Stephen Hawking

Stephen Hawking
	Irudi gehiago
Lukasiar katedra	; 1979 - 2009 ; ← James Lighthill (en) - Michael Green (en) →
Lukasiar katedra
Bizitza
Jaiotza	Oxford eta Erresuma Batua, 1942ko urtarrilaren 8a; (82 urte)
Herrialdea	Erresuma Batua
Bizilekua	Ingalaterra
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Cambridge, 2018ko martxoaren 14a (76 urte)
Hobiratze lekua	Westminster abadia
Heriotza modua	berezko heriotza: Alboko esklerosi amiotrofikoa
Familia
Aita	Frank Hawking
Ama	Isobel Eileen Hawking
Ezkontidea(k)	Jane Wilde Hawking (1965eko uztailaren 14a - 1991); Elaine Mason (1995 - 2006)
Seme-alabak	ikusi Lucy Hawking; Robert Hawking; Tim Hawking;
Hezkuntza
Heziketa	Byron House School (en) ; Cambridgeko Unibertsitatea ; St Albans High School for Girls (en) ; St Albans School (en) ; (1952ko iraila - ; University College, Oxford (en) ; (1959ko urria - 1962) Artean graduatu : fisika; Trinity Hall (en) ; (1962ko urria - 1966ko martxoa) doktoretza
Hezkuntza-maila	Artean graduatua; doktoretza
Tesia	Properties of expanding universes (en)
Tesi zuzendaria	Dennis W. Sciama (en)
Doktorego ikaslea(k)	Don Page (en) ; Wu Zhongchao (en) ; Marika Taylor; Fay Dowker (en) ; Bruce Allen; Raphael Bousso (en) ; Bernard Carr (en) ; Christophe Galfard (en) ; Malcolm Perry (en) ; Raymond Laflamme (en) ; Thomas Hertog (en) ; Gary Gibbons (en) ; Jonathan Halliwell (en) ; Christopher Pope (en) ; Ian Gordon Moss (en) ; Andrew Chamblin (en) ; Peter David D'Eath (en) ; Nicholas P. Warner (en) ; Alan Yuille (en) ; James D. E. Grant (en) ; Harvey Reall (en) ; Simon Frederick Ross (en) ; Friedel Epple (en) ; James Sparks (en) ; Mike Cassidy (en) ; Paul Davis (en) ; Mike Fawcett (en) ; Justin D. Hayward (en) ; Christopher J. Hunter (en) ; Alan Lapedes (en) ; Julian Luttrell (en) ; Oisin MacConamhna (en) ; Tim Prestidge (en) ; Chris Prior (en) ; Paul Shellard (en) ; Brian Whitt (en) ; Zhong Chao Wu (en) ; Daksh Lohiya (en) ; Stephen Theodore Siklos (en) ; Ricardo Monteiro (en) ; GianPaolo Procopio (en) ; Glenn Lyons (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Irakaslea(k)	Dennis W. Sciama (en)
Jarduerak
Jarduerak	fisikari teorikoa, kosmologoa, idazlea, astrofisikaria, matematikaria, pedagogoa, zientzia idazlea, unibertsitateko irakaslea, fisikaria, saiakeragilea, astronomoa, telebista-aktorea, autobiografialaria, zientzia-fikzio idazlea, Trekkie (en) eta zientzialaria
Lantokia(k)	Cambridge
Enplegatzailea(k)	Cambridgeko Unibertsitatea 2018); Faculty of Mathematics, University of Cambridge (en) (1962 - 1965); Gonville and Caius College (en) (1965 - 1969); Kaliforniako Teknologia Institutua (1970eko abuztuaren 14a - 1975eko irailaren 3a); Perimeter Institute for Theoretical Physics (en) (2008 - 2018)
Lan nabarmenak	ikusi Denboraren historia laburra; Black Holes and Baby Universes and Other Essays (en) ; The Universe in a Nutshell (en) ; On the Shoulders of Giants (en) ; God Created the Integers (en) ; The Dreams That Stuff Is Made of: The Most Astounding Papers of Quantum Physics and How They Shook the Scientific World (en) ; My Brief History (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Albert Einstein domina (1979) ; Fisikako Wolf Saria (1988) ; Copley Domina (2006) ; Askatasunaren Domina Presidentziala (2009) ; Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics (2013) ; Companion of Honour (1989) ; Eddington Medal (1975) ; Astronomiako Errege elkartearen urrezko domina (1985) ; Britainiar Inperioko Ordenaren komendadorea (1982ko otsailaren 23a) ; Naylor Prize and Lectureship (1999) ; Oskar Klein Medal (2003) ; Hughes Domina (1976) ; Royal Society Science Books Prize (2002) ; Albert Medal (1999) ; Michelson–Morley Award (2003) ; Fonseca Prize (2008) ; Pius XI Medal (1975eko apirilaren 17a) ; Maxwell Medal and Prize (1976) ; IOP Dirac Medal (1987) ; Adams Saria (1966) ; Andrew Gemant Award (1998) ; The James Smithson Bicentennial Medal (2005) ; NSS Robert A. Heinlein Memorial Award (2012) ; Elkartasunaren Asturiasko Printzesa sari (1989) ; honorary doctor of Harvard University (1990) ; Honorary doctor of the University of Oxford (1978) ; Marcel Grossmann Award : ICRANet (en) (1991ko ekaina) ; Franklin domina (1981) ; BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award (2015) ; Bodley Domina (2015) ; Gold medal of the Spanish National Research Council (1989) ; Albert Einstein Award (1978) ; Arte Errege Elkarteko Kide ; Princetongo Unibertsitateko honoris causa doktoregoa ; honorary doctorate from the University of Cambridge (1989) ; Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics (1976, 1976) ; Lilienfeld Prize (1999, 1999) ; Asturiasko Printzea Sariak ; Breakthrough Prize in Fundamental Physics ; Royal Societyko kidea (1974) ; Member of the National Academy of Sciences of the United States (1992) ; Britainiar Inperioko Ordena ; Order of the Companions of Honour ;
Influentziak	Dikran Tahta (en) , Paul Dirac, Bertrand Russell, Karl Popper, Andrei Linde (en) , Jakov Zeldovitx eta Albert Einstein
Kidetza	Royal Society of Arts (en) ; Zientzien Pontifize-Akademia; Amerikako Sozietate Filosofikoa; Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala; Royal Society; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Starmus Festival (en)
Mugimendua	ateismoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	baliorik ez
Alderdi politikoa	baliorik ez
	hawking.org.uk

