Gilbert N. Lewis

Wikipedia, Entziklopedia askea
Gilbert N. Lewis

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakGilbert Newton Lewis
JaiotzaWeymouth (Massachusetts), 1875eko urriaren 23a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaKaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn, 1946ko martxoaren 23a (70 urte)
Hezkuntza
HeziketaHarvard Unibertsitatea
Massachusetts Institute of Technology
Hezkuntza-mailafisikari-kimikaria
Tesi zuzendariaTheodore William Richards
Doktorego ikaslea(k)Harold Clayton Urey
Joseph Edward Mayer (en) Itzuli
John Chipman (en) Itzuli
Simon Freed (en) Itzuli
William N. Lacey (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakkimikaria, fisikaria, unibertsitateko irakaslea eta saiakeragilea
Enplegatzailea(k)Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn
Massachusetts Institute of Technology
Jasotako sariak
InfluentziakIrving Langmuir
KidetzaRoyal Society
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia
Suediako Zientzien Errege Akademia
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Zientzien Errusiar Akademia

Gilbert Newton Lewis FRS[1] (Weymouth, 1875eko urriaren 23a edo 25a – Berkeley, 1946ko martxoaren 23a)[2][3][4] kimikari fisiko estatubatuarra izan zen, Berkeleyko Kaliforniako Unibertsitateko Kimikako dekanoa zen.[5][6][7] Lewis ezaguna bilakatu zen lotura kobalenteen aurkikuntzagatik eta elektroi bikoteen kontzeptuagatik. Horrez gain, balentzia loturen kontzpetuan aurrerapen handiak egin eta egungo kimika modernoaren teorietan eragina izan zuen; gainera, termodinamikako, fotokimikako, isotopoen banaketako eta izaera kimikoetako (azido eta base) alorretan lan egin zuen.[8][9]

41 aldiz nominatua izan zen arren, Lewisek ez zuen inoiz Kimikako Nobel Saria irabazi, kontrobertsia nagusia bilakatuz.[10][11][12][13] Halaber, Nobel Saridun asko irakatsi eta aholkatu zituen Berkeleyn, beseak beste, Harold Urey (1934 Nobel Prize), William F. Giauque (1949 Nobel Prize), Glenn T. Seaborg (1951 Nobel Prize), Willard Libby (1960 Nobel Prize), Melvin Calvin (1961 Nobel Prize) etb., Berkeley kimikako zentro garrantzitsuenetakoa bilakatu zen mundu mailan.[14][15][16][17][18]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Ingelesez) «Gilbert Newton Lewis, 1875-1946» Obituary Notices of Fellows of the Royal Society 5 (15): 491–506. 1947-05  doi:10.1098/rsbm.1947.0014. ISSN 1479-571X. (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  2. ↑ (Ingelesez) «Gilbert N. Lewis | American chemist | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  3. ↑ «University of California: In Memoriam, 1946» texts.cdlib.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  4. ↑ (Ingelesez) «Gilbert N. Lewis» Atomic Heritage Foundation (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  5. ↑ «Gilbert Newton Lewis | Encyclopedia.com» www.encyclopedia.com (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  6. ↑ (Ingelesez) «Gilman Hall University of California, Berkeley - National Historic Chemical Landmark» American Chemical Society (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  7. ↑ GILBERT NEWTON LEWIS 1875—1946 A Biographical Memoir by Joel H. Hildebrand National Academy of Sciences 1958
  8. ↑ (Ingelesez) Davey, Stephen. (2009-04). «The legacy of Lewis» Nature Chemistry 1 (1): 19–19.  doi:10.1038/nchem.149. ISSN 1755-4330. (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  9. ↑ (Ingelesez) Lewis, Gilbert N.. (1908-11). «LIX. A revision of the fundamental laws of matter and energy» The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science 16 (95): 705–717.  doi:10.1080/14786441108636549. ISSN 1941-5982. (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  10. ↑ (Ingelesez) «Nomination%20archive» NobelPrize.org 2020-04-01 (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  11. ↑ (Ingelesez) DelVecchio, Rick. (2006-08-05). «WHAT KILLED FAMED CAL CHEMIST? / 20th century pioneer who failed to win a Nobel Prize may have succumbed to a broken heart, one admirer theorizes» SFGATE (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  12. ↑ (Ingelesez) «December 18, 1926: Gilbert Lewis coins “photon” in letter to Nature» www.aps.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  13. ↑ (Ingelesez) Jensen, William B.. (2017-01). Strom, E. Thomas ed. «The Mystery of G. N. Lewis’s Missing Nobel Prize» ACS Symposium Series (American Chemical Society) 1262: 107–120.  doi:10.1021/bk-2017-1262.ch006.. ISBN 978-0-8412-3251-8. (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  14. ↑ (Ingelesez) Harris, Harold H.. (1999-11). «A Biography of Distinguished Scientist Gilbert Newton Lewis (Lewis, Edward S.)» Journal of Chemical Education 76 (11): 1487.  doi:10.1021/ed076p1487. ISSN 0021-9584. (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  15. ↑ (Ingelesez) «The Nobel Prize in Chemistry 1949» NobelPrize.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  16. ↑ (Ingelesez) «Research Profile - Willard Frank Libby» Lindau Nobel Mediatheque (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  17. ↑ «Gilbert Newton Lewis | Lemelson-MIT Program» web.archive.org 2020-04-11 (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).
  18. ↑ «Lewis Hall | Disability Access & Compliance» dac.berkeley.edu (Noiz kontsultatua: 2022-07-24).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Gilbert_N._Lewis&oldid=9012034"(e)tik eskuratuta