Al Khadra Mabrook

Wikipedia, Entziklopedia askea

 

Al Khadra Mabrook
Bizitza
JaiotzaTiris Zemmour Region (en) Itzuli, 1938
HerrialdeaSaharako Errepublika Arabiar Demokratikoa
HeriotzaTinduf, 2021 (82/83 urte)
Familia
Familia
Jarduerak
Jarduerakpoeta, ekintzailea eta musikagilea

Al Khadra Mint Mabrook (Arabieraz: الخضرة منت مبروك‎; Tiris Zemmour, Sahara,1938- 2021), Al Khadra bezala ezaguna, nazioartean ezaguna den poeta sahararra da.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Al Khadra 1938an jaio zen Tirisen. Bere familia beduinoa zen eta bere haurtzaroa eskualdean zehar mugitzen eman zuen, bere familiak bere animalientzako larreak aurki zitzan. Poesia ikasi zuen txikitatik, beste batzuk entzunez.[1][2]

Bere lehen poesiak emakumeen edertasunari buruzkoak izan ziren, baina 1970eko hamarkadan Espainiatik autodeterminazio-mugimendua abiarazi ondoren, bere poesia gizarte-kontzientziara eta Fronte Polisarioaren lorpen militarren ospakizunera aldatu zen.[3] Al Khadra eta beste poeta batzuen lana saharar herriaren erresistentzia kulturalaren ezinbesteko parte bihurtu da.[4][5] Mendebaldeko Saharako 1976tik 1991ra bitarteko gerra dokumentatzen duen poeta saharar bakarra da.[6]

Bere poemetako gaiak Mendebaldeko Saharako Marokoko Harresia, Berma izenaz ere ezaguna, eta Fronte Polisarioaren lehen tankea dira bere jaioterriaren "marrokanizazioa" ezeztatuz; eta "iraultzarako" erregaia emanez.[5]

1975ean, Marokoko armadak Tindufeko errefuxiatu-esparrura joatera behartu zuen.[3] 2012an Aaiungo errefuxiatu-esparruan bizi zen.[7]

Komunikabideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Al Khadraren biloba Aziza Brahim abeslaria da, mundu osoan bere amonaren poesia interpretatu duena.[8] Mabruk albuma Al Khadrari eskainita dago, eta bere lana gitarra elektrikoen eta bateriaren laguntzarekin grabatuta dago.[6][9]

2012an, Al Khadra izan zen Al Khadra: The Poet of the Desert izeneko dokumental baten gaia, urte hartako Africa in Motion Zinema Jaialdian proiektatua.[10]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

 

  1. https://hr2.wiki/wiki/Al_Khadra_Mabrook. .
  2. (Ingelesez) Sulaiman, Muhammad. (2015). Settled Wanderers. Influx Press ISBN 978-0-9927655-4-5. (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  3. a b (Ingelesez) «Voices of a lost homeland: The poetry of Western Sahara» Middle East Eye (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  4. (Ingelesez) mlynxqualey. (2014-05-27). «‘Settled Wanderers’: Kickstarter for Collection of Sahrawi Poetry» ARABLIT & ARABLIT QUARTERLY (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  5. a b (Ingelesez) «The Quietus | Features | Tome On The Range | Verfreundungseffekt – Poets Of The Rifle: Cultural Resistance From Saharawi Refugee Camps» The Quietus (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  6. a b https://escholarship.org/content/qt4hm2f4pf/qt4hm2f4pf_noSplash_3c0ca6c14359589433c185b6f8aa7b3b.pdf?t=nzzkfo. .
  7. (Ingelesez) «Poets of Protest - Poet of the Desert» Scottish Documentary Institute (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  8. (Ingelesez) «Singing the Western Sahara blues» BBC News (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  9. (Gaztelaniaz) «Al Khadra: "nadie me enseñó a ser poeta"» Capire 2021-10-29 (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).
  10. Bisschoff, Lizelle. (2013). «Representing Africa in the UK: Programming the Africa in Motion Film Festival» Research in African Literatures 44 (2): 142–162.  doi:10.2979/reseafrilite.44.2.142. ISSN 0034-5210. (Noiz kontsultatua: 2021-12-19).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]