Eligio Ayala

Wikipedia, Entziklopedia askea
Eligio Ayala

Paraguaiko presidente

Bizitza
JaiotzaMbuyapey1879ko abenduaren 4a
Herrialdea Paraguai
HeriotzaAsuncion1930eko urriaren 25a (50 urte)
Hezkuntza
HeziketaAsunciongo Unibertsitate Nazionala
Zuricheko Unibertsitatea
Heidelbergeko Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria eta abokatua
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoaLiberal Party (en) Itzuli

José Eligio Ayala (Mbuyapey, 1879ko abenduaren 4a [1] - Asunción, 1930eko urriaren 24a) paraguaiar politikaria eta abokatua izan zen. Paraguaiko presidente kargua bi alditan bete zuen, behin-behineko moduan 1923ko apirilaren 12tik 1924ko martxoaren 17ra arte; eta konstituzional gisa, 1924ko abuztuaren 15etik 1928ko abuztuaren 15era arte. zz xx cc vv bb nn mm aa ss dd ff gg hh

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ayala Mariano Sisa espainiarren eta Manuela de Jesús Ayala paraguaitarraren semea zen. Emilio de Jesús Ayalaren anaia bikia zen eta Eliseo, Juan Pablo, Juan Bautista, Asunción, Mariana eta Manuel Sisaren anaia aitaren aldetik.

Gobernua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eusebio Ayala behin-behineko presidenteak dimisio eman ostean, 1920ko hamarkadako lehen erdiko urte anarkikoetan, Eligio Ayalak, Biltzar Nazionalak izendatuta, Errepublikaren behin-behineko presidentetza hartu zuen 1923ko apirilean, herrialdearen baketzeari hasiera emanez. 1921/22ko iraultza eta finantza publikoen sendotzea. 1924ko otsailaren 3an, Konbentzio Liberalak Errepublikako presidente izateko hautagai izendatu zuen eta harekin batera presidenteorde gisa, Manuel Burgos izendatu zuten, urte horretako hauteskundeetarako bikotea izango zena.

1924ko martxoaren 13an, Aiarak behin-behineko presidentetzari uko egin zion, zera esanez: “Eskerrak ematen dizkiot Zure Ohorezkotasunari hain ardura larriak dituen kargua betetzeko konfiantzagatik. Zure Ohorezko aurrean deklaratzen dut zu hutsik ez egiteko egin dudala, atzerakada indartsu askoren artean”. Kongresuak Luis Alberto Riart doktorea izendatu zuen presidente berri.

Bere dimisioaren helburua presidentetzarako hauteskundeak erraztea zen, eta hauteskunde-aurkaririk ez zuenez, Paraguaiko Errepublikako gobernuaren jabegoa hartu zuen, 1924ko abuztuaren 15ean .

Bere bigarren gobernuan, herrialdeak lanaren, ekoizpenaren, esportazioen hazkundea eta herrialdearen egoera ekonomiko eta finantzarioa nabarmen hobetu zuen. 1871-72 maileguetako obligaziodunekin hitzarmen bat onartu zen; Fisika eta Matematika Zientzien Fakultatea sortu zen; Boliviarekin Díaz León-Gutiérrez eta Brasilekin Ibarra-Mangabeira itunak sinatu ziren, 1872ko itunaren osagarri. Jasokundeko Artzapezpikutegia sortu zen. Nekazaritza Eskola bat sortu zen, baita Touring Kluba ere, Desiderio Segovia Montania Banco Agrícolako bere administratzaileak proposatuta. Era berean, lehen eta bigarren hezkuntzako curriculumetan erreformak egin ziren, aldi berean Unibertsitate Nazionalaren eraldaketa sustatuz autonomia bidez.

Eligio Ayalak uste zuen herritartasun-pedagogia baten bitartez soilik etorkizun politikoa argitzea posible izango zela, "Landu gabeko demokraziak -esan zuen- erresistentzia txikienaren logikaren bidez bakarka diktatorialetan erortzen direlako" .

Bere gobernu garaian egindako lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nekazaritza-ondasun txikiak Sortu, Sustatu eta Kontserbatzeko Legea onartu zen.

Lan Istripuei buruzko Legea ezarri zen, Pentsioekin eta Erretiroekin lotutako beste batzuez gain.

1924 eta 1926 artean makineria dezente sartu zen, hala nola goldeak, traktoreak, kultibadoreak, ereiteko makinak, etab.

Londresko finantza-ordezkariak hitzarmena sinatu zuen Paraguaik 1871az geroztik egindako maileguen bonuen jabeekin.

Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hilda Diez andereñoa (bere zerbitzari eta maitalea) eta Tomás Bareiro jauna parte hartu zuten pasiozko gertakari batean hil zen Eligio Ayala. Benetan gertatutakoaren hainbat bertsio daude eta Zigor Auzitegiaren aurrean izapidetu zen auzi penalaren arabera, lekuko bakarra Hilda andereñoa izan zen, deklarazioan zehar hainbat kontraesanetan erori zena.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Hiztegi Biografikoa "FORJADORES DEL PARAGUAY", 2000ko Urtarrila Lehen Argitalpena. Quevedo argitaletxearen banatzailea. Buenos Aires, Argentina.
  • GIZONA HANDIEN HISTORIA LABURRA. LUIS G. BENÍTEZ-en lana, Asunción – Paraguay. 1986

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]