1] Amona Indiatik zetorren, eta Bolzanik gogoratzen du azafrai eta pigmentu naturalekin jolastea amonaren baserrian.[2] Gurasoak Portugalgo herentziakoak eta [|Tabajara]] etniakoak ziren.[3] Txikitan, arrantzaleen kolonian ikasi zuen Formosako hondartzan, eta mundu naturalaz arduratu zen.[4] Institutuan zientzietan espezializatu zen.[4] Farmaziako lizentziatura lortu zuen Paraíbako Unibertsitate Federalean.[5] Unibertsitateko ikasketetan, kimika organikoan eta analitikoan interesa agertu zuen.[6] Estatuko Unibertsita Paulistara joan zen 1975ean, eta kimika organikoan espezializatu zen.[7][8] Hasieran Paulo de Carvalhorekin lan egiteko asmoa zuen, baina bat-batean bihotzekoak jota hil zen.[9] Gainera, Estatuko Unibertsitate Paulistara iritsi zenean, epilepsia pairatzen zuen biologiako ikasle batekin gela bat partekatu zuen.[10] Hasiera zaila izan arren, Otto Gottlieb ikuskatzaile berria aurkitzea lortu zuen Bolzanik. Mikania hirsutissimalandarearekin lan egin zuen eta 1977an masterra eta 1982an doktoretza lortu zituen.[11] Bere Master tesia Amazoniako oihaneko Euphorbiaceae kontutan hartu zuen.[12] Bere doktore-tesirako, botanikaren, taxonomiaren eta Rubiacielen biologiaren alderdi teorikoetan kontzentratu zen.[13] Trukaketa Akademikorako Alemaniako Zerbitzuaren (DAAD) beka bat jaso zuen Hannoverko Unibertsitatean lan egiteko. Doktoratu ondoko bekaduna izan zen Virginiako Institutu Politeknikoan eta Estatuko Unibertsitatean.[14]
Ibilbide zientifikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bolzani Estatuko Unibertsitate Paulistako fakultateko kide izendatu zuten.[15] 1998an, produktu naturalen biosaiakuntza, biosintesi eta ekofisiologiarako zentroa (NuBBE) ezarri zuen.[16] Produktu kloraturik edo disolbatzaile toxikorik erabiltzen ez duen laborategi ekologikoa da NuBBE.[16] Bere ikerketa landareen zientziaren inguruan oinarritzen da, bereziki, isolamenduaren inguruan eta haien metabolito eta peptido sekundarioen azterketan.[17] Piperidinaren alkaloideen biosintesia aztertu du.'[15] Brasilgo biodibertsitatea aztertu zuen eta teknologia berriei eta politika zientifikoei dei egin die Brasilgo oihan tropikala babesten laguntzeko.[18] Ordutik, fitokimika eta onddo endofitikoak ikasi ditu.
Zerbitzu akademikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2009tik, Bolzanik Estatuko Unibertsitate Paulistako Berrikuntza Agentziako alboko zuzendari izan zen.[16] Hainbat kanpaina egin ditu emakumezko zientzialariei karrera akademikoan laguntzeko.[19] 2012an, Bolzani L'Oréal-UNESCO Zientzia arloko Emakumeentzako Sarien aholku-batzordearekin elkartu zen.[20]
Sariak eta ohoreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2008 Brasilgo Kimika Elkarteko[21] lehendakari hautatua
- 2010 Royal Society of Chemistryko[22] kide hautatua
- 2011 Brasilgo Zientzia[23] Akademiarako hautatua
- 2011 Brasilgo[24] Elkarte Kimikoko Simão Mathias domina
- 2011 American Chemical Society – Kimika Puruko eta Aplikatuko[25][26][27] Nazioarteko Batasunaren Zientzia Kimikoetako eta Ingeniaritza Kimikoko Emakume Goraipagarrien Saria
- 2013 Munduko Zientzia Akademiarako [23] (TWAS) hautatua
- 2014 Capes-Elsevier saria[28]
- 2015 Progresso da Ciênciarako Brasileira elkarteko lehendakariordea[29]
- 2015 Brasilgo Kimika Elkarteko[29] Kurt Politzer Berrikuntza Teknologikoaren Saria
- 2018 São Paulo Estatuko Ikerketari Laguntzeko Fundazioaren [30] Kontseilu Nagusiko kidea
2019an jakinarazi zen Brasilgo Kimikako Elkarteak emakumezko zientzialarientzako Vanderlan da Silva Bolzani saria sortuko zuela.[31]
Argitalpen aipagarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bere argitalpenen artean, hauek nabarmentzen dira:
- Bolzani, Vanderlan da Silva. (2002). «Produtos naturais: atualidade, desafios e perspectivas» Química nova: 45–61..
- Bolzani, Vanderlan da Silva. (2006). «Os produtos naturais e a química medicinal moderna» Química nova: 326–337..
- Bolzani, Vanderlan da Silva. (2000). «Antifungal amides from Piper hispidum and Piper tuberculatum» Phytochemistry 55: 621–626..
Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bolzani graduondoko ikasketak egiten zituen artean, Jorge Bolzani soziologoa ezagutu eta 1977an berarekin ezkondu zen. Bi seme-alaba izan zituzten elkarrekin. Jorge Bolzani 2011n hil zen.[16]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.
- ↑ «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
- ↑ a b «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
- ↑ «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ Packers, Export; says, Movers. New Advisory Board members for NPR – Natural Products Blog. .
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
- ↑ a b «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
- ↑ a b c d «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
- ↑ «Prof. Dr. Vanderlan Bolzani | 3rd Brazil-Spain Workshop on Organic Chemistry» bswoc2012.galoa.com.br.
- ↑ VALLI, MARILIA; RUSSO, HELENA M.; BOLZANI, VANDERLAN S.. (16 de abril de 2018). «The potential contribution of the natural products from Brazilian biodiversity to bioeconomy» Anais da Academia Brasileira de Ciências 90 (1 suppl 1): 763–778. doi: . ISSN 1678-2690..
- ↑ Santos, Natacha Carvalho Ferreira; Valli, Marilia; Bolzani, Vanderlan da Silva. (24 de abril de 2019). «A brief overview on Brazilian women in chemistry» www.ingentaconnect.com.
- ↑ «Vanderlan da S. Bolzani | Plant Science 2017 | Conferenceseries» europe.plantscienceconferences.com.
- ↑ Moreno2019-04-03T09:30:00+01:00, Santiago Sáez. «Fears for academic freedom as Brazil's political climate deteriorates» Chemistry World.
- ↑ «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
- ↑ a b «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
- ↑ «FAPESP :: FAPESP Panels - Vanderlan da Silva Bolzani» www.fapesp.br.
- ↑ «Distinguished Women Chemistry/Chemical Engineering Award :: ChemViews Magazine :: ChemistryViews» www.chemistryviews.org.
- ↑ Santos, Natacha Carvalho Ferreira; Valli, Marilia; Bolzani, Vanderlan da Silva. (2019). «A brief overview on Brazilian women in chemistry» Pure and Applied Chemistry 91 (4): 743–749. doi: . ISSN 1365-3075..
- ↑ «IUPAC Distinguished Women in Chemistry» IUPAC 100.
- ↑ Elsevier. «Awards recognize women scientists in Brazil» Elsevier Connect.
- ↑ a b SBQ lança Prêmio "Vanderlan da Silva Bolzani" – SBPC. .
- ↑ «Vanderlan Bolzani appointed to the Fapesp Conselho Superior» CIBFar.
- ↑ «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.