Sofia Castañon
| Sofia Castañon | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
2019ko abenduaren 3a - Barrutia: Asturias (en)  Hautetsia: 2019ko azaroko Diputatuen Kongresuko hauteskunde orokorrak
2019ko maiatzaren 17a - Barrutia: Asturias (en) Hautetsia: 2019ko apirileko Espainiako hauteskunde orokorrak
2016ko uztailaren 13a - 2019ko maiatzaren 21a Barrutia: Asturias (en) Hautetsia: 2016ko Espainiako hauteskunde orokorrak
2016ko urtarrilaren 4a - 2016ko maiatzaren 3a Barrutia: Asturias (en) Hautetsia: 2015eko Espainiako hauteskunde orokorrak | |||||||||
| Bizitza | |||||||||
| Jaiotza | Gijón, 1983ko azaroaren 1a (40 urte) | ||||||||
| Herrialdea |  Espainia | ||||||||
| Hezkuntza | |||||||||
| Heziketa | Oviedoko Unibertsitatea | ||||||||
| Hizkuntzak | gaztelania asturiera | ||||||||
| Jarduerak | |||||||||
| Jarduerak | idazlea, kazetaria eta politikaria | ||||||||
| Lantokia(k) | Madril | ||||||||
| Mugimendua | feminismoa | ||||||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||||||
| Alderdi politikoa | .svg){kind=small} Podemos Elkarrekin Ahal Dugu | ||||||||
| sofiacastanon.es | |||||||||
    | |||||||||
.svg){kind=small}
Sofía Fernández Castañón, ezagunagoa Sofía Castañón izenez (Gijón, Asturias, 1983ko azaroaren 1a) asturiar poeta, idazlea, ikus-entzunezko errealizadorea eta politikaria da. Prentsa idatzian, telebistan eta irratian lan egin du eta hainbat poesia sari jaso ditu.
2016ko urtarrilean, Podemoseko diputatua izan zen Asturiasen, Diputatuen Kongresuan, eta 2020an Konfederazioko Talde Parlamentarioaren alboko bozeramailea.[1] 2021eko abenduan, Podemoseko buru hautatu zuten. Era berean, 2017az geroztik, Estatuko Herritarren Kontseiluko eta alderdiko batzorde exekutiboko kidea izan zen. Han, Feminismo Intersekzionalaren eta LGBTIren idazkariaren ardura izan zuen lehenik, eta, gero, kultura idazkariarena.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aitonetako bat meategietako langileburua zen eta bere familia Cuenca del Caudalekoa da.[2] Ama, Laura Castañón idazle asturiarra du eta liburuz inguratuta hazi zen.[3] Oviedoko Unibertsitatean[4] Filologia Hispanikoko ikasketak egin zituen, eta bere poesia-jarduerarekin uztartu zuen.
Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Idazle[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Poeta[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hainbat sari jaso ditu, kazetaritza-lanarekin eta sormen-idazketako tailerrekin.[5] Gaztelaniaz eta asturiarrez idatzitako zenbait poesia-liburu argitaratu ditu, eta, horien bidez, hainbat sari jaso ditu: Asturias Gaztea, 2006an; Pablo García Baena, 2007an; eta Nené Losada Rico, 2009an.
2009-2010 ikasturtean Madrilgo Udalaren Ikasleen Egoitzako bekaduna izan zen eta La Casa Encendidako Voz + Joven 2010 poetetako bat izan zen.
2011. urtean El sillón Voltaire irrati-saioa zuzendu zuen Madrilgo Círculo de Bellas Artes-en.
2012tik 2015era, udal irakurketa-klubak koordinatu zituen Gijonen, eta literatur sorkuntzako eta ikus-entzunezko narratibako tailerrak ere eman zituen. Horrez gain, Asturiasko Printzea Fundazioko umore-taldean parte hartu zuen (gero Asturiasko Printzesa Fundazioa).
Señor Paraguas ikus-entzunezko produkzio-etxearen parte da. Bideoklipak, dokumentalak eta bideoartea sinatu ditu, eta kulturari erreparatu dio konpromiso sozial eta politikotik.
