Daria Bertolani Marchetti

Wikipedia, Entziklopedia askea
Daria Bertolani Marchetti

Bizitza
JaiotzaModena1919ko urtarrilaren 24a
Herrialdea Italiako Erresuma  (1919ko urtarrilaren 24a -  1946ko ekainaren 18a)
 Italia  (1946ko ekainaren 18a -  1994ko maiatzaren 17a)
HeriotzaModena1994ko maiatzaren 17a (75 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakitaliera
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria
Jasotako sariak

Daria Bertolani Marchetti (Modena, 1919ko urtarrilaren 24a - Ibidem 1994ko maiatzaren 17a) italiar botanikaria izan zen. 1940an, Natur Zientzietan graduatu zen, hogeita bat urte besterik ez zituela. 1941ean, Mario Bertolani ikaskidearekin ezkondu zen, eta, ondoren, haren abizena erabili zuen. Harekin parte hartu zuen Erresistentzian, eta haren heroismoagatik gerrako merezimenduaren krokearekin kondekoratu zuten.

Gerraosteko berreraikuntzan, Formigineko udalerriko zenbait laguntza-jardueratan parte hartu zuen. 1961ean zinegotzi izan zen.[1]

1951n hasi zuen karrera akademikoa, eta ospe handiko emaitzak lortu zituen zenbait unibertsitatetan, eta bereziki palinologian.

Italiako eta kanpoko hainbat akademiatako kide izan zen, 1982an, Modenako Zientzia, Letra eta Arteen Akademia Nazionalean.

Modenan hil zen, 1994an. Hurrengo urtean, Formigineko Komiteak oroitzapenezko hilarri bat eskaini zion Erresistentziaren Parkean, Gandini Aggazzotti hiribilduaren iparraldeko frontearen gainean, eta Liburutegi Komunalari eman zion izena, eta hark erreserba funts bat utzia zion gai gastronomikoetarako.[2][3]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jarduera didaktikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hamarkada batean irakasle jardun zuen lehen eta goi-mailako eskolan, ikerketa zientifikoa alde batera utzi gabe. 1951n, Parmako Unibertsitateko Botanikako irakasle laguntzaileen lehiaketan hautagai izatea lortu zuen. Eta 1956an irakaskuntza librea lortu zuen Geobotanikan, 1959an berretsia. Hainbat kurtsotan eman zituen hitzaldiak unibertsitateetan, Parma, Florentzia eta Pisako eremu botanikoan.

1971n Boloniako Unibertsitateko botanikako katedrarako lehiaketa irabazi zuen. 1981ean, azkenik, Modenako Unibertsitatera deitu zuten, eta han Institutu eta Baratze Botanikoa ere zuzendu zituen.[4]

Jarduera zientifikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1947an, Consiglio Nazionale delle Ricercheko (CNR) "Italiako Floraren eta Landarediaren Ikasketa Zentrorako" Padurako lautadako gatz-landareen populazioaren inguruneak aztertzen hasi zen. Berrogeita hamarreko hamarkadan Valsesiako landareak eta landaredia ikasi zituen eta, aldi berean, bere karrera karakterizatu zuen azterketa palinologikoak hasi zituen. Hirurogeita hamarreko hamarkadan, ikasleekin batera argitalpenak sinatzen hasi zen, Boloniako Unibertsitatean palinologiaren inguruan prestatzen ari zen ikerketa-taldearen ikur bat, eta, ondoren, Modenako Unibertsitateko irakaskuntzan jarraitu zuen. Italian, Alemanian, Polonian eta Frantzian ere aztertzen zuten gai hori. Ikerketa palinologikoetako unitateetan hainbat lan talde lagundu eta gidatu zituen. Bere originaltasunagatik, Messiniar eta Plio-Pleistozeniko larrainei egindako ekarpen erlatiboa nabarmendu zen.[5] D. Bertolani Marchettiren jakin-min zientifiko handia zela eta, palinologiak arkeologian, klimatologian, geologian, espeleologian, medikuntza legalean, kriminologian eta sindonologian dituen aplikazioak ikustera joan zen.[6]

Daria Bertolani Marchettik, 80ko eta 90eko urteen artean, Turingo Izarkari Santuaren datazioari buruzko eztabaidan aplikatu zituen bere estudio polinikoak.[7]

