Kahoze

Kahoze
	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Izarbeibar-Novenera
Udalerria	Miranda Arga
Administrazioa
Mota	herri hustu
Izen ofiziala	Cahués
Posta kodea	31253
Herritarra	kahoztar
Geografia
Koordenatuak	42°28′07″N 1°48′55″W / 42.46861019°N 1.81539717°W
Garaiera	353 metro
Distantzia	57,6 km (Iruñetik)
Demografia

Kahoze^[1]^[a] Argako Erriberako Miranda Arga udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Izarbeibar-Novenera eskualdean.

XIV. mendean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Mirandako Udalara pasa ziren.

Bertako biztanleak kahoztarrak ziren.

Izena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kahoze toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

gaztelaniaz: Cahués
nafar erromantzez edo aragoieraz: Cagués

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:^[2]

Cabues (1713)
Molino de Cabues (1845)
Cahués (1993)

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Dirudienez, XII. mendearen hasieran nobleen jaurerrikoa zen, eta bertan, dohaintza bidez, Iratxeko monasterioa jaso zuen 1114an. Hurrengo mendean, San Joan Ospitaletarrek 1208an erosi zuten, eta 1237an enkomienda bat ezarri zuten bertan. Hala ere, hiribildua 1280 baino lehen Koroaren jabetzan integratu zen, eta urtean 15 kahitzeko garia eta beste hainbeste garagar eta olo ematen zizkion. Gainera, Gil Gartzeitz Azagrakoa eta Gonzalo Ibainetz Baztangoa izan ziren 20 kahitzeak gehitu behar ziren, Nabarreriako Gerraren ondorioz haien ondasunak bahitu zituzten arte.

XIV. mendearen lehen erdian despopulatu bide zen. Haren amaiera, 1307an Oier Maulekoa utzia eta, dirudienez, gero Koroaren ondarera itzulia, Faltzesko eta Miranda Argako kontzejuek eztabaidatu zuten 1422an.