Muhammad Najati Sidqi

Wikipedia, Entziklopedia askea
Muhammad Najati Sidqi
Bizitza
JaiotzaJerusalem, 1905
HeriotzaAtenas, 1979 (73/74 urte)
Hezkuntza
HeziketaEkialdeko Langileen Unibertsitate Komunista
Hizkuntzakarabiera
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, idazlea eta itzultzailea

Muhammad Najati Sidqi (arabieraz: محمد نجاتي صدقي‎Muḥammad Najātī Ṣidqī; Jerusalem, 1905-Atenas, 1979) palestinar aktibista eta intelektual nabarmena izan zen, eta bere bizitza kausa palestinarrarekiko eta bere talentu ugariekiko konpromisoak markatu zuen. Hau besteak beste intelektuala, sindikalista, itzultzailea, idazlea eta komunista ohia izan zen. Muhammad Najati Sidqi 1905ean jaio zen Palestinan, Otomandar Inperioaren zati zena momentu horretan. Hazi ahala, bere jaioterriarenganako maitasun sakona garatu zuen eta Palestinako herriak otomandarren menpean zituen zailtasunen ulermenean garatuz. Bere ama hizkuntza zen arabieraz gain frantsesa, errusiera eta gaztelaniaz egiteko gaiatsuna zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sidqi Jerusalemgo erdi mailako familia palestinar batean jaio zen 1905ean. Bere aita, Bakri Sidqi, turkiar arbasoen irakaslea zen. Bere ama, Nazira Murad, Jerusalemgo merkatari familia handi batekoa zen. Han heziketa goiztiarra egin ondoren, bere aitarekin elkartu zen 1914an, azken honek Otomandar Inperioko beste toki batzuetan lan egiten zuen bitartean, eta bere heziketa urteetan Damaskon, Kairon eta Jeddan hazi zen, Hejazen, non Bakri Faisal printzearen kanpainarekin bat egin zuen, eta han 1928. Palestinara itzultzean, Palestinako nahitaezko postuetako langile bihurtu zen, eta telegrafista.

1929ko matxinadak zirela eta, komunista juduak sarraskien biktima izan zirenen artean banatu ziren, eta beste batzuen artean, komunista arabiarrek bezala, Britainiar Agintearen, lurren konfiskazioaren eta peasantrantearen pauperizazioaren aurkako arabiar matxinadatzat jotzen zuten unea. Haifan finkatua, non alderdiaren tokiko adarra gainbegiratzen zuen, Sidqik harreman erregularrak izan zituen Sheik Izad-Din al-Qassamekin, eta Arabiako Alderdi Komunista 1934an erbesteratu zen. Ahmad anaia nagusia, KUTVn berarekin ikasi zuena, izan zen akusazioaren lekuko nagusia. Derrigorrezko agintarien txostenek polizia informatzaile izendatu zuten, eta hark Cominterneko kontaktu eta entrenamenduei buruzko xehetasun ugari eman zituen. 1932ko amaieran, kartzelatik irtetean, Abu Jilda, "basamortuko Dillinger", ezagutu zuen lekuan, alderdiak Awni Abd al-Hadirekin harremanetan jartzeko agindu zion, eta Parisko Komisario Internazionalarekin harremanetan jarri zen, eta han Parisko Junta Arabiarra hartu zuen preso. Geroago, nazismoaren aurka agertu zen garai honetan, Hitlerrek boterea hartu zuen 1933an.

1935ean Taxkentera bidali zuten, komunismoaren mendeko nazionalitatearen gaia zuzenean aztertzera. Uzbekistanen harreman estuak izan zituen Akmal Ikramov eta Fayzulla Khodzhayev buruzagi komunistekin. Nikolai Bukharinen nekazaritza-politiken alde jarri ziren biak, Stalinek ezarritako ildoaren kontra zihoazela. Gainera, Grigory Zinovievi lotutako estalinismoaren aurkako ezkerreko oposizioaren ideiekin ohitu ziren. Handik gutxira hil zituzten haren bi lagun uzbekistandarrak, Stalinen Garbiketa Handiaren biktimak. Sidqik lehen eskuko esperientzia izan zuen Alemania nazian, 1936an herrialdean zehar ibili ondoren, eta, geroago, alderdiaren leialtasunak isiltasuna agindu zuenean Molotov Ribbentrop Ituna sinatu ondoren, ez zuen amore eman nahi izan eta bere desadostasuna ezkutatu zuen.

Sidqi gutxienez lau arabiar palestinarretako bat zen, eta beste hirurak Mahmoud al-Atrash, Ali Abds al-Khaliq eta Fawsi al-Nabulsi ziren, Espainiako Gerra Zibilean errepublikanoen aldean borrokatu zirenak.[1] Palestinako egunkariek gogor kritikatu zuten parte hartze hori (baina ez bertako komunisten panfletoek). Palestinako mugimendu nazionalaren joera orokorra islatuz, Filastin bezalako egunkariek komunismoaren aurka egin zuten, eta faxista espainiarren alde egin zuten, neurri batean Britainia Handia eta Frantzia, eskualdeko potentzia kolonialak, etsaitu nahirik. Espainian, 1936ko abuztuan iritsi zenean, Sidqik konpromisoa hartu zuen, Cominternen aginduei jarraiki, marokoar aliatu baten pean bidaiatzeko, Mustafa Ibn Jala bezala, eta propaganda egin zuen Marokoko indar moralen aurka borroka egiteko. Ideologia faxista islamaren kontrakoa zela argudiatu zuen. Bartzelonan, gaztelaniaz aurkeztu zen tokiko gobernuko milizietara, bere memorien arabera.

« Boluntario arabiarra naiz. Askatasuna defendatzera etorri naiz Madrilera, Damasko defendatzera Guadalajaran, Jerusalem Kordoban, Bagdad Toledon, Kairo Zaragozan eta Tatwan Burgosen. »

[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Tamari, Salim. (2008). Mountain against the Sea: Essays on Palestinian Society. University of California Press, 174 or. ISBN 978-0-520-94242-4..
  2. (Ingelesez) Kabha, Mustafa. (2014). Gershoni, Israel ed. Arab Responses to Fascism and Nazism: Attraction and Repulsion. University of Texas Press, 133 or. ISBN 978-0-292-75747-9..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]