Ikastaro taldea eta palinologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere ekimenez sortu zen 1967an Italiako Elkarte Botanikoko Palinologiarako Lan Taldea, International Council of Palinology erakundearen afiliazioarekin, hura hil arte koordinatu zuena. Talde horrekin, urtero edo bi urterik behin Palinologiako Ikastaro Nazionalak antolatu zituen Modenan, eta italiar batzuk bildu zituen palinologian.[8]

Modenako Institutu eta Baratze Botanikoa eta Modenese herbarioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1981ean, azken hamahiru urteetan, Institutua zuzendu zuen, Lorategi botanikoari eta Herbarioari lehentasuna emanez, birproiektatu eta berrantolatu baitzuen. Modenese Orto Botanikoa, Modenako Francisco III dukeak eratua, unibertsitateko ikerketaren eta herritarren arteko etengabeko komunikazio-tresna gisa sortua. Beraz, ikerketa-, museo-, historia- eta azalpen-jarduerak aktibatu eta sustatu zituen.[9]

Argitalpen batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere berrehun eta hamabost argitalpenen zerrenda 1998.eko liburuki horretan agertzen da, eta honek ere ebaluatzen ditu.[10][11]

Merezimenduak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gerra-merezimenduaren gurutzea, erresistentzian parte hartzeagatik, alderdi-iruzurraren rolarekin



Eponimia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • (Adiantaceae) Cheilanthes × marchettiana Rasbach, Reichst. & Schneller[12]
  • (Combretaceae) Combretum marchettii Chiov. Atti R. Accad. Italiarra. Memoria Kl. Esk. Fis. etab. xi. (HE: Aza. Aethiop.) 31 1940 (IK)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Cfr. Cesare Malagoli, Il consiglio comunale dall’unificazione ad oggi. Riflessioni per una storia dell’identità amministrativa di Formigine e delle sue frazioni, Comuna de Formigine, 2003, pp. 231.
  2. Cfr. Nicoletta Brigati, La biblioteca comunale Daria Bertolani Marchetti di Formigine: storia e prospettive di sviluppo. En Nicoletta Brigati, Vincenzo Vandelli, Villa Gandini. Neoclassico modenese, Comuna de Formigine, 2002, pp. 243, nota 1.
  3. Catálogo en formato pdf en: [Esteka hautsia]. D. Bertolani Marchetti aveva anche sistemato una porzione del parco della Villa a "boschetti" secondo l'uso paesistico del giardino all'inglese, cfr. Copia archivada. .
  4. Cfr. Carla Alberta Accorsi, Daria Bertolani Marchetti nel ricordo di una allieva, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 de mayo 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 2-3; http://scienzaa2voci.unibo.it/biografie/144-marchetti-bertolani-daria
  5. Cfr. Carla Alberta Accorsi, Daria Bertolani Marchetti nel ricordo di una allieva, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 de mayo 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 3-6.
  6. Cfr. Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 de mayo 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, passim.
  7. Cfr. Marta Mariotti Lippi, Analisi palinologiche su tessuti nel quadro delle ricerche sindoniche. En Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 de mayo 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 113-121.
  8. Cfr. Carla Alberta Accorsi, Daria Bertolani Marchetti nel ricordo di una allieva, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 maggio 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, p. 7.
  9. Cfr. Carla Alberta Accorsi, Daria Bertolani Marchetti nel ricordo di una allieva, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 maggio 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 8-9. Nei medesimi Studi Daniele Dallai, Fabio Garbari, L'Orto Botanico dell'Università di Modena nella ricerca e nella idattica biologico-naturalistica, pp. 87-91 descrive gli interventi di D. Bertolani Marchetti sull'Orto Botanico.
  10. Cfr. Pubblicazioni di Daria Bertolani Marchetti, a cura di C.A. Accorsi, M.B. Mazzanti, L. Forlani, A.M. Mercuri, G. Trevisani Grandi, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 maggio 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 13-35.
  11. Cfr. Arturo Paganelli, Daria Bertolani Marchetti e la palinologia in Italia, in Studi in ricordo di Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di studi. Formigine, 18 de mayo 1996, Aedes Muratoriana, Modena 1998, pp. 67-75.
  12. Webbia 37(1): 55 1983 (IF)

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Daria Bertolani Marchetti. Atti della giornata di onso. Formiginen, 1996ko maiatzaren 18anAedes Muratoriana, Modena 1998
  • Daria Bertolani Marchetti, Diario, 1944-1947, a cura di Mariagiulia Sandonà, Mario Bertolani, Centro documentazione donna istituto culturale di ricerca, Modena 1999

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]