Film zuzendari[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ekoizle horrekin, 2014. urtean, lehen film luzea zuzendu zuen, Se dice poeta dokumentala, egoera poetikoaren uneko genero-ikuspegia. Sofía Castañonek 1974 eta 1989 artean jaiotako 21 emakume elkarrizketatu zituen, poesiarekin, kritikarekin eta idazlanaren hedapenarekin zuten harremanaz hitz egiteko. Poeta hitzaren definizioak gizonezkoak zein emakumezkoak hartzen baditu, poetisa terminoa zergatik lehenetsi daitekeen galdera abiapuntutzat hartuta, dokumental horrek Espainiako uneko poesia-egoerari buruzko genero-hausnarketa proposatzen du.[6] Komunikabideetan TLG, Localia eta TeleAsturiasen lan egin du.
Hiztegi zabaltzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Asturiasko Printzerriko telebista publikorako (TPA) "Dicires" bilduma zuzendu du, 120 klipeko asturierazko hiztegi bisuala. Artikuluak ere sinatu ditu, besteak beste, El Comercio, La Corriente Alterna, La Nueva España, Hesperya, Diagonal eta Huffington Post egunkarietan.[7]
Politikari[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2015eko urtarriletik 2017ko otsailera, Podemoseko Herritarren Kontseiluko kidea izan zen. 2015eko uztailean, Pablo Iglesiasen zuzendaritza nazionalak sustatutako zerrendan parte hartu zuen Podemoseko estatuko lehen mailakoetan, eta Asturiasko eta Andaluziako taldeek planteatutako zerrenda alternatiboari gailendu zitzaion. Boto gehien jaso zituen hautagaia (36.685) izan zen.[8]
Diputatu[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Asturiasko diputatu hautatu zuten 2015eko abenduko hauteskunde orokorretan. XI. Legegintzaldiko Kongresua Eratzeko Bilkuran, 2016ko urtarrilaren 13an, asturiarra erabili zuen bere karguaren berri emateko formula honexekin:
"Prometo acatar esta Constitución y trabayar pa cambiala". Pola alcordanza de les nueses güeles, pol futuru de los nuesos fios. Nunca más un país sin su xente y sus pueblos".[1]
Berriro ere hautagaia izan zen 2016ko ekaineko hauteskunde orokorretan, eta XII. Legealdian Diputatuen Kongresuan bere aulkia berretsi zuen. Bertan Berdintasun Batzordearen bozeramaile eta Genero-indarkeriaren arloko Estatu Itunaren Azpibatzordearen kidea izan zen.[9]
Vistalegre II.aren bileran, Pablo Iglesiasen zerrendan hautagaia izan zen, eta Podemoseko Estatuko Herritar Kontseiluko kide hautatu zuten. 14. postuan geratu zen, 3.574.113 punturekin (%28,79).[10]
Idazkari[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2017ko otsailaren 18an Feminismo Interseczionaleko eta LGBTIko idazkari hautatu zuten. Ordura arte, Podemoseko Batzorde Eragilean ez zegoen postu hori, eta Clara Serrak betetzen zuen Herritarren Kontseiluan.[11]
2019ko apirileko eta azaroko hauteskunde orokorretan, aulkia berriz ere Gorte Nagusietako XIII. eta XIV. legegintzaldietako diputatu gisa baliozkotu zuen, eta legegintzaldian Talde Federalaren alboko bozeramaile izan zen Unidas Podemos-En Comú Podem-Galicia en Común.
