Vanderlan da Silva Bolzani

Wikipedia, Entziklopedia askea
Vanderlan da Silva Bolzani

Bizitza
JaiotzaJoão Pessoa1949ko azaroaren 19a (74 urte)
Herrialdea Brasil
Hezkuntza
HeziketaFederal University of Paraíba (en) Itzuli
Hizkuntzakportugesa
Jarduerak
Jarduerakkimikaria
Enplegatzailea(k)São Paulo State University (en) Itzuli
Jasotako sariak

Vanderlan da Silva Bolzani (Santa Rita, 1949ko azaroaren 19a) Brasilgo kimikaria da Estatuko Unibertsitate Paulistan. Brasilgo Elkarte Kimikoko lehendakaria izan zen, eta 2011n, American Chemical SocietyKimika Puru eta Aplikatuko Nazioarteko Batasuna delakoaren Kimika eta Ingeniaritza Kimikoko Emakume Goraipagarrien Saria jaso zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bolzani Santa Ritan jaio zen eta João Pessoan hazi zen, Paraíban.[1] Amona Indiatik zetorren, eta Bolzanik gogoratzen du azafrai eta pigmentu naturalekin jolastea amonaren baserrian.[2] Gurasoak Portugalgo herentziakoak eta [|Tabajara]] etniakoak ziren.[3] Txikitan, arrantzaleen kolonian ikasi zuen Formosako hondartzan, eta mundu naturalaz arduratu zen.[4] Institutuan zientzietan espezializatu zen.[4] Farmaziako lizentziatura lortu zuen Paraíbako Unibertsitate Federalean.[5] Unibertsitateko ikasketetan, kimika organikoan eta analitikoan interesa agertu zuen.[6] Estatuko Unibertsita Paulistara joan zen 1975ean, eta kimika organikoan espezializatu zen.[7][8] Hasieran Paulo de Carvalhorekin lan egiteko asmoa zuen, baina bat-batean bihotzekoak jota hil zen.[9] Gainera, Estatuko Unibertsitate Paulistara iritsi zenean, epilepsia pairatzen zuen biologiako ikasle batekin gela bat partekatu zuen.[10] Hasiera zaila izan arren, Otto Gottlieb ikuskatzaile berria aurkitzea lortu zuen Bolzanik. Mikania hirsutissimalandarearekin lan egin zuen eta 1977an masterra eta 1982an doktoretza lortu zituen.[11] Bere Master tesia Amazoniako oihaneko Euphorbiaceae kontutan hartu zuen.[12] Bere doktore-tesirako, botanikaren, taxonomiaren eta Rubiacielen biologiaren alderdi teorikoetan kontzentratu zen.[13] Trukaketa Akademikorako Alemaniako Zerbitzuaren (DAAD) beka bat jaso zuen Hannoverko Unibertsitatean lan egiteko. Doktoratu ondoko bekaduna izan zen Virginiako Institutu Politeknikoan eta Estatuko Unibertsitatean.[14]

Ibilbide zientifikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bolzani Estatuko Unibertsitate Paulistako fakultateko kide izendatu zuten.[15] 1998an, produktu naturalen biosaiakuntza, biosintesi eta ekofisiologiarako zentroa (NuBBE) ezarri zuen.[16] Produktu kloraturik edo disolbatzaile toxikorik erabiltzen ez duen laborategi ekologikoa da NuBBE.[16] Bere ikerketa landareen zientziaren inguruan oinarritzen da, bereziki, isolamenduaren inguruan eta haien metabolito eta peptido sekundarioen azterketan.[17] Piperidinaren alkaloideen biosintesia aztertu du.'[15] Brasilgo biodibertsitatea aztertu zuen eta teknologia berriei eta politika zientifikoei dei egin die Brasilgo oihan tropikala babesten laguntzeko.[18] Ordutik, fitokimika eta onddo endofitikoak ikasi ditu.

Zerbitzu akademikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2009tik, Bolzanik Estatuko Unibertsitate Paulistako Berrikuntza Agentziako alboko zuzendari izan zen.[16] Hainbat kanpaina egin ditu emakumezko zientzialariei karrera akademikoan laguntzeko.[19] 2012an, Bolzani L'Oréal-UNESCO Zientzia arloko Emakumeentzako Sarien aholku-batzordearekin elkartu zen.[20]

Sariak eta ohoreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2019an jakinarazi zen Brasilgo Kimikako Elkarteak emakumezko zientzialarientzako Vanderlan da Silva Bolzani saria sortuko zuela.[31]

Argitalpen aipagarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere argitalpenen artean, hauek nabarmentzen dira:

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bolzani graduondoko ikasketak egiten zituen artean, Jorge Bolzani soziologoa ezagutu eta 1977an berarekin ezkondu zen. Bi seme-alaba izan zituzten elkarrekin. Jorge Bolzani 2011n hil zen.[16]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  2. «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.
  3. «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
  4. a b «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  5. «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
  6. «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.
  7. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  8. Packers, Export; says, Movers. New Advisory Board members for NPR – Natural Products Blog. .
  9. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  10. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  11. «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
  12. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  13. «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  14. «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
  15. a b «BrazMedChem 2012» www.ufrgs.br.
  16. a b c d «Vanderlan da Silva Bolzani: The chemistry of natural products | Revista Pesquisa Fapesp» revistapesquisa.fapesp.br.
  17. «Prof. Dr. Vanderlan Bolzani | 3rd Brazil-Spain Workshop on Organic Chemistry» bswoc2012.galoa.com.br.
  18. VALLI, MARILIA; RUSSO, HELENA M.; BOLZANI, VANDERLAN S.. (16 de abril de 2018). «The potential contribution of the natural products from Brazilian biodiversity to bioeconomy» Anais da Academia Brasileira de Ciências 90 (1 suppl 1): 763–778.  doi:10.1590/0001-3765201820170653. ISSN 1678-2690..
  19. Santos, Natacha Carvalho Ferreira; Valli, Marilia; Bolzani, Vanderlan da Silva. (24 de abril de 2019). «A brief overview on Brazilian women in chemistry» www.ingentaconnect.com.
  20. «Vanderlan da S. Bolzani | Plant Science 2017 | Conferenceseries» europe.plantscienceconferences.com.
  21. Moreno2019-04-03T09:30:00+01:00, Santiago Sáez. «Fears for academic freedom as Brazil's political climate deteriorates» Chemistry World.
  22. «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
  23. a b «Unesp - Universidade Estadual Paulista - Portal» www2.unesp.br.
  24. «FAPESP :: FAPESP Panels - Vanderlan da Silva Bolzani» www.fapesp.br.
  25. «Distinguished Women Chemistry/Chemical Engineering Award :: ChemViews Magazine :: ChemistryViews» www.chemistryviews.org.
  26. Santos, Natacha Carvalho Ferreira; Valli, Marilia; Bolzani, Vanderlan da Silva. (2019). «A brief overview on Brazilian women in chemistry» Pure and Applied Chemistry 91 (4): 743–749.  doi:10.1515/pac-2018-1002. ISSN 1365-3075..
  27. «IUPAC Distinguished Women in Chemistry» IUPAC 100.
  28. Elsevier. «Awards recognize women scientists in Brazil» Elsevier Connect.
  29. a b SBQ lança Prêmio "Vanderlan da Silva Bolzani" – SBPC. .
  30. «Vanderlan Bolzani appointed to the Fapesp Conselho Superior» CIBFar.
  31. «Brazilian Society of Chemistry – SBQ creates Vanderlan da Silva Bolzani Award» CIBFar.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]