Zibilen ebakuazio britainiarra Bigarren Mundu Gerran

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zibilen ebakuazio britainiarra Bigarren Mundu Gerran
Irudia
Motaebakuazio
Denbora-tarte1939ko irailaren 1a - 
GaraiaBigarren Mundu Gerra
HerrialdeaErresuma Batua
GatazkaBigarren Mundu Gerra

Bigarren Mundu Gerran Britainia Handian zibilen ebakuazio mugimendu handiak egin ziren. Helburua zen biztanleria, bereziki haurrak, babestea hirietako aireko bonbardaketekin lotutako arriskuetatik, eta arrisku txikiagoko eremuetara eramatea.

"Operation Pied Piper" izenarekin, 1939ko irailaren 1ean hasi zen ahalegina, eta 1,5 milioi pertsona birkokatu zituzten ofizialki. 1940ko ekainean, itsas inbasioa espero zenean, beste ebakuazio eta ofizial batzuk gertatu ziren hegoaldeko eta ekialdeko kostetatik, eta The Blitz 1940ko irailean hasi zenean, kaltetutako hirietatik. Erresuma Batutik Britainiar Inperioko beste leku batzuetara ere egin ziren ebakuazio ofizialak, eta ofizialak ez ziren ebakuazio asko egin ziren Erresuma Batuan zehar. Zibilen beste mugimendu masibo batzuk ere izan ziren: Kanaleko Uharteetatik etorritako herritar britainiarrak eta Europa kontinentaletik etorritako pertsona desplazatuak.

Ebakuazioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ia 3,75 milioi pertsona lekualdatu zituzten, eta biztanleriaren heren batek, gutxi gorabehera, ebakuazioaren ondorioak jasan zituen. Ebakuazio ofizialeko lehen hiru egunetan, 1,5 milioi pertsona joan ziren: 827.000 haur eskola-adinean; 524.000 ama eta haur txiki (5 urtetik beherakoak); 13.000 emakume haurdun; 7.000 ezgaitu eta 103.000 irakasle eta beste "laguntzaile" batzuk[1]. Haurrak gurasoengandik banandu ziren.

Ondasunak eta pertsonak ebakuatu ziren; erakundeek edo sailek hiriak utzi zituzten. Altxor artistikoak urruneko lekuetan gorde zituzten: National Galleryren bildumak gerra igaro zuen Manodeko harrobian[2], Ffestiniogetik gertu, Gales iparraldean. Ingalaterrako Bankua Hampshireko Overton herri txikira joan zen, eta 1939-40an 2.154 tona urre eraman zituzten Ottawako Kanadako Bankuaren ganbera korazatuetara[3][4]. BBCk barietate-ekoizpena Bristol eta Bedfordera eraman zuen, eta zuzendaritzako langileak Wood Nortonera, Eveshametik gertu (Worcestershire)[5]. Postako goi-kargu asko Harrogatera joan ziren. Enpresa pribatu batzuek beren bulego nagusiak edo artxiboak leku seguruagoetara eraman zituzten, hiri handietatik urrun.

Gobernuaren eginkizunak ere lekuz aldatu ziren. Plan Horia jarraituz, 23.000 funtzionario inguru eta haien paperak kostaldeko turismo-zentro eta bainuetxe onenetako hoteletara bidali ziren. Beste hotel batzuk konfiskatu eta hustu egin zituzten azken aukerako "Mugimendu Beltz" baterako, inbasio batek Londres suntsitu edo mehatxatuko balu. Plan horren arabera, gobernuaren gunea West Midlandsera eramango litzateke: Gerrako Kabinetea eta ministroak Hindlip Hall, Bevere House eta Malvern Collegera, Worcesterretik gertu, eta Legebiltzarra Stratford-upon-Avonera[6]. Winston Churchill Spetchley Parkera joango litzateke, eta Jurgi VI.a erregea eta errege-familiako beste kide batzuk Madresfield Courten biziko lirateke, Malvernetik gertu[7].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ «Evacuation» web.archive.org 2010-04-17 (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  2. ↑ (Ingelesez) Crump, Eryl. (2016-04-16). «North Wales' Hidden Treasures: How the Luftwaffe drove Britain's priceless artworks into a Snowdonia quarry» North Wales Live (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  3. ↑ «Bank of Canada - Banque du Canada» www.bank-banque-canada.ca (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  4. ↑ «BANK OF ENGLAND ARCHIVE: RECORDS ON WARTIME GOLD TRANSACTIONS» web.archive.org 2009-05-08 (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  5. ↑ «BBC Wood Norton – Subterranea Britannica» www.subbrit.org.uk (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  6. ↑ «Where Did The Government Go – Subterranea Britannica» www.subbrit.org.uk (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).
  7. ↑ (Ingelesez) «Madresfield Court: The King's redoubt if Hitler called» The Telegraph 2011-01-19 (Noiz kontsultatua: 2023-09-27).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zibilen_ebakuazio_britainiarra_Bigarren_Mundu_Gerran&oldid=9400958"(e)tik eskuratuta