2021eko abenduaren 22an, lehen mailako hauteskundeak irabazi zituen Podemosen, eta Daniel Ripa idazkari nagusia garaitu eta ordezkatu egin zuen.[12]
Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Poesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gaztelaniaz[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Animales interiores/Barruko animaliak (2006ko Asturias Gazte Saria, 2007kbe),
- Últimas cartas a Kansas/ Kansaserako azken gutunak (2007ko Pablo García Baena saria, 2008ko La Bella Varsovia ),
- La noche así/Gaua horrela (esan zuen Casimiro Parkerrek, 2012),
- La otra hija/Beste alaba (Suburbia Ediciones, 2013)
- Prohibido silbar/Debekatuta txistu egitea (Baile del Sol, 2014)
Asturiarrean[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Tempu de render (2009ko Nené Losada saria, Trabe 2010)
- Destruimientu del xardín/Xardinaren suntsiketa (Hesperya, 2012)
Antologiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Hank Over/Resaca (Troiako zaldia, 2008)
- 23 Pandoras (Baile del Sol, 2009)
- Poetas asturianos para el siglo XXI/Asturiasko poetak XXI. menderako (Trea, 2009)
- Por partida doble (Trabe, 2009)
- El libro del voyeur (antologoa eta ilustratzailea: Pablo Gallo, Ediciones del Viento, 2010)
- Esto no rima/Honek ez du errimatzen (Origami, 2012)
- Gente de Nod/Nod-eko jendea (antologoa: Emma Cabal, argazkiak: Alejandro Nafría; KRK, 2016)
- La tierra y la nada. Una antología poética de la España despoblada/Lurra eta ezer eza. Espainiako antologia poetikoa jenderik gabe (antologoa: Nacho Escuín; Ed. Bala Galdua, 2022).[13]
Plaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- La sombra de Peter Pan/Peter Pan-en itzala (2009)
- Culpa de Pavlov/Pavlov-en errua (Udaleko sortzaile gazteen saria) Madril 2008, Colección Resurrección 2012).
Dokumentalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Se dice poeta/Poeta esaten da (2014). Zuzendaria
- Que sirva de ejemplo/Adibide gisa balio dezala (2021). Zuzendaria
Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2006an Asturias Gazte Poesia
- 2006an Astragal saria
- 2007an Pablo García Baena Poesía Gazte Saria
- 2009an Nené Losada Rico saria
- 2010ean La Casa Encendidaren Ahotsa + Gaztea saria.
- 2012an Astragal saria. Posta-paradisua.
- 2014an Berdintasunaren aldeko VIII. film laburrak
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b «Sofía Castañón promete su cargo "pola alcordanza de nueses güeles"» La Nueva España 2016-01-13.
- ↑ «La tierra para quien la cuida» El Huffington Post.
- ↑ RTPA. «Las escritoras asturianas Sofía y Laura Castañón» RTPA Radio Televisión del Principado de Asturias.
- ↑ RTPA. «Sofía Castañón encabezará la candidatura de Podemos por Asturias al Congreso» RTPA Radio Televisión del Principado de Asturias.
- ↑ «Creatividad Literaria » Sofía Castañon: La libertad que tienes en el primer libro no la vuelves a tener nunca más.» creatividadliteraria.es.
- ↑ "Se dice poeta": una reflexión de género sobre el panorama poético actual. .
- ↑ «Llibru» www.trabe.org.
- ↑ Podemos presenta a Sofía Fernández Castañón como cabeza de lista al Congreso por Asturias. .
- ↑ Ficha del Congreso de Diputados. .
- ↑ «Resultados de la votación al Consejo Ciudadano Estatal – Vistalegre 2» vistalegre2.podemos.info.
- ↑ Así es la nueva ejecutiva de Podemos: ocho mujeres, tres 'errejonistas' y un anticapitalista - 20minutos.es. .
- ↑ «Sofía Castañón, nueva líder de Podemos Asturias» El Comercio 2021-12-22.
- ↑ Espacios libres y abiertos. martes, 25 de octubre de 2022.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Genero-indarkeriari buruzko eztabaida eta estatu-itunaren azpibatzordea. RNE 2017(audioa)
- Sofía Castañón (Ahal dugu): "Berdintasuna ez da gehiago egin daitekeen zerbait. Bai edo ez da" 2016 Egunkari Kritikoa
- Historia kamisetaren atzean, titiekin
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q21293215
Multimedia: Sofía Castañón / Q21293215
- 1983ko jaiotzak
- Gizabanako biziak
- Asturiarrak
- Poetak
- Emakume poetak
- Asturiasko poetak
- Espainiako poetak
- Idazleak
- Emakume idazleak
- Asturiasko idazleak
- Espainiako idazleak
- Espainiako LGBT pertsonak
- Espainiako politikariak XXI. mendean
- Espainiako diputatuak XIV. legegintzaldian
- Espainiako diputatuak XIII. legegintzaldian
- Espainiako diputatuak XII. legegintzaldian
- Espainiako diputatuak XI. legegintzaldian
- Diputatuak