Stephen William Hawking (Oxford, Ingalaterra, 1942ko urtarrilaren 8a) fisikari eta astronomo ospetsua da. Hainbat zientzia arlotan egindako ekarpenei esker, sari ugari jaso ditu; aipagarrienak, jaso dituen hamabi honoris causa doktoretzak.

Biografia

Haren gurasoak Londresen bizi ziren, baina Bigarren Mundu Gerraren ondorioz ama Oxforda joan zen, eta han jaio zen Stephen Hawking.

1959an Oxforden zientzia naturalak ikasteko beka bat lortu zuen eta fisikan lizentziatu zen 1962an. Ondoren Cambridgera joan zen kosmologia ikertzeko. 1963an alboko esklerosi amiotrofikoa diagnostikatu zioten eta soilik pare bat urte biziko zela esan zioten baina bere doktoretzarekin aurrera jarraitzeko grina sortu zitzaion. Ez zuten bere bizi itxaropena asmatu baina pixkanaka bere gorputzeko mugikortasuna galduz joan zen.

Doktoretza egiten ari zen bitartean ezkondu zen Jane Waylinekin (1965ean) 1966an lortu zuen fisikako doktoretza. 1972an Hawking sartu zen Royal Societyko kidea izatera eta hiru urte eta gero fisikako irakaslea Cambridge izan zen. Bere bizitza osoan hainbat sari eman diote eta ere bai liburuak argitarat. Hogeita bost urtez ezkonduta egon eta gero, 1990an matrimonioa apurtu zen. Zientifikoa Elaine Mason izeneko bere erizainarekin bizitzera joan zen. Bost urte geroago ezkondu egin ziren.

Handik aurrera ikertzen jarraitu zuen eta irakasle gisa hainbat unibertsitatetan jardun zuen. 1970etik aurrera astronomian espezializatu zen zulo beltzen fenomenoa eta Big Bang teoria ikertuz. 1982an "Denboraren historia laburra" idatzi zuen unibertsoaren buruzko dibulgazio liburu ospetsua. Jainkoarengan sinesten duten zientzialarien aldean lerratu zen orduan, Unibertsoa zientifikoki ulertzea eta Jaungoiko sortzailea izatea bateragarriak baitziren harentzat, baina 2010ean argitaraturiko liburuan, The Grand Design hain zuzen ere, atzera egin zuen, zientzia modernoak Jainko sortzaile bat izateari aukerarik ematen ez diolakoan.

Gaur egun, aulki elektriko bat erabiltzen du eta baita hitz-egiteko balio dion ordenagailu bat baina horrek ez dio galarazten fenomeno astronomikoak ikertu eta dibulgazio liburu berriak idazten jarraitzea, mundu mailan fisikari garrantzitsuenetako bat izanik.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Stephen Hawking

Datuak: Q17714
Multimedia: Stephen Hawking / Q17714
Aipu famatuak: Stephen